Çetin Ünsalan Yazdı: Rayda giden yayalar

Ekonomi yönetimimize göre durum gayet kontrol altında ve işler rayında gidiyor. Elbette bunu söylerken gerek Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hem de Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, sıkı duruştan, dezenflasyonist ortamdan, finansal sıkılaşmadan söz ediyorlar.

Öncelikle enflasyonla ilgili tartışmaları bitirmiş olsalar gerek ki, dezenflasyondan bile bahsetmeye başlamışlar. Mesele Ankara’dan böyle mi gözüküyor bilemeyeceğim ama, Çalışma Bakanı’nın asgari ücrete ara zam talebinde de topu taca atması, vatandaş açısından pek de kolay bir dönem yaşanmayacağının göstergesi…

Eski yıllardan hatırlayanlar vardır. Şimdiki Marmaray, İstanbul – Halkalı tren hattıydı. O süreçte de kaçak binmek isteyenler çoğunlukla istasyonlara dışarıdan girer, hatta kaçak olmayanlar bile kestirme olsun diye raydan yürüyerek, aradaki bir yıkık duvardan dışarı çıkarlardı.

Her seferinde de şu uyarı yapılırdı: Raylarda yürümek tehlikeli ve yasaktır. Anlaşılan o ki, koca bir memleketi raya dökmüşler, treni de üzerinden geçirmeye niyetlenmişler. Çünkü rayında giden bir ekonomiden de bahsetmek mümkün değil, o raylardaki ezilen milyonları görmezden gelmek de.

Türkiye ekonomisinin makro göstergelerine baktığınızda, zaten kendi içinde çelişen, bu nedenle de dünyada da öngörülemez sıfatına muhatap kalan bir görüntü veriyor. Nitekim Fitch’in Türkiye’deki bankalara yönelik raporlaması da bunu gösteriyor. Özetle ne enflasyona, ne faiz oranlarına, ne de kura inanmadıkları her hallerinden anlaşılıyor.

İşin mikrosuna geldiğimizde ise emeklisinden çalışanına, öğrencisinden esnafına, çiftçisinden sanayicisine kadar istediğiniz kişiye sorun. Kimin işleri rayında gidiyor. Hatta bu rayların nereye çıktığını konusunda bir bilgileri var mı?

Açlık seviyesinin altında yaşayan insanlarla, bunlara mal satmaya uğraşanların bir arada bulunduğu, artan maliyetlerin, sahada yükselen fiyatlara bile yetişemediği, ödemeler zincirinin riske girdiği ve icralık dosya sayısının, karşılıksız çek oranının arttığı bir ekonomide işler nasıl rayında gidiyormuş.

Bence ekonomi yönetimi, sağda solda bunları anlatıp komik duruma düşeceklerine, önce dönüp vatandaşa neden geçinemediklerini, hatta söylemlere bakılırsa, bundan sonra da geçinemeyeceklerini söylesin ve nasıl bir formülle işi raya koyacaklarını anlatsın.

Çünkü bu haliyle rayda bir tren varsa da, raydan çıkmaya aday gözüküyor. Sokağın ekonomisine baktığınızda tren çoktan raydan çıkmış, ama bizim istasyon şeflere gelmeyecek bir trenin hayalini kurarak yol gözlüyorlar.

Rakam tutkusunu içinde yaşayan, temenniler manzumesini ekonomi programı zanneden, algıyı doğru yönetirlerse de ekonomiyi düzelteceklerini sanan bu ekip, işler ters giderse ne yapacak? Arkasına bile bakmadan çekip gidecek. Koca bir ülke de arkalarından bakarken, raydan çıkmış trenin faturasını tartışacak.

[email protected]