Merkez Bankası 30 milyar TL’yi Nasıl Bağışlar ? (Deneme)
16 Şubat 2023Merkez Bankası 30 milyar TL’yi Nasıl Bağışlar ? (Deneme)
Merkez Bankası kâr payı üzerinden 30 milyar TL bağışlamış olabilir ! (Varsayım )
Not: Aşağıda yazılanlar gerçek verilere ve dokumanlara dayanıp işlemin kendisini varsayım çerçevesinde açıklama girişimidir.
TCMB Dönem Kâr verisi aşağıdaki grafik üzerinden incelenebilir.
Merkez Bankası Bilançosu (Yeni)(Bin TL)(Aylık) P11.Dönem Kârı TL(Bin TL) – Düzey
1211 sayılı TCMB Kanunu uyarınca, TCMB hisseleri (A), (B), (C) ve (D) olmak üzere dört sınıfa ayrılmıştır. Bu hisselerden; (A) sınıfı hisseler, sermayenin yüzde 51’inden aşağı düşmemek koşuluyla münhasıran Hazine’ye aittir.
Merkez Bankası kârının dağıtımına ilişkin esaslar, Merkez Bankası Kanunu’nun 60.maddesi ile düzenlenmiştir. Buna göre Bankanın yıllık safi kârı, aşağıdaki şekilde dağıtılır:
1) Yüzde 20’si ihtiyat akçesine,
2) Hisse senetlerinin nominal değerleri üzerinden, yüzde 6 oranında
ilk kâr hissesi olarak hissedarlara,
3) Yukarıdaki yüzdeler tutarının düşülmesinden sonra kalan miktarın en çok yüzde 5’i, iki aylık maaş tutarını geçmemek üzere Banka
mensuplarına ve yüzde 10’u fevkalade ihtiyat akçesine,
4) Hisse senetlerinin nominal değerleri üzerinden Genel Kurul kararıyla en çok yüzde 6 nispetinde ikinci kâr hissesi olarak hissedarlara
verilir.
Bu dağıtımdan sonra kalan bakiye Hazineye verilir.
Merkez Bankasının elde ettiği kârın nasıl dağıtıldığına ilişkin detaylı bilgi, her yıl yayımlanan Yıllık Rapor’da yer almaktadır
Kaynak: 100 Soruda TCMB Kitapçığı
Sonuç olarak, TCMB yıllık kârından kalan bakiyeyi Hazineye aktaracaktır.
Daha önceki yıllarda bu dağıtım nasıl gerçekleşti ?
TCMB Kar Dağıtımı 2020 2021
İşin Muhasebesi
TCMB’nin bağışı 2022 yılı karının Hazineye aktarılması yoluyla hesaplara geçirilmektedir. TCMB temettü ödemesi yaptığında analitik bilançoda aktifte iç varlıklar altında “diğer kalemler” kaleminin arttığını görürüz. Çünkü analitik bilançoda kar, sermaye, yedekler gibi pasif karakterli hesaplar aktifteki “diğer kalemler”de netleştiriliyor.(Kaynak)
TCMB Yıllık kar aktarımı
İlgili tutar Hazinenin, merkez bankasında bulunan “Hazine mevduatı” hesabına geçtikten sonra Hazine tarafından AFAD’a ait yerel bankadaki hesaba aktarılır
Not: Dediğim gibi bu bir varsayımdır. Bu şekilde gerçekleşmeyebilir.
Tüm Yazarlar
