Trump’tan Şok Kararlar: Bakır İthalatına, Brezilya’ya %50 Tarife Geliyor, Piyasalar Sarsıldı

ABD Başkanı Donald Trump, 1 Ağustos’tan itibaren bakır ithalatına %50 gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Küresel ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesine neden olan bu sert karar, hem piyasalarda hem de diplomatik cephede dalgalanmaya yol açtı. Brezilya’ya da %50 gümrük vergisi salındı.  Hala AB ile anlaşma ortada yok..

“Amerika, Yeniden Bakırda Hakimiyet Kuracak”

Trump, Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, “Bu %50 TARİFE, Biden yönetiminin düşüncesiz ve aptalca davranışlarını tersine çevirecek. Amerika, yeniden BASKIN bir bakır endüstrisi kuracak” ifadelerini kullandı.

Trump’a göre, ABD Savunma Bakanlığı için bakır, en çok kullanılan ikinci metal. Ancak ABD, bu kritik hammaddede ithalata büyük ölçüde bağımlı. İthalatın büyük kısmı Şili, Kanada ve Meksika’dan geliyor.

Brezilya’dan Misilleme: Lula “Karşılık Vereceğiz” Dedi

ABD’nin Brezilya’ya %50 tarife kararı sadece ekonomik değil, siyasi bir mesaj da içeriyor. Trump, bu adımın gerekçelerinden birinin Brezilya’da eski devlet başkanı Jair Bolsonaro’ya açılan davalar olduğunu vurguladı. Kararın diğer gerekçesi ise Trump’a göre iki ülke arasındaki “adil olmayan” ticaret ilişkileri.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise sert tepki gösterdi: “Yeni çıkardığımız yasa uyarınca, başka ülkelerden gelen tek taraflı ekonomik önlemlere orantılı karşılık verebiliriz. ABD’nin bu adımına aynı şekilde yanıt vereceğiz.”

AB Trump’tan Yanıt Bekliyor, Ticaret Belirsizliği Sürüyor

Trump’ın “karşılıklı tarife” (reciprocal tariff) politikası çerçevesinde 9 Temmuz’a kadar AB ile bir anlaşma sağlanması bekleniyordu. Ancak bu tarih geçti ve henüz bir uzlaşma sağlanamadı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada temkinliydi: “İlkelerimizden vazgeçmeden, iyi niyetle müzakere etmeye devam ediyoruz. Her senaryoya hazırlıklıyız.”

ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ise CNBC’ye yaptığı açıklamada, “AB gerçek ve ciddi teklifler sundu. Tarım ve balıkçılık gibi sektörlerde Amerikan ürünleri için kapılarını açmayı kabul ettiler. Başkan Trump bu teklifleri değerlendiriyor,” dedi.

Trump’ın %50 tarife talebine karşın AB tarafının %10’luk bir baz tarife önerdiği ve bazı sektörlerde muafiyet arayışında olduğu belirtiliyor.

Piyasalarda Sert Tepki: Dolar ve Vadeli Endeksler Geriledi

Trump’ın açıklamaları sonrası piyasalar anında tepki verdi. S&P 500 endeks vadeli kontratları %0.2 gerilerken, dolar endeksi %0.1 düştü. ABD Hazine tahvilleri ise hafif yükseldi.

Trump’ın açıklamasının ardından Londra Metal Borsası’nda bakır fiyatı %0.4 artarak 9.664,50 dolara çıktı. New York Comex’teki kontratlar ise %3’e yakın sıçrama yaşadı.

Avustralya Merkez Bankası FX Strateji Başkanı Ray Attrill, “Yeni tarifeler ABD ekonomisi için enflasyonist ve zarar verici. Bu adımlar, ‘Amerika’yı Sat’ temalı yatırım stratejisini güçlendiriyor” dedi.

Dolar Düşerken Bitcoin Yükseldi

Trump’ın tarifeleri sonrası yatırımcılar dolardan uzaklaşırken, Bitcoin çarşamba günü ulaştığı tarihi zirveye yakın seyrini sürdürdü. 2025 yılı başından bu yana dolar %8.7 değer kaybetti.

Commonwealth Bank of Australia’dan stratejist Carol Kong, “Tarife kararı sonrası doların düşmesi, ‘Amerika’yı Sat’ temasının kur piyasasında hala güçlü olduğunu gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.

ABD’de Yeterli Bakır Üretimi Yok

Macquarie Group emtia strateji başkanı Marcus Garvey, alınan kararın etkisinin tarifedeki muafiyetler ve teknik detaylara göre değişebileceğini söyledi.

Jefferies analistlerine göre ise, “ABD’nin bakırda kendi kendine yetebilecek kadar maden, eritme ve rafinaj kapasitesi yok. Bu nedenle ithalat tarifeleri, ABD içindeki bakır fiyatlarını diğer bölgelere göre daha pahalı hale getirecek.”

Değerlendirme

Trump’ın bu son hamlesi, yaklaşan başkanlık seçimleri öncesi ekonomik milliyetçilik kartını yeniden masaya koyduğunu gösteriyor. Ancak piyasalar artık bu tür kararları sadece ticaret değil, aynı zamanda jeopolitik mesajlar olarak da yorumluyor. 1 Ağustos’tan sonra nasıl bir karşılık alınacağı ve AB ile varılacak olası bir anlaşmanın detayları, küresel ticaret düzenini belirleyecek.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]