Erol Taşdelen: Yabancı Bankadan tefeci faizi: yüzde 225

Hong Kong’tan dünyaya yayılan Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı banka kanuni takibe attığı müşterilerden % 225 gecikme / temerrüt faiz istiyor.

 

TCMB’ye ve BDDK’ya “kredi kullanan müşterilerin gecikme faizlerinin müşterini hakkı olduğu ve bankanın kredinin gecikmeye düşmesi halinde yüzde kaç gecikme / temerrüt faiz uygulanacağını bilmesi gerektiği” yönünde  sayısız şikayetlere  rağmen henüz TCMB ve BDDK bu yönde bir düzenleme yapmadı. Hukuki alandaki boşluğu fırsata çeviren bankalardan biri de Türkiye’de faaliyet gösteren Yabancı Sermayeli banka oldu. Banka Ticari müşterilerden aldığı GKS’lere YTL için % 225; USD için % 22,5; EURO için % 24 gecikme / temerrüt faiz uygulayacağını yazıyor.

 

Banka Avukatları ısrarla mahkemelerden bu faizin uygulanmasını talep ediyor

 

Bankadan Ticari kredi kullanıp ödeyemediği için mahkeme kapısına düşen müşteriler bir şoku da bankanın istediği gecikme faizinde yaşadı. Banka Avukatları GKS’de yazan TL kredi için gecikme faizinin % 225 faizin uygulanması için mahkemelere baskı yaparken Bilirkişilerin hazırlamış olduğu ve bu faizin uygulanamayacağı yönündeki Raporlara da itiraz etmeye başladı.

 

Banka kendinden o kadar emin ki faiz oranı GKS’de basılı halde yazdı

 

Banka YTL olarak 2007’lerde aldığı GKS’leri TL olarak yenilemediği gibi kendisinden o kadar emin ki gecikme / temerrüt faiz oranlarını YTL için % 225; USD için % 22,50; EURO için % 24 faiz oranını basılı halde GKS hazırladı. Üstelik GKS’lerin üzerinden 10 yıldan faiz aşure geçmesine rağmen yeni kullandırdığı TL krediler için de  bu GKS’leri dayanak göstererek dava açıyor.

 

 

GKS’lerin 45. Maddesi vatandaşın başına bela oldu

 

Tefeci mantığı ile işlem yapan banka Ticari kredi kullanan esnaf okunması zor olan 8 punto küçüklükte yazılmış GKS maddeleri içine yerleştirilen 45. Madde de Gecikme / Temerrüt faiz oranını düzenleyen maddede basılı olarak YTL% 225; USD% 22,5; EURO%24 faiz oranları temerrüt faiz olarak uygulanır maddesi dikkatten kaçırması başına bela oldu. Zira çoğu banka faiz oranlarının  yazdığı bölümler nokta nokta ( ………. ) bırakılıp elle yazılırken banka bu kadar yüksek faizi basılı olarak GKS içinde yer alması BDDK murakıplarının denetiminden nasıl kaçtığı; TCMB ve BDDK denetçilerin bu durumu nasıl raporlamadıkları ve firmaların mağdur edilmesine seyirci kalmaları ise kabul edilebilir bir durum değil. Üstelik banka YTL diye aldığı eski GKS’leri TL Kredi takip işlemlerinde belge diye mahkemeye sürebiliyor. Bankanın yüksek faiz oranlarını basılı olarak GKS’ye yazması iyi niyetli olmadığının da belgesi aslında.  Personel yanlış yazmış, yanlış anlaşılmışız durumu da yok ortada.

 

Takipler arttı BDDK ve TCMB Temerrüt Faiz oranlarında hala düzenleme yapmadı

 

Türkiye’de yıllardır kanayan bir yara olmasına rağmen Mahkemelerden uygulanacak Temerrüt faiz ile ilgili henüz net bir düzenleme yok. Müşteri banka ile bir faiz oranında anlaşıp  ( AKDİ FAİZ) bu oranla kredi kullanırken kredi hukuksal takibe gitmesi durumda Temerrüt faiz bu oran üzerinden hesaplanması gerekirken bankalar hukuksal boşluktan yararlanıp sanki AKDİ Faiz oranı yokmuş gibi GKS’ye; “bankanın TCMB’ye bildirdiği en yüksek faiz oranının %50’si eklenerek Gecikme / Temerrüt faiz oranı belirlenir” şeklinde maddeler koyup takip hesapları bu kural üzerinden Temerrüt faiz hesaplansın diye mahkemelere baskı yapması ise kabul edilebilir bir durum değil.

 

Çözüm TCMB ve BDD düzenlemelerinde  

 

Çözüm aslında çok basit. Banka Kredileri şirketler arası veya bireyler arasındaki bir borçlanma değil. Kredi kullanımında başta kuralların net olması gerekir. Kredi kullanan Firma veya vatandaş krediyi kullandığında gecikmeye düşmesi halinde ne kadar gecikme faiz oranı uygulanacağını bilmeli. Bu konu tartışmaya yol açmayacak şekilde net olmalı. Oysa bankalar örneğin bir taksitli kredi kullanımında gecikme faiz oranını ödeme tablosuna yazması gerekirken bilinçli olarak yazmıyorlar. Bu durumda mahkemeye giden dosyalarda Temerrüt Faiz kargaşalığı yaşanıyor. Bilirkişiler ödeme tablosunda Gecikme / Temerrüt faiz oranını görmedikleri için GKS’nin ilgili maddelerine bakmak zorunda kalıyorlar o zaman da yukarıda anlattığı kargaşalık yaşanıyor. Anormal faiz oranları ortaya çıkıyor.

 

TCMB’ye BDDK’ya düşen çok acil olan bu konuyu çözmeleri ne tartışmaya yol açmayacak şekilde çözüm üretmeleridir. Yoksa yıl olmuş 2021 senin Firmandan % 225 faiz istenmesi Tefecilik değil de nedir?

 

ABD’de usulsüz işlemlerden cezalar yemişti

 

Netflix‘in Kirli Para belgeseline de konu olan banka; kara para aklama ve ticari işlemlere aracılıktan başta ABD olmak üzere yüksek montanlı cezalar almış bunun üzerine ABD’den ayrılma yönünde prensip kararı almıştı.

 

Erol TAŞDELEN – Ekonomist www.bankavitrini.com  yazarı

 

Cüneyt Akman: Kırk katır mı, kırk satır mı? Kur – Faiz ikilemine farklı bir bakış!

 

Türkiye’den yabancı büyük yatırım bankalarına ceza yağdı

 

Reuters: Türk Bankaları borçlarını ödeyebilecek mi?