De-Fi Dersleri IV- AVAX Para Politikası

 

Avalanche ağının temel para birimi olan AVAX’ın para politikası Validatörlere yapılan ödemeler üzerinden şekillenmektedir. Avalanche ağı, POW yerine POS’u kullanmaktadır.  POW’ da blok açılışı karşılığında madencilere ödenen ücret, POS’da  ellerinde bulunan AVAX’ları sisteme kitlemeleri karşılığı validatörlere verilen ödüle denk düşmektedir.

[ Not: Emin Gün SİRER bey, Avalanche sistemini “PoS+DAG+Avalanche” olarak tanımlamaktadır. Hasan bey’in yazısı da okunmalı. ]

[ Proof-of-uptime and Proof-of-responsiveness ]

AVAX’ın whitepaper dökumanına şu linkten ulaşabilirsiniz.

Bu metin üzerinden ilerlediğimiz takdirde;

Fee’lerin validatörlere ödül olarak verilmeyip yakıldığını,

toplam AVAX arzının 720 milyon olacağını görüyoruz.

AVAX ilk piyasaya sürüldüğünde (genesis) 360 milyon AVAX yaratıldığını ve geriye kalan 360 milyon AVAX’ın aşağıdaki denklem çerçevesinde arz(mint) edileceği belirtiliyor. Validatörlere verilen ödüller yoluyla AVAX yaratılıyor.

Aşağıdaki 2 grafik üzerinde, ilkinde 20 yıllık diğerinde 100 yıllık bir ölçekte AVAX’ın BTC ile karşılaştırılması veriliyor.

Üstteki grafikte; 20 senelik ölçekte (γ= 1.15 ve λ= 1.1 iken)

—AVAX(%100 staked) : Her AVAX’ın 1 yıllığına stake edildiği durum,

–AVAX(%50 staked) : Her 2 AVAX’dan birinin  2 haftalığına  stake edildiği durum ve

—BTC’nin arz eğrisi gösteriliyor.

Alttaki grafikte; 100 senelik ölçekte (γ= 1.15 ve λ= 1.1 iken)

—AVAX(%100 staked) : Her AVAX’ın 1 yıllığına stake edildiği durum,

–AVAX(%50 staked) : Her 2 AVAX’dan birinin  2 haftalığına  stake edildiği durum ve

—BTC’nin arz eğrisi gösteriliyor.

Yaratılan AVAX’ların tümünün 1 yıllığına stake edildiği durumda, 20 sene içerisinde 720 milyon rakamına ulaşılıyor.

 

Şu anda 268,280,458 AVAX, avalanche ağında dolaşıyor.

Sıkılanlar burada ayrılabilir. 🙂

Genesisde 360 milyon yaratıldığına göre, nerede bu AVAX?

https://avascan.info/stats/genesis

Genesis’de yaratılan AVAX’ın şu an 133 milyon kadarı kilitli bulunuyor. Buradan şu sonucu çıkarıyoruz.

226 milyon genesisten, geri kalan 42 milyon AVAX ise genesis sonrası yaratılmış. Şu anda kilitli olmayan 268,280,458 AVAX var.

Stake ratio dan buradan bulunuyor.

360+42= 402 milyon AVAX

Toplam stake miktarı şu an 270 milyon AVAX.

270/402=0.67

Peki bu sistem AVAX yakmıyor mu ? Evet yakıyor.

Görüldüğü üzere yakılan AVAX miktarı toplamda 1.375.515 , daha ayrıntılı yakım işlemleri şu linki tıklayın.

Sonuç olarak;

• AVAX mekanizmasında varlık yaratımı, stake yapmaları karşılığı  Validatörlere ödenen AVAX’lar ile gerçekleşiyor.
• Validatörler ne kadar fazla ve ne kadar uzun stake  (maksimum 1 yıl) yaparlarsa o kadar fazla AVAX  yaratılıyor.
• Arz konusunda sıkıntı çıktığı takdirde, γ= 1.15 ve λ= 1.1 katsayıları değiştirilecektir.
• AVAX ağı üzerinde yapılan işlemlerden kesilen fee’ler validatörlere gitmiyor doğrudan yakılıyor.

Dr. Engin YILMAZ

Ankara