İpotekli konut satışları en düşük seviyede

Türkiye genelinde geçen yıl yapılan ipotekli konut satışları, verilerin açıklanmaya başlandığı 2013’ten bu yana hem oran hem de adet olarak en düşük düzeyde kaldı.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2024 yılına ilişkin açıkladığı konut satış istatistiklerinden derlenen verilere göre, 2024 yılında 1 milyon 478 bin 25 adet konut satılırken, bunların 158 bin 486’sı ipotekli gerçekleşti. Böylece kredili satışların toplamda aldığı pay yüzde 10,7’de kaldı.

Bu sayı, verilerin açıklanmaya başlandığı son 12 yılda görülen en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Buna rağmen konut satış adedi en yüksek dördüncü veri oldu.

İpotekli satışların toplamdan aldığı pay bir önceki yıl yüzde 14,5, 2022’de yüzde 18,9, 2021’de yüzde 19,7, 2020’de yüzde 38,2, 2019’da ise yüzde 24,7 şeklindeydi. Son 12 yılda kredili satışların oran olarak en yüksek gerçekleştiği yıl yüzde 39,8 ile 2013’te görüldü. Söz konusu yılda ipotekli satış adedi ise 460 bin 112’ydi.

Türkiye genelinde adet bazında en yüksek ipotekli konut satışı 573 bin 337 ile 2020’de görüldü. Kovid-19 tedbirlerinin uygulandığı ve sokağa çıkma yasağı gibi önlemlerin alındığı 2020 yılının haziran ayında kamu bankalarınca başlatılan düşük faiz oranları yüksek satış adetlerinde etkili oldu. Söz konusu dönemde konut kredisi oranları birinci elde yüzde 0,64’e, ikinci elde ise yüzde 0,74’e çekilmiş ve bu sayede 2020’de tüm zamanların yıllık rekoru kırılmıştı.

Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kredi oranlarının satış sayılarından daha çok kredili ve kredisiz konut satışlarının kırılımını etkilediğini belirterek, “Konut kredi faizleri artınca ipotekli satışlar azalmasına rağmen ipoteksiz satışlar artıyor, yani toplam satışlar pek etkilenmiyor. Geçen yıl ipotekli satışlar dip yaparken ipoteksiz satışlarda 1 milyon 320 bin adetle rekor kırıldı.” dedi.

Türkiye’de demografik dinamikler nedeniyle konut satışlarının yıllık ortalama yüzde 2,2 artış göstermesi gerektiğini dile getiren Büyükduman, şu ifadeleri kullandı:

“Bu nedenle 1,5 milyon adetlik satış piyasanın hala gidecek yeri olduğunu düşünüyorum. Bu açıdan bakınca 4 yıl önce 1,5 milyon olan konut satışlarının 1,6 milyonu geçmesi gerekiyordu. Geçen yılın ikinci yarısında hareketlenen konut satışlarının faizlerin düşüşüyle artması beklenen konut fiyatlarına yönelik bir talepti. 2025 yılında ipotekli satışlarının 225-250 bin bandında geleceğini, toplam satış adetlerinin ise 1,55-1,6 milyon bandında olacağını öngörüyoruz.”