Küresel Piyasalar “Haber Manyağı” Oldu

90’larda meşhur bir Karagümrük Çetesi vardı -galiba hâlâ var- lideri Nuri Ergin’in Hakan Ural’a (karısı Sibel Can ile ilgili şantaj davası dolayısıyla) söylediği “seni mermi manyağı yaparım” tehdidi fena halde yaygınlık kazanmış her mafya özentisi, sokak serserisi, hâttâ arabası tampondan çarpışan kavgacılar bile bu sözü peynir ekmek gibi kullanır olmuştu.

Bugünlerde hem Türkiye hem de dünya piyasaları işte tam bu durumda…

Bunlar mermi manyağı değil ama tam mânâsıyla “haber manyağı” oldular.
Öyle ki bir biri ardından vızıldayan haberler piyasalarda mermilerden daha fazla zarar veriyor.

Tam Gazze ateşkesi dolayısıyla jeopolitik risklerde hafif azalma oluyor, piyasalar için küçük de olsa bir fırsat denirken…

Yahut işte ne güzel, ABD-Çin ticaret savaşları geçen nisan ateşkesle duruldu, ekim sonunda da G. Kore’de Asya-Pasifik İşbirliği Örgütü toplantısında Xi ile Trump görüşecek, nisan ateşkesini ekim barışına çevirecekler denirken…

Bir haber yağmuru başladı; piyasalar asansör gibi dakika dakika bir aşağı bir yukarı inmekten içindekilerin hepten başı döndü.

AT HABERİ ELİNDEN, BİN PARÇAYA BÖLÜNSÜN

Önce eylül ortasında İspanya’da ABD-Çin ticaret heyetleri arasındaki müzakerelerden pek beklenen çıkmadığı sonucu çıktı.

Sonradan Çin’in “beklenmedik” hamlesinin haberi, aslında o İspanya haberinin eksik olduğunu haber verdi.

Meğerse İspanya’daki müzakerenin sonuçları bize verilen haberlerdekinden daha kötüymüş.

Bunu ne zaman anladık?

Geçen perşembe Çin’in hem nadir toprak elementlerine yeni ihraç kısıtlamaları haberi ABD’nin aşil topuğunu hedef aldığı zaman…

Piyasa ilk önce sakin kaldı. Bakalım ABD ne diyecek, ne yapacaktı. Derken Trump’ın zehir zemberek sosyal medya paylaşımı geldi.

Ne görüşecem, artık Xi ile ya! Çin’e de %100 gümrük vergisi daha koydum işte, oh canıma deysin diyordu.

Haber piyasaların diz kapağına kurşun gibi girdi. Küresel piyasalar dizlerinin üzerine çöküverdi. Bu esnada aşırı yükseklere çıkmaktan başı dönmüş ve sallanmakta olan altın yeniden yükselmeye başladı.

Derken ertesi gün Trump “Xi ile görüşmeyecek misiniz yani?” diye soran gazetecilere, sanki daha yeni o paylaşımı yapan kendisi değilmiş gibi Yok canım niye görüşmeyeyim, zaten %100 gümrüğün yürürlük tarihini neden 1 Kasım koydum sanıyorsunuz? dedi. (Xi görüşmesi 30-31 Ekim gibi bekleniyordu, her şey “normal” iken)

Derken arada her gün yeni birkaç haber daha düştü bazen “olumlu”, bazen “olumsuz”…

Kimi zaman Trump bu Çin çok düşmanca davranıyor diyordu sonra birkaç saat sonra Çin’le aramız çok iyi canım diyordu.

Bir de Trump’ın bu konudaki esas jönü Hazine Bakanı Bessent vardı ki, onun demeçleri de Trump’ınkinden geri kalmıyordu. Bir, Çin ile müzakereler iyi gidiyor diyordu; bir, Çin’le ticaret savaşına hazırız…

Çin’in de durumu bunlara yakındı. Bir diyordu ki biz misilleme yapmayacağız; bir diyordu ABD ile ticaret savaşından korkmuyoruz, bak ona ihracat yapmasak da ihracatımız artıyor gördünüz mü?

Bütün bunlar olurken ABD ve Çin karşılıklı olarak birbirlerine olan navlun ücretlerini arttırmaktan dün itibariyle geri kalmadılar.

Bir de tabi ayın 29’unda açıklanacak Fed faiz kararı hakkında ipucu olabilecek haberler var.

Fed Başkanı Powell dün National Association for Business Economics konferansında ABD Merkez Bankasının sıkılaştırma programının (QT) yakında sona erebileceğini söyleyince piyasalar yine bir coşkunun kucağına kendilerini atıyorlardı ki… Tam o arada piyasa Trump’ın bu kez Çin’in ABD soya fasulyelerini almayışına tepki olarak yemeklik yağları Çin’den almak yerine ABD’de üretecekleri sözüne takıldı ve tam 7 dakikada borsalar 450 milyar dolar eridi.

Türkiye’de de durum bundan farklı değil. Ne var ki burada iş CHP ile ilgili yargı haberleri, şirketlere operasyon ve el koyma haberleriyle inip çıkıyor. (Son günlerde daha çok iniyor)

En çok da Mansur Yavaş’a bir operasyon olup olmayacağına ilişkin haberler borsayı etkiliyor artık.

CHP İmamoğlu davası 20 Ekim’de, CHP İstanbul İl Başkanlığı Davası 21 Kasım’da… Ha bir de unutmadan 38. Kurultay mutlak butlan davası var ki; e o da pek mühim, 24 Ekim’de görülecek… Aralarda bol Mansur Başkan haberine şahit olacağız anlaşılan…

Bir de bir büyük banka hakkında spekülatif haberler…

Bütün bunlar olurken hem ülkede hem yurt dışında görülmedik ölçüde borsa yolsuzlukları sürüyor. Bilhassa “içeriden öğrenenler” denilen türdeki yolsuzluklar…

Bütün bu haber sağanağı malum en çok kriptoları vurmuştu. (saatler içinde 19 milyar dolar saatler içinde buharlaşıvermişti o piyasada 1,2 milyon hesap da tasfiyeye uğramıştı) Tam Trump’ın %100 vergisi açıklanmadan önce bazı hesaplar inanılmaz büyüklükte “short”lar açıp büyük para kaldırdılar. Şu ana kadar da bunlarla ilgili bir soruşturma haberi de gelmedi. Sanki her şey normalmiş gibi… Eh Amerikan başkanının kendi adına kripto para çıkardığı (Official Trump) dünyada ne anormaldir ki artık?

Türkiye’deki “içeriden öğrenenler” ve başka her tür borsa manipülasyonu ise artık vaka-i adiyeden oldu. Eskinin en namlı batakhane cinsi merdiven altı kumar mekanları, şimdiki İstanbul Borsası’nın yanında maşallah evliya türbesi gibi kalırdı.

Mesela şimdi piyasada şu soruluyor bu bankacılık endeksi niye hâlâ düşüyor; kesin bizim duymadığımız ama birilerinin duyduğu içerden sızan bir haber var…

Buna yorumun ne derseniz, toprağı bol olsun Yul Bryner’in Kral ve Ben’deki Siyam Kralı rolündeki meşhur repliğini ödünç alayım: Vesaire, vesaire, vesaire..

SEVEYİM YENİ NORMALİNİZİ

IMF Başkanı hanımefendi daha geçen gün dünya hakkında şöyle buyurdu: Belirsizlik artık dünyanın yeni normalidir.

Sevsinler senin normalini diyeceğim ama kadın haklı!

Şimdi zaman zaman bazı Evropaperver arkadaşlar memleketimizdeki şirketlere el koyma vakalarını haklı olarak eleştiriyor ve bir nevi, bakın hiç Evropa’da, demokrasinin beşiğinde böyle şeyler olabilir mi demeye getiriyorlar.

Bu Evropa illa utandıracak onları…

Alın bir yeni normal daha…

Hollanda hükümeti ne yapsa beğenirsiniz? Pazar gecesi ülkesindeki Çinli çip üreticisi Nexperia şirketine el koyuverdi.

Sebep?

Sebep mi ararsın; ama ararsan da bulursun: Çinli şirket, teknolojik bilgileri Çin’deki ana şirkete aktarabilirmiş! E sen buna ülkende çalışma izni verirken ana şirketiyle arasında sır olacağını mı düşünüyordun diye sorarlar adama. Ya da binlerce batılı şirket Çin’de fabrika kurmuşken onlar kendi ülkeleriyle hiç mi konuşmuyor diye?..

Neyse… IMF Başkanı Georgieva haberi vermedi mi: Yeni Normal artık böyle!

Hoşgeldiniz Cesur Yeni Dünyaya!