İSO Başkanı Erdal Bahçıvan isyan etti! ‘Telafisi olmayacak noktalara gitme endişesi yaşıyoruz’

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasından ABD Başkanı Donald Trump’ın kararlarına uzanan ekonomik türbülans, TCMB’yi 45 milyar dolarlık rezerv satışı ve faiz artışına zorlarken, İSO Başkanı Bahçıvan sanayicilerin dayanma gücünün kalmadığını açıkladı: “Sorumlusu olmadığımız ve hak etmediğimiz böylesine yüklü bedeli ödemekte sınırın sonuna geldik.”

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu‘nun 19 Mart tarihinde gözaltına alınmasıyla başlayan süreç, ekonomik piyasalarda ciddi sarsıntılara neden oldu. Bu gelişme ve ABD Başkanı Donald Trump‘ın aldığı kararların yarattığı dalgalanma, Merkez Bankası’nı rezervlerden yaklaşık 45 milyar dolar satışa zorladı.

Döviz kurlarını dengede tutmak için rezerv satışına yönelen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 20 Mart’ta takvim dışı bir toplantı düzenleyerek piyasalardaki dalgalanmalara karşı önlem aldı. Bu toplantıda gecelik borç verme faizi yüzde 46’ya yükseltilirken, politika faizi yüzde 42,5’te, gecelik borçlanma faizi ise yüzde 41’de sabit tutuldu.

BORSA İSTANBUL’DA ÖNLEMLER

Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK), piyasalardaki dalgalanmaya karşı 25 Nisan 2025’e kadar Borsa İstanbul’da açığa satışları yasakladı. Ayrıca halka açık şirketlerin pay geri alımlarının kolaylaştırılmasına ve kredili sermaye piyasası işlemlerinin devamına dair kararlar alındı. SPK, Borsa İstanbul’daki emir/işlem oranını da düşürdü.

FAİZ ARTIŞI KAÇINILMAZ OLDU

Tüm bu gelişmeler sonucunda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 17 Nisan 2025 tarihindeki toplantısında politika faizi oranını 46 puana yükseltmek zorunda kaldı. Böylece 26 Aralık 2024 tarihinden bu yana süren faiz düşürme süreci son buldu. Kurul, gecelik borç verme faiz oranını da yüzde 46’dan yüzde 49’a çıkardı.

‘SINIRIN SONUNA GELDİK’

Yapılan tüm bu hamleler, enflasyon altında yıllardır ezilen halkın yanı sıra Türk sermaye sınıfını da rahatsız etmeye başladı. İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, haftalık Oksijen Gazetesi’nde yazdığı yazıda 19 Mart sürecinin ardından sanayicilerin içinde bulunduğu durumu açıkladı.

Bahçıvan, “Enflasyonla mücadele konusundaki hassasiyetimizi, sanayiciler olarak yeri geldiğinde her platformda ve en güçlü şekilde yıllardan beri gündeme getiriyoruz. Ülkemizin enflasyon mücadelesinden asla ve asla taviz verme lüksü yoktur. Ama bunu söylerken, enflasyonla mücadele konusundaki en ağır sorumluluğu yüklenmiş olan sanayi sektörünün; sorumlusu olmadığı ve hak etmediği böylesine yüklü bedeli ödemesi noktasındaki takatinin de, kapasitesinin de, sınırının da sonuna geldiğinin her kesim tarafından iyi bilinmesi gerektiğini burada özellikle vurgulamak istiyorum” dedi.

İSO Başkanı, OVP hedeflerinin önemi üzerinde dururken, “Yine her fırsatta üzerinde titrememiz gerektiğini söylediğimiz ‘finansal istikrar’ konusunda, OVP hedeflerini, kararlarını ve uygulamalarını çok önemli bir referans olarak aldık. Açıklandığı günden bu yana ekonomide yavaş da olsa OVP uygulamalarının belli bir istikrar ve güveni oluşturması da umutlarımızı pekiştirdi. Kabul etmeliyiz ki, acılı da olsa bu süreç; zorlu ama adım adım hedefine uygun bir istikamette seyrediyordu” ifadelerini kullandı.

Bahçıvan, yaşanan süreci şöyle değerlendirdi: “Tabii ki yaşanan ciddi ekonomik tahribatın çözümü kolay değildi. Gerek iç gerekse uluslararası piyasalarda ülkenin kredibilitesinin tekrar pozitife dönmesi, tekrar olumlu algının oluşması için iradesi ve kararlılığı güçlü bir rehabilitasyon dönemine ihtiyaç vardı. Ağırlığı ve dozu yüksek bu rehabilitasyon dönemini; kalıcı bir normalleşmeye ulaşma adına toplumun önemli kesimleri ama en başta da sanayi sektörümüz ciddi ve kararlı bir sabırla yürütmekteydi.”

‘ENDİŞELERİMİZ ARTIYOR’

Son 1,5 aylık süreçte yaşananların endişe verici olduğunu belirten Bahçıvan, “Son gelişmeler bizi başladığımız noktaya getirmese bile; ne yazık ki tüm reel sektörde program hedeflerinden uzaklaşılan bir noktaya doğru gelindiği endişesini oluşturmaya başladı. Döviz kuru üzerindeki tedirginliği ortadan kaldırmak amacıyla, çok büyük ve ciddi emeklerle, büyük fedakarlıklarla elde edilebilmiş olan rezervleri daha fazla kaybetmemek ve tekrar toparlayabilmek adına alınan önlemleri tedirginlikle izlemekteyiz” diye konuştu.

İSO Başkanı sözlerini şöyle tamamladı: “Çünkü başta faiz artırma ve para piyasalarındaki kısılma olmak üzere alınan son önlemler; son 1.5 yıldır büyük bir özveri içerisinde, OVP’nin yaratacağı finansal istikrara olan inanç ve sabırla çalışmakta olan sanayi sektörümüz üzerinde yeniden ve ne kadar süreceği de tam belli olmayan yeni bir stres birikimi ve dayanması zor yine bir süreç yelpazesi açmış bulunmaktadır. Zira faizlerdeki artış, finansman maliyetlerini yükseltmenin yanı sıra iç talepte de zayıflamayı beraberinde getirecek gibi görünüyor. Bunun üzerine, ticaret gerilimlerinin ihracat üzerinde yaratacağı baskıyı da hissedeceğiz.“

cumhuriyet.com