FÖŞ-ANALİZ: Temmuz’da Ekonomi Fren Yaptı: Tüketici Güveni Düştü, Sanayi Daraldı

BETAM’ın ikinci çeyrek büyüme tahminleri iyimser olsa da, Temmuz ayı öncü göstergeleri ekonomik aktivitede sert yavaşlamaya işaret ediyor. Tüketici güveni gerilerken, imalat sanayi PMI ve SAMEKS endeksleri daralma bölgesinde kaldı. Anketler, halkın en büyük şikayetinin hâlâ ekonomi olduğunu ortaya koyuyor.

İkinci Çeyrekte Güçlü Büyüme Beklentisi

BETAM araştırmacıları Ozan Bakış ve Oğuz Yurtoğlu, nowcasting yöntemiyle Türkiye ekonomisinin 2025’in ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre %5,2 büyümesini öngörüyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriler ise bir önceki çeyreğe kıyasla %1,1’lik artışa işaret ediyor.

Temmuz’da Sert Yavaşlama Sinyali

Temmuz ayı öncü göstergeleri, önceki aylarda üretimi baskılayan zayıflığın artık tüketici tarafına da yansıdığını gösteriyor.

Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi, Temmuz’da aylık bazda %9,01 düşerek 70,06 değerine geriledi. Son 1,5 aydır süren yükseliş trendi böylece tersine döndü. Mevcut durum algısı, geleceğe ilişkin beklentiler ve tüketim eğiliminde bozulma gözlendi.

• Tüketici Beklenti Endeksi: Aylık bazda %12,91 düşerek 69,73’e indi.

• Tüketim Eğilimi Endeksi: %9,74 gerileyerek 71,41 oldu.

Faiz indirim beklentilerindeki belirsizlik, reel ücretlerdeki baskı ve siyasi risk algısındaki artış, tüketici güvenindeki gerilemenin temel nedenleri arasında.

İmalat Sanayinde Daralma Derinleşti

İSO İmalat PMI, Haziran’daki 46,7 seviyesinden Temmuz’da 45,9’a gerileyerek daralma bölgesinde kaldı. Bu, Ekim 2024’ten bu yana en sert yavaşlama olarak kaydedildi.

• Yeni siparişler üst üste 25. ay geriledi.

• Dış talep zayıf seyrini sürdürürken ihracat siparişleri de daraldı.

• İstihdam ve satın alma faaliyetlerinde azalma, stoklarda düşüş görüldü.

SAMEKS Endeksi de Daralma Bölgesinde

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, Temmuz’da aylık bazda 0,3 puan düşerek 45,9 seviyesine indi.

• Hizmet sektörü endeksi 0,2 puan artışla 47,8 oldu.

• Sanayi sektörü endeksi 0,4 puan azalarak 46,1’e geriledi.

Her iki sektör de 50’nin altında kalarak ekonomik aktivitedeki durgunluğun sürdüğünü teyit etti.

Halkın En Büyük Şikayeti Hâlâ Ekonomi

GENAR anketine göre, “Türkiye’nin en önemli gündem maddesi” sorusuna katılımcıların %35’i “enflasyon ve hayat pahalılığı” yanıtını verdi.

• Erkeklerde oran %40,5, kadınlarda %29,5.

• 6 ay önce bu oran %60 seviyesindeydi.

Enflasyondaki düşüş trendine rağmen halkın yarısından fazlası, geleceğe dair ekonomik beklentilerinde kötümser:

• “Kötü olur” + “Çok daha kötü olur” diyenlerin toplamı %51,4.

• “Çok daha iyi olur” diyenlerin oranı sadece %5,1.

Kaynak: BETAM, Bloomberg HT, İSO, SAMEKS, GENAR

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]