Cari açık haziranda GSMH’nin yüzde 4’üne geriledi

TCMB Haziran ayı ödemeler dengesi verilerini açıkladı.

Cari işlemler açığı, haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre 1,947 milyar dolar azaldı ve 1,127 milyar dolar açıklandı. Piyasa beklentilerine paralel gelen rakam 12 aylık açığı da mayıstaki 31,626 milyar dolardan 29,679 milyar dolara düşürdü.  Böylece cari açık GSYH’ye oran olarak 2020 sonundaki %5,2 seviyesinden yaklaşık %4,0’a geriledi.

2020 sonunda cari açık 37,304 milyar dolardı. Yılın ilk atlı ayında oluşan cari açık da 13,601 milyar dolar ile geçen yılın ilk altı ayında oluşan 21,226 milyar doların altında kaldı.

Cari açıkta yıllık bazda yaşanan düşüşte bir önceki yılın haziran ayında 346 milyon dolar açık veren hizmetler dengesi kaleminin bu yılın aynı ayında 1,511 milyar dolar net fazla vermesi ve ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığının 462 milyon dolar azalarak 1,599 milyar dolar olması ana faktörlerden.

Özetle, altın ithalatındaki önemli gerileme, ihracat performansına bağlı olarak altın ve enerji hariç mal dengesindeki iyileşme, turizmin açılmalardan olumlu etkilenmesiyle hizmet gelirlerindeki artış cari açığı daraltıcı etki yaparken, artan petrol fiyatlarına paralel enerji ithalatı cari açığı büyüme yönünde etkiledi.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı, bir önceki yılın haziran ayında 40 milyon dolar fazla vermişken, bu ay 1,995 milyar  dolar fazla verdi.  Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 1,026 milyar dolar olarak gerçekleşti. Birincil gelir dengesinden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 418 milyon dolar artarak 1 milyar 21 milyon dolar oldu.  İkincil gelir dengesi kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 46 milyon dolar azalarak 18 milyon dolar olarak açıklandı.

Finansman tarafı karışık; swaplar makyajda yardımcı fonlama sıkıntılı

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 796 milyon ABD doları olarak gerçekleşti.

Portföy yatırımları 2,823 milyar dolar net girişe işaret ederken, alt kalemlerde yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 28 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 237 milyon dolar net alış yaptığı izlendi.

Yurt dışındaki tahvil ihraçları olarak, bankalar, Genel Hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 620 milyon dolar, 1,500 milyar dolar ve 790 milyon dolar net kullanım yaptı.

Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1,253 milyar doları net azalış kaydetti.

Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 214 milyon dolar artış ve Türk Lirası cinsinden 339 milyon dolar net azalış olmak üzere toplam 125 milyon dolar net azalış yönündeydi.

Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 400 milyon dolar ve 393 milyon doları net geri ödeme yaparken, Genel Hükümet 84 milyon dolar net kullanım yaptı.

Resmi rezervlerde haziranda 8,840 milyar dolar net arttı. Net hata noksan kaleminde ise 2,948 milyar dolarlık giriş vardı.