Sosyal Medya

Ekonomi

The Economist: Türkiye’de 2002-2021 büyüme oranı yüzde 50 şişirildi

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, ışık kullanımının doğrudan milli gelir göstergesi olamayacağını belirterek, “Ancak yine de bu derece yüksek dış borç,…

The Economist: Türkiye’de 2002-2021 büyüme oranı yüzde 50 şişirildi

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, ışık kullanımının doğrudan milli gelir göstergesi olamayacağını belirterek, “Ancak yine de bu derece yüksek dış borç, enflasyon, gelir adaletsizliği ve çevre tahribatının olduğu bir ortamda büyüme başarı olarak gösterilemez” dedi.

Dünyanın önde gelen ekonomi dergilerinden İngiliz The Economist, son sayısında gelişmişlik ve üretimi ışıklandırma ile ölçen ilginç bir araştırma yayınladı.

Halktv’den nuray Tarhan’ın haberine göre ülkelerin gece ışıklandırma düzeyini uydudan ölçen araştırmaya yer veren dergi, otokratik rejimlerde 2002-2021 yılları arasında milli gelirdeki büyümenin yüzde 147 olarak gösterildiğini ancak gerçek rakamın yüzde 76 olduğunu iddia etti. Dergiye göre, Etiyopya, Çin, Ruanda, Kazakistan, Tayland, Rusya, Zimbabve, Libya ve Yemen gibi özgür olmayan ülkeler kategorisinde yer verilen Türkiye’de de AKP’nin iktidarda olduğu 19 yıl boyunca büyüme oranı yüzde 50 şişirildi.

Ekonomist Dr. Murat Kubilay, bilim insanları ve yatırımcıların kurumsallığı noksan ülkelerdeki gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) hesaplamalarını elektrik tüketimi gibi genel ekonomik aktiviteye dair dolaylı verilerle teyit etmek istediklerini belirterek, şunları söyledi:

‘Büyüme başarı olarak gösterilemez’

“Bunlardan bir benzeri de uydu görüntülerine dayanarak ülkelerin gece ışık miktarı ile yapılmış. Şüphesiz ışık kullanımı doğrudan GSYH göstergesi olamaz çünkü hizmetler, sanayi, inşaat ve tarım gibi sektörlerdeki kullanım aynı değil. Fakat belirli bir oranı aşan ayrışmalar veri konusunda çok daha şüpheci olunması gerektiği sonucunu doğurur. Hepsinden ötesi, Türkiye ekonomisinin GSYH miktarı ve büyüme oranlarının tümden doğru olduğu varsayılsa bile, bu derece yüksek dış borç, enflasyon, gelir adaletsizliği ve çevre tahribatının olduğu bir ortamda başarı olarak gösterilemez.”

GSYH hesaplamalarının kayıt dışı ekonominin payının yüksek olduğu veya devletin kayıt tutma düzeninin yetersiz olduğu ülkelerde gerçeği yansıtmayabildiğine dikkat çeken Kubilay, “Turizm gibi bazı sektörlerde de zorunlu olarak anketler yoluyla hesaplamalar yapılıyor. Bu nedenle GSYH’nin doğası gereği belirli bir hata payı makul kabul ediliyor” dedi. Eksik demokrasilerde ve onun beraberinde gelen noksan kurumsallaşmada bu hesaplamaların art niyetli bir şekilde politik hedefler ve söylemler için uygun hale getirilebildiğini vurgulayan Kubilay, sözlerini şöyle sürdürdü:

‘2008 ve 2016’da büyük revizyon yapıldı’

“Türkiye’de AKP döneminde 2008 ve 2016’da iki büyük hesaplama revizyonu yapılmıştı. 2008’de yüzde 31.8 oranında ve 2016’da yüzde 18.b9 oranında daha önce hesaplanandan daha büyük bir ekonomiye sahip olduğumuz tespiti yapılmıştı. Fakat bu revizyonlar ne refah seviyesinin düşüklüğünden ötürü toplumu ne de diğer makro ekonomik göstergelerle tutarsızlıktan dolayı ekonomistleri ikna etmişti. Enflasyon hesaplamasında 2018 yılının başından beri açıklanamayan TÜFE ve ÜFE ayrışmasını gözlemliyoruz. Bu yıl benzer bir ayrışma İTO’nun İstanbul için hazırladığı geçinme endeksi ile TÜFE arasında da oluştu. Yine işsizlik verilerini anketle hazırlayan TÜİK’le doğrudan işsizlerin başvurusuyla ölçen İŞKUR arasında da tutarsızlıklar mevcut.”

 

 

patronlardunyasi.com

BAKMADAN GEÇME

  • Time Dergisi, 2025 Yılın Kişisi Olarak ‘Yapay Zekâ Liderlerini’ Seçti: Listede Kimler Yok Ki!

    Time dergisi, 2025 için Yılın Kişisi unvanını bu kez tek bir bireye değil, “yapay zekanın mimarları” olarak tanımladığı bir liderler grubuna verdi. Seçilen isimler arasında Nvidia’nın CEO’su Jensen Huang, Meta’nın CEO’su Mark Zuckerberg, Elon Musk, OpenAI CEO’su Sam Altman, AMD CEO’su Lisa Su, DeepMind CEO’su Demis Hassabis, Anthropic CEO’su Dario Amodei ile yapay zekâ alanının öncü akademisyenlerinden Fei-Fei Li bulunuyor.

  • İflas Kervanına Dev Bir Şirket Daha Eklendi: Üretim Durdu, Binlerce Çalışan İşten Çıkarıldı

    Türkiye’nin önde gelen ambalaj üreticilerinden Multipak Ambalaj hakkında kesin iflas kararı verildi. Konkordato talebi mahkeme tarafından reddedilen şirket, yaşadığı mali sıkıntıları aşamayınca üretimini durdurdu ve çalışanlarını işten çıkardı.

  • ABD İş Gücü Piyasasında Yavaşlama Sürüyor, Kasım Ayında Sınırlı Toparlanma Bekleniyor

    Ekonomistler, ABD’de tarım dışı istihdam artışının Kasım ayında 50 bin kişi civarında gerçekleşerek toparlanma gösterdiğini öngörüyor. Ekim ayında ise federal hükümetteki istihdam kayıpları nedeniyle düşüş yaşandığı tahmin ediliyor.

  • Reuters: Meta Çinli çevrimiçi dolandırıcılara göz yumdu

    Reuters’in incelediği Meta iç belgelerine göre şirket, Çin’den gelen reklam gelirlerinin önemli bir kısmının dolandırıcılık, yasa dışı kumar, pornografi ve diğer yasaklı içeriklerle bağlantılı olduğunu tespit etti. 2024’ün ikinci yarısında Çin kaynaklı ihlalli reklamları ciddi biçimde azaltan özel ekip kurulsa da, belgeler Meta’nın daha sonra bu baskıyı gevşettiğini; bunun da 2025 ortasına gelindiğinde ihlalli reklamların yeniden yükselmesine yol açtığını gösteriyor.

  • Aracı Kurumlar Borsa İstanbul’u Nasıl Değerlendiriyor? Teknik Görünüm Güçleniyor, Hedefler Yukarı Revize Ediliyor

    TCMB’nin faiz indirimi sonrası Borsa İstanbul’da yükseliş ivmesi güçlenirken, aracı kurumlar BIST 100 endeksinde kritik teknik seviyelerin aşılmasını orta vadeli görünüm açısından olumlu değerlendiriyor. 11.160–11.250 bandının üzerinde kalıcılık sağlanması halinde, tarihi zirve olan 11.605 ve üzerinin gündeme gelebileceği görüşü öne çıkıyor. Bankacılık hisseleri başta olmak üzere endekste yukarı yönlü beklentiler artarken, küresel piyasalardan da pozitif ayrışma dikkat çekiyor.

  • SABAH Analizi: Kritik veriler ve merkez bankaları haftasında piyasalar bekle-gör stratejisinde

    Küresel piyasalarda risk iştahı, ABD’de açıklanacak kritik istihdam, perakende satış ve enflasyon verileri ile Fed, ECB, BoE ve BoJ toplantıları öncesinde belirgin biçimde zayıflamış durumda. Hisse senetleri, kripto varlıklar ve emtia fiyatlarında geri çekilmeler görülürken, yatırımcılar faiz patikasına ve merkez bankalarının mesajlarına odaklanarak bekle-gör stratejisini tercih ediyor.

  • Küresel Piyasalarda Temkinli Seyir: Hisseler Düşüyor, Dolar Zayıf, Gözler ABD Verilerinde

    Küresel piyasalarda risk iştahı haftaya zayıf başladı. ABD’den bu hafta açıklanacak kritik makroekonomik veriler öncesinde yatırımcılar pozisyonlarını azaltırken, hisse senetleri geriledi, dolar son iki ayın dip seviyelerine yakın seyretti. Asya ve Avrupa borsalarında satışlar öne çıkarken, kripto paralarda, emtiada ve tahvil piyasasında da temkinli bir tablo dikkat çekiyor.

  • 🚨 Son Dakika: GAİN Medya ve Anahat Holding’e Büyük ‘Kara Para Aklama’ Operasyonu! TMSF Kayyum Atandı

    HalkTV'ye göre, İstanbul merkezli yürütülen soruşturma kapsamında, dijital yayın platformu GAİN Medya'nın bağlı olduğu Anahat Holding ve iştiraklerine Jandarma ekipleri tarafından geniş çaplı bir operasyon düzenlendi. 'Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini aklama' ve 'nitelikli dolandırıcılık' suçlamalarıyla yapılan baskınlarda, aralarında şirket yöneticilerinin de bulunduğu üç kişi gözaltına alındı. Holdingin ve GAİN Medya'nın yönetimine ise el konularak TMSF kayyum olarak atandı.

  • Niye İngilizce konuşamıyoruz?

    Kalkınmanın yolu İngilizce'den geçer

  • Güldem Atabay yazdı:  Siyasette Taht Oyunları

    Türkiye, siyasetin yeniden sertleştiği ve piyasa dinamiklerinin giderek daha fazla siyasi hesapların gölgesinde kaldığı bir döneme giriyor. “Terörsüz Türkiye–Suriye” başlığı altında yürüyen süreç, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden seçilmesine ilişkin senaryolarla iç içe geçerken, iktidar blokunda Erdoğan sonrası döneme dair güç mücadeleleri de giderek görünür hâle geliyor.

  • Piyasalarda umutlar yeniden yeşerdi: BIST 100 için kritik eşik 11.300 aşıldı

    Yılın son günlerine girilirken piyasalarda gelecek yıla ilişkin beklentiler yeniden güçleniyor. BIST 100 Endeksi’nin 11.300 puanın üzerinde tutunması halinde yükselişin devam edebileceği, olumsuz bir haber akışı olmaması durumunda endeksin dolar bazında 300 seviyesini hedefleyebileceği değerlendiriliyor.

  • Konkordato alarmı: 2025’te başvurular tarihi zirveye gidiyor

    Blackdot'tan Hakan Çalışkantürk'e göre, Konkordatotakip.com verileri, Türkiye ekonomisinde finansal stresin yeni ve daha yaygın bir evreye girdiğine işaret ediyor. 2025’in ilk 11 ayında konkordato başvuru sayısı 4.364’e ulaşarak 2019 krizini geride bıraktı. İnşaat, tekstil ve imalat sanayi başta olmak üzere birçok sektörde konkordato artık istisna değil, “yeni normal” haline geliyor.

  • Çetin Ünsalan Yazdı: ‘İç piyasayı unutun…’

    Dünyanın en büyük iki ekonomisinden biri ve dünyanın fabrikası olarak nitelendirilen Çin, 2026 projeksiyonlarında ağırlığı yine iç piyasaya vermeye devam edeceğini açıkladı...

Benzer Haberler