Ekonomi
Vatandaşın Borç Bağımlılığı Artıyor: Kredili Mevduat Hesapları Tarihi Zirveye Ulaştı
Yüksek enflasyon ve azalan alım gücü, vatandaşları borçlanmaya daha fazla itiyor. Halk arasında “eksi hesap” olarak bilinen Kredili Mevduat Hesapları (KMH) borç bakiyesi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 929,5 milyar liraya ulaşarak 1 trilyon TL sınırına yaklaştı. Son üç yılda yaklaşık 15 kat artan bu borç yüküyle birlikte, kişi başına düşen ortalama KMH borcu 21 bin 507 TL’ye yükseldi.
Yüksek enflasyon ve azalan alım gücü, vatandaşları borçlanmaya daha fazla itiyor. Halk arasında “eksi hesap” olarak bilinen Kredili Mevduat Hesapları (KMH) borç bakiyesi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 929,5 milyar liraya ulaşarak 1 trilyon TL sınırına yaklaştı. Son üç yılda yaklaşık 15 kat artan bu borç yüküyle birlikte, kişi başına düşen ortalama KMH borcu 21 bin 507 TL’ye yükseldi.
Ekonomideki yüksek enflasyon, azalan alım gücü ve kredi kısıtlamaları, milyonlarca vatandaşı kısa vadeli ve yüksek faizli borçlanmaya zorladı. BDDK verileri, bireysel ve ticari KMH kullanımının son üç yılda yaklaşık 15 kat arttığını ortaya koyuyor. Toplam borcun 706,5 milyar TL’si ise tüketici kredilerinden oluşuyor.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, KMH kullanan kişi sayısı Eylül 2025 itibarıyla %19 artışla 31,2 milyona ulaştı. Ancak asıl dikkat çeken konu, kişi başına düşen borçta yaşanan hızlı artış. Eylül 2022’de 2 bin 149 TL olan kişi başı ortalama KMH borcu, bu yıl 21 bin 507 TL’ye yükseldi. Bu durum, özellikle düşük gelirli vatandaşların temel ihtiyaçlarını bile karşılamak için yüksek maliyetli bu finansal araca bağımlı hale geldiğini gösteriyor.
Geri Ödeme Sorunları Derinleşiyor
Yüksek faizle kullanılan bu kredilerin geri ödemelerinde de sorunlar büyüyor. Ödenemeyen KMH’lar nedeniyle tasfiye edilecek kredi miktarı, geçen yıl Eylül’de %2,5 iken bu yıl %4,2’ye yükseldi ve toplam tasfiye edilecek tutar 25 milyar TL’nin üzerine çıktı.
Tasfiye oranlarının en yüksek olduğu iller Diyarbakır (%11,9), Mardin (%10,6) ve Şanlıurfa (%9,5) olarak kaydedildi. Ayrıca, KMH kullanımının son 12 ayda en hızlı arttığı 10 il arasında, 6’sının 5 Şubat depremlerinden etkilenen bölgeler olması, bölgedeki ekonomik zorlukları gözler önüne seriyor.
Yüksek Faizli Borç Döngüsü
Anlık nakit ihtiyacını karşılamak için tercih edilen KMH’ler, aylık %4,5 faizle kullanılıyor. Buna ek olarak Banka Sigorta Muamele Vergisi (BSMV) ve Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) eklenince, borçlanma maliyeti daha da yükseliyor ve vatandaşlar yüksek faizli bir borç döngüsüne giriyor.
