Ekonomi
Enflasyon Düşecek mi? Kasım Ayına Ait 3 Farklı Ankette Karışık Sinyaller
Kasım ayında yayımlanan üç ayrı enflasyon beklenti anketi — TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri, Koç Üniversitesi Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi ve BETAM’ın gençlere yönelik çalışması — Türkiye’de enflasyon beklentilerinin genel olarak gerileme eğilimi gösterdiğini ortaya koydu. Ancak piyasada beklentiler yükselirken reel sektör ve hanehalkında düşüşler dikkat çekiyor.
Kasım ayında yayımlanan üç ayrı enflasyon beklenti anketi — TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri, Koç Üniversitesi Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi ve BETAM’ın gençlere yönelik çalışması — Türkiye’de enflasyon beklentilerinin genel olarak gerileme eğilimi gösterdiğini ortaya koydu. Ancak piyasada beklentiler yükselirken reel sektör ve hanehalkında düşüşler dikkat çekiyor. Ekonomistler, beklentilerin TCMB hedefiyle uyumsuz olmasının enflasyonun “yapışkan” karakterine işaret ettiğini belirtiyor.
1) TCMB Sektörel Enflasyon Beklentileri: Reel sektör ve hanehalkı düşürüyor, piyasa artırıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Kasım 2025 Sektörel Enflasyon Beklentileri raporunu yayımladı. Üç farklı grubun 12 ay sonrası yıllık enflasyon tahminleri şöyle değişti:
-
Reel sektör:
Enflasyon beklentisi 0,6 puan düşerek %35,7’ye geriledi. -
Hanehalkı:
Beklenti 2,2 puan azalarak %52,2’ye düştü. -
Piyasa katılımcıları:
Beklenti 0,2 puan artarak %23,5’e yükseldi.
Hanehalkı içinde “enflasyonun gelecek 12 ayda düşeceğini” bekleyenlerin oranı 1,7 puan azalarak %24,8’e geriledi.
Güldem Atabay: “Beklentiler TCMB hedefiyle uyumsuz”
Atabay, reel sektörün 2026 sonu için öngörülen %16 enflasyon hedefine rağmen beklentisini %35,7’de tutmasının “güvenilirlik farkını” yansıttığını söyledi.
Hanehalkının yüksek beklentilerinin ise gıda ve barınma gibi bütçede ağırlığı yüksek kalemlerden kaynaklandığına dikkat çekti.
Piyasa katılımcıları ise günlük veri akışına duyarlılık nedeniyle daha hızlı beklenti güncelliyor.
Atabay’a göre bu üç grubun ortak özelliği:
“Hiçbiri TCMB’nin hedefiyle uyumlu değil; bu da enflasyonun yapışkanlığına dair önemli bir sinyal.”
2) Koç Üniversitesi Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi: Düşüş eğilimi durdu
Koç Üniversitesi’nin 17–21 Kasım tarihleri arasında yürüttüğü Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi, Nisan’dan itibaren süren düşüşün bu ay yataylaştığını gösterdi.
-
12 ay sonrası beklenti: Değişmeyerek %53
-
Yıl sonu beklentisi: 1 puan artış
-
Son 12 ay ortalama hissiyat: %68 → gelecek için 15 puanlık düşüş beklentisine işaret ediyor
Verilere göre ortalama değerlerin medyanın üzerinde kalması, aşırı yüksek enflasyon bekleyen birey oranının düşük olduğunu gösteriyor.
Bazı katılımcıların 125 ve üzeri oranlar belirtmesi ise dağılımı yukarı doğru “çarpık” hâle getiriyor.
Koç Üniversitesi’nin bulguları, TCMB’nin sektörel anketiyle genel olarak paralellik gösteriyor.
3) BETAM Enflasyon Beklentisi: Öğrencilerde sert düşüş
Bahçeşehir Üniversitesi BETAM’ın Kasım 2025 çalışması “Gençlerin Enflasyon Beklentileri Düştü”, özellikle genç nüfusta güçlü bir iyileşmeye işaret ediyor.
Genel bulgular:
-
Hanehalkı ortalama enflasyon beklentisi:
3,3 puan düşüşle %57,7 -
En büyük düşüş:
Öğrencilerde 9,3 puan -
En büyük artış:
Ücretli özel sektör çalışanlarında 1,6 puan
Sosyoekonomik gruplara göre güncel beklenti:
-
Emekli / çalışmıyor: %57,9
-
Günlük/yevmiyeli çalışan: %58,5
-
Kendi hesabına çalışan/işveren: %57,4
-
Devlet memuru: %48,4
-
Öğrenciler: %58,9
-
Özel sektör ücretli: %61
-
İşsiz (aramıyor): %57,3
-
İşsiz (arıyor): %58,6
Cinsiyete göre beklenti:
-
Erkekler: %56,5 (–1,2 puan)
-
Kadınlar: %59,7 (–7,3 puan)
Yaşa göre beklenti:
-
18–24 yaş: %53,2 (–6,7 puan)
-
25–34 yaş: %59
-
35–44 yaş: %55
-
45–54 yaş: %59,8 (+0,7 puan)
-
55–64 yaş: %57,9
-
65+ yaş: %59,2
BETAM verileri, özellikle gençler arasında enflasyon beklentilerinin belirgin şekilde gevşediğini, ancak toplam seviyelerin hâlâ oldukça yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Genel Değerlendirme: Beklentiler düşse de TCMB hedefiyle uyumsuzluk sürüyor
Kasım ayında yayımlanan üç anket, enflasyon beklentilerinde genel bir yataylama ve gerileme eğilimine işaret ediyor. Ancak reel sektör, hanehalkı ve piyasaların enflasyon tahminlerinin hiçbiri TCMB’nin hedefleriyle uyumlu değil.
Bu nedenle ekonomistler, enflasyon beklentilerini çıpalamanın 2026’ya kadar en kritik zorluklardan biri olmaya devam edeceğini vurguluyor.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
