Genel
Bessent: TikTok Anlaşmasında “Çerçeve Mutabakatı” Sağlandı, Nihai Kararı Trump ve Xi Verecek
ABD ile Çin arasında TikTok konusunda uzun süredir devam eden kriz yeni bir döneme girdi. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, sosyal medya platformu için “çerçeve anlaşmasına” varıldığını açıkladı. Başkan Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in bu hafta Cuma günü nihai kararı vermesi bekleniyor.
ABD ile Çin arasında TikTok konusunda uzun süredir devam eden kriz yeni bir döneme girdi. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, sosyal medya platformu için “çerçeve anlaşmasına” varıldığını açıkladı. Başkan Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in bu hafta Cuma günü nihai kararı vermesi bekleniyor.
Anlaşmanın Çerçevesi
Madrid’de süren ABD–Çin görüşmeleri sırasında konuşan Hazine Bakanı Bessent, anlaşmanın iki özel şirket arasında olduğunu, ancak ticari şartların kabul edildiğini söyledi. Anlaşmanın TikTok’un ABD kontrolüne geçişini sağlayabileceğini belirtti.
Trump da Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, “Ülkemizdeki gençlerin çok istediği bir şirket konusunda anlaşmaya varıldı” ifadelerini kullandı.
Çin’in başmüzakerecisi Li Chenggang da mutabakatı doğrularken, Washington’u Çinli şirketlere baskıyı sürdürmemesi konusunda uyardı.
ByteDance için kritik tarih
TikTok’un sahibi ByteDance, 17 Eylül’e kadar ABD’deki faaliyetlerini devretmek veya platformun yasaklanması riskiyle karşı karşıya. ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, anlaşmanın imzalanabilmesi için sürenin biraz uzatılabileceğini, ancak sürekli erteleme olmayacağını söyledi.
Geçen yıl Kongre, Apple ve Google gibi uygulama mağazalarının TikTok’u ABD’de dağıtmasını yasaklayan bir yasa çıkarmıştı. Trump ise ocak ayında şirketi 75 gün daha süre tanıyan bir kararnameyle kapanışı ertelemişti. Nisan ve haziranda yeni ertelemelerle süreç uzatıldı.
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, temmuz ayında yaptığı açıklamada Çin’in daha fazla kontrol hakkı tanımaması halinde TikTok’un Amerikalılar için kapatılacağını söylemişti.
Kim alacak?
Trump, haziran ayında Fox News’e yaptığı açıklamada TikTok’u satın almak için “çok zengin bir yatırımcı grubunun hazır olduğunu” ifade etmişti. Ancak isimler açıklanmadı. Daha önce Oracle Başkanı Larry Ellison ve Tesla CEO’su Elon Musk öne çıkmıştı. Ayrıca yapay zekâ girişimi Perplexity ile Frank McCourt’un Project Liberty grubu da alıcı adayları arasında bulunuyor.
Trump daha önce TikTok’un ulusal güvenlik tehdidi olduğunu söylemişti. Ancak Beyaz Saray, ağustos ayında resmi TikTok hesabı açarak dikkat çekmişti.
Piyasalar anlaşmaya pozitif tepki verdi
Trump’ın açıklamaları küresel piyasalarda da yankı buldu. ABD borsalarında S&P 500 endeksi yüzde 0,4 yükselişle rekor tazeledi, Nasdaq yüzde 0,8 arttı. Dow Jones yatay seyretti.
Çin–ABD görüşmeleri devam ederken, Çin rekabet kurumu Nvidia hakkında yürüttüğü tekelleşme soruşturmasını derinleştirdiğini açıkladı. Nvidia hisseleri yüzde 1,8 geriledi.
Tesla hisseleri ise Elon Musk’ın 1 milyar dolarlık hisse alımı açıklaması sonrası yüzde 7 sıçradı. Bu, Musk’ın 2020’den bu yana yaptığı en büyük açık piyasa alımı oldu. Yatırımcılar bu hamleyi şirketin uzun vadeli geleceğine duyulan güvenin göstergesi olarak yorumladı.
Fed beklentisi
Öte yandan ABD’de işgücü piyasasındaki yavaşlama ve enflasyonun kontrol altında kalması, Fed’in bu hafta faiz indirimine gitmesi beklentisini güçlendirdi. Piyasalar 25 baz puanlık indirim ihtimalini yüzde 96 olarak fiyatlıyor.
Uzmanlar, “Bu karar büyük olasılıkla bir faiz indirim serisinin başlangıcı olacak” değerlendirmesinde bulundu.
📌 Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected] Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.
