Dünya Ekonomisi
Çin’in Kapalı Kapılar Ardındaki Toplantısı Küresel Piyasaları Bekleyişe Sürükledi
Küresel piyasalarda gözler yeniden Çin’e çevrildi. Pekin’de gerçekleştirilen ve dış dünyaya kapalı yürütülen dört günlük Komünist Parti toplantısında ekonomik yol…
Küresel piyasalarda gözler yeniden Çin’e çevrildi. Pekin’de gerçekleştirilen ve dış dünyaya kapalı yürütülen dört günlük Komünist Parti toplantısında ekonomik yol haritasına ilişkin kritik kararların alınması bekleniyor. Analistler, toplantı sonrası yapılacak resmi açıklamalarda kullanılan ifadeleri dikkatle inceleyerek ülkenin önümüzdeki döneme dair büyüme, tüketim ve emlak politikalarına yönelik sinyalleri çözümlemeye çalışacak. Çin’in bu toplantılarda verdiği mesajların yalnızca Asya değil, Avrupa ve Amerika piyasaları üzerinde de etkili olacağı vurgulanıyor.
Ekonomik Planın Odak Noktası: Büyüme ve Teşvik İhtimali
Pekin’deki toplantı, Çin’in 2026 yılına yönelik ekonomik planının son şeklinin verileceği aşama olarak görülüyor. Mevcut verilere göre ülke ekonomisi bu yılın ilk üç çeyreğinde yüzde 5,2’lik bir büyüme kaydetti ve hedeflenen yüzde 5 civarındaki yıllık büyümeyi şimdiden yakalamış durumda. Buna rağmen son çeyreğe ilişkin büyüme hızında yavaşlama gözleniyor.
Bu tablo, piyasada yeni teşvik beklentilerini artırmış durumda. Ekonomi çevrelerinde, Çin Merkez Bankası’nın yıl bitmeden zorunlu karşılık oranlarında indirim ya da faizlerde düşüşe gidebileceği konuşuluyor. Bu adımların amacı, yılın ilk çeyreğinde ekonomik aktiviteyi hızlandırmak ve büyüme ivmesini korumak. Analistler, bu tür politikaların 2026’ya güçlü bir başlangıç yapılmasını sağlayabileceğini düşünüyor.
Tahvil Piyasasındaki Hareketlilik Yeni Adımların Habercisi
Son günlerde Çin tahvil piyasasında dikkat çekici bir hareketlilik gözleniyor. Devlet tahvillerine yönelik alımların artması ve faizlerin düşmesi, yatırımcıların para politikasında gevşeme beklentisini yansıtıyor. Çin ekonomisindeki yavaşlamanın geçici bir dönemle sınırlı kalması için hükümetin hem maliye hem para politikasında eşgüdümlü hamleler yapması bekleniyor.
Uzmanlara göre Çin’in geleneksel yaklaşımı, büyümeyi “önden yüklemek.” Bu da yılın ilk iki çeyreğinde güçlü teşviklerle büyüme ivmesi yaratmak anlamına geliyor. Bu nedenle Pekin yönetiminin, yeni yıl başlamadan önce piyasaları destekleyecek adımlar atması olası görülüyor.
Çin-ABD Gerilimi Yeniden Gündemde
Ekonomik gündemin yanında, Çin ile ABD arasındaki stratejik gerilim de piyasalar açısından önemini koruyor. İki ülke liderlerinin önümüzdeki dönemde bir araya gelip gelmeyeceği merak edilirken, analistler bu görüşmelerden kalıcı bir yumuşama çıkmasını beklemiyor. Uzmanlara göre iki ülke arasındaki rekabet artık “mücadele” boyutuna geçmiş durumda.
Özellikle teknoloji alanındaki kısıtlamalar, küresel tedarik zincirleri üzerinde baskı yaratıyor. Washington yönetiminin Çin’e yönelik yazılım ve çip ihracatına yeni yasaklar getirmesi olasılığı, piyasalar açısından en kötü senaryo olarak değerlendiriliyor. Böyle bir durumda Çin’in misilleme olarak nadir metallerde ihracat sınırlamasına gitmesi bekleniyor. Bu karşılıklı adımların dünya ekonomisinde ciddi arz sıkıntılarına ve üretim kesintilerine yol açabileceği uyarıları yapılıyor.
Çip Krizi Otomotiv Sektörünü Sarsıyor
Avrupa’da ise çip tedarik zincirindeki sorunlar büyüyor. Hollanda merkezli bir yarı iletken üreticisine hükümet tarafından el konulmasının ardından Çin yönetimi, misilleme olarak bu şirketin Çin’deki tesislerinden yapılan sevkiyatları durdurdu. Bu durum özellikle Avrupa otomotiv devlerini zora soktu. Almanya’da bazı fabrikalarda üretimin geçici olarak durdurulabileceği konuşuluyor.
Volkswagen’in gelecek hafta Wolfsburg’daki üretim hattında bazı modellerin montajını askıya alabileceği belirtiliyor. Renesas, Infineon ve TDK gibi önemli çip üreticilerinin hisselerinde de düşüşler gözleniyor. Tedarik akışındaki aksamalar, yalnızca Avrupa’yı değil, Türkiye gibi otomotiv ihracatında Avrupa pazarına bağlı ülkeleri de dolaylı olarak etkileyebilir.
Çin ise bu süreçte “oyunun kurallarını artık kendimiz belirliyoruz” mesajı veriyor. Özellikle otomotiv çiplerinde üretim payını artırmak isteyen Pekin yönetimi, yerli üreticileri destekleyerek tedarik zincirinde daha güçlü bir konuma gelmeyi hedefliyor.
Asya Piyasaları ve Teknoloji Hisselerinde Satış Baskısı
Asya borsaları haftanın son günlerinde genel olarak kırmızıya döndü. Japonya, Güney Kore ve Tayvan endekslerinde yüzde 1 ila 1,5 arasında düşüşler görüldü. Bu ülkelerin ortak özelliği, teknoloji ve çip sektörüne yüksek oranda bağımlı olmaları. Özellikle Tesla bilançosundaki zayıf kârlılık oranları, bölgedeki tedarikçi şirketlerin hisselerine satış getirdi.
Tesla’nın üçüncü çeyrek sonuçlarında gelir artışı beklentileri aşsa da kâr marjlarındaki bozulma yatırımcıların moralini bozdu. Şirketin Asya’daki başlıca tedarikçileri olan Panasonic ve LG’nin hisselerinde de gerileme görüldü. Ayrıca Tesla’ya parça sağlayan Çinli üreticilerde de benzer düşüşler yaşandı.
Tesla ve Vertiv Bilançosu Piyasada Farklı Tepkiler Yarattı
Tesla’nın aksine, veri merkezi altyapı üreticisi Vertiv’in bilançosu oldukça güçlü geldi. Şirketin satışları beklentilerin üzerinde gerçekleşti, faaliyet kâr marjı da 2 puanın üzerinde artış gösterdi. Özellikle yapay zeka ve veri merkezi yatırımlarındaki hızlı büyüme, Vertiv’in gelirlerine pozitif yansıdı.
Asya-Pasifik bölgesinde satışlarını yüzde 21 oranında artıran şirket, Kuzey Amerika’da ise yüzde 43’lük organik büyüme kaydetti. Vertiv, tam yıl beklentilerini yukarı yönlü revize ederken dördüncü çeyrek için de pozitif bir görünüm sundu.
Buna karşın Tesla hisseleri bilanço sonrasında geriledi. Şirketin enerji segmentinde güçlü bir büyüme görülse de otomotiv gelirlerinin beklentilerin altında kalması ve faaliyet giderlerindeki artış yatırımcıların temkinli davranmasına neden oldu.
Genel Değerlendirme: Küresel Riskler ve Yatırımcı Psikolojisi
Küresel piyasalarda son dönemde hem makro hem mikro düzeyde belirsizliklerin arttığı bir dönem yaşanıyor. Çin’deki kapalı kapılar ardındaki toplantının sonucu, ABD-Çin geriliminin seyri, Avrupa’daki çip krizi ve teknoloji hisselerinin kârlılık performansı birbirine bağlı risk alanları oluşturuyor.
Yatırımcılar açısından bu tablo, “temkinli iyimserlik” olarak yorumlanıyor. Henüz piyasalarda genel bir panik havası yok; ancak risk algısının yükseldiği açıkça görülüyor. Çin’in atacağı adımların büyüme yönünde olması, küresel risk iştahını destekleyebilir. Aksi durumda ise yeni bir volatilite dalgası kaçınılmaz olabilir.
BAKMADAN GEÇME
-
Ekonomi
/ 16 Kasım 2025Ekonomist Kerim Rota’dan Hiciv Dolu Uyarı: ‘Fonlarla Haaland’ı Bile Süper Lig’e Getirirsiniz’
Ekonomist Kerim Rota, son dönemde tartışma yaratan fon hareketlerini ve sermaye piyasalarındaki denetim zafiyetlerini hicivle harmanladığı dikkat çekici bir yazı kaleme aldı. Rota, kurgusal bir fon senaryosu üzerinden Lamine Yamal ile Erling Haaland’ın hiçbir mali yük oluşturmadan Süper Lig’e “transfer edilebileceğini” göstererek, yatırım fonlarında dönen büyük oyuna göndermede bulundu. Bu yaratıcı anlatıyla piyasalarda oluşan riskli yapılara ışık tutan yazı, kısa sürede geniş bir kesimde yankı uyandırdı.
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025ANALİZ: Havaalanı yiyecekleri neden bu kadar pahalı? (Business Insider)
Geçmişte havaalanları bugünkü kadar modern, parlak ve ticarileşmiş mekânlar değildi. İlk dönemlerde, havalimanları tren garlarına benzer şekilde, daha sade, hatta…
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025Abd’de fiyatlar yükseliyor: Beyaz Saray’dan şaşırtan tarife geri adımı ve Karayipler’e savaş sinyali!
Gıda Fiyatlarını Düşürmeye Yönelik Tarife Hamlesi ABD yönetimi, artan hayat pahalılığı baskısı altında, gıda enflasyonunu yumuşatmak için yeni bir tarife…
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025Haftanın Gündemi: Avrupa Bankaları, Hollanda Modeli, Kuantum Devrimi ve Finlandiya’nın Enerji Hamlesi
Küresel finans ve teknoloji dünyası eş zamanlı olarak büyük bir dönüşümden geçiyor. Bir yanda Avrupa ve ABD’de farklılaşan bankacılık düzenlemeleri,…
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025Yapay Zekaya Akan Milyarlar: Dev Devrim Kapıda mı, Yoksa Abartı mı?
Kuantum hesaplama, uzun yıllar boyunca fizik laboratuvarlarının sınırları içinde kalan bir kavramdı. Ancak son yıllarda hem devletler hem de teknoloji…
Borsa
/ 16 Kasım 2025JP Morgan: Borsada Balon Değil, Baloncuklar Var
ABD borsalarında son dönemde yaşanan güçlü yükseliş, “balon mu oluşuyor?” sorusunu yeniden gündeme taşıyor. Bazı piyasa yorumcuları, güçlü boğa piyasasının…
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025Tesla’dan Radikal Adım: ABD Üretiminde Çin Parçalarını Kullanmayacak
Tesla, ABD’de ürettiği araçlarda Çin menşeli parçaların kullanımını sonlandırmak için harekete geçti. Wall Street Journal’ın haberine göre Elon Musk, tedarikçilere Çin’de üretilen bileşenlerin aşamalı olarak kaldırılması yönünde yeni bir talimat gönderdi. Şirketin bazı parçaları şimdiden diğer ülkelerde üretilen alternatiflerle değiştirdiği, hedefinin ise bir-iki yıl içinde tüm bileşenleri Çin dışındaki kaynaklardan temin etmek olduğu belirtildi.
Ekonomi
/ 16 Kasım 2025Elektronik Ödemelerde Dolandırıcılığa Son: Biyometrik Kimlik Doğrulama Düzenlemesi Yolda
Müşteri bilgilerinin kopyalanarak banka hesaplarının boşaltılması gibi suçların artması üzerine yeni önlemler yolda. Son yıllarda elektronik ödeme sistemleri üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık vakalarındaki yükseliş, hükümeti yeni adımlar atmaya yöneltti.
Ekonomi
/ 16 Kasım 2025Çin’in Ticaret Modeli: Küresel Güney’i Fakir Tutmaya Dayalı Bir Sistem
ABD–Çin ticaret ateşkesi küresel piyasaları bir nebze rahatlatırken, Bloomberg analizleri Çin’in küresel ticaretteki kalıcı üstünlüğünün diğer gelişmekte olan ülkeleri yoksullaştırmaya devam ettiğini gösteriyor. Düşük beceri gerektiren üretimde bile dünya pazarının büyük bölümünü elinde tutan Çin, küresel tedarik zincirlerinin doğal evrimini engelleyerek Asya ve Afrika’daki ülkelerin sanayileşme fırsatlarını daraltıyor.
Ekonomi
/ 16 Kasım 2025Robin Brooks: Erdoğan Yönetimindeki Türkiye’nin Ekonomik Modeli Sürdürülemez
Brooks’a göre, Türkiye “Arjantin gibi tekrar tekrar aynı filmi izleyen” bir ekonomi haline geldi: kredi genişlemesi büyümeyi geçici olarak canlandırıyor, ancak her seferinde yeni bir kur krizi doğuruyor. Bu döngü, ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sahneden çekilmesiyle sona erebilir.
Gündem
/ 16 Kasım 2025Bloomberg/Marc Champion: Erdoğan ve Putin Avrupa’ya Ne Öğretiyor?
Türkiye son aylarda enerji, savunma ve dış politika alanlarında Batı’ya yakın adımlar atıyor gibi görünse de, Marc Champion’a göre gerçekte tablo tersine döndü: Batı, özellikle de Avrupa, Trump döneminde Türkiye’ye eskisinden çok daha fazla ihtiyaç duyuyor. Erdoğan’ın Rusya’nın Ukrayna işgali sonrasında elde ettiği stratejik avantajlar onu “dokunulmaz” kıldı; içerdeki baskıcı siyaset derinleşirken Batı ile ilişkiler hızlanıyor.
Dünya Ekonomisi
/ 16 Kasım 2025Gelecek hafta gözler ABD ve küresel piyasalarda açıklanacak kritik verilerde, FOMC tutanaklarında olacak
ABD'de BLS, hükümet kapanmasının ardından önemli raporların yayın tarihlerini yeniden planladı. Eylül ayı İstihdam Raporu 20 Kasım'da Türkiye saati ile 16:30'da, Eylül ayı Reel Kazançlar Raporu 21 Kasım'da 16:30'da açıklanacak...
Genel
/ 16 Kasım 2025Google’a soruşturma: ‘Haber içeriklerini alt sıralara indiriyor…’
Google’ın algoritma değişikliklerinin ardından çok sayıda haber sitesi 2025 başında okur trafiğininin yüzde 98’ini aniden kaybetti...
Benzer Haberler
