ANALİZ: Cari açık beklenenin üzerinde, OVP 2023 hedefi iyimser kaldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), temmuz ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini yayımladı. Buna göre, temmuz ayında cari işlemler hesabı 5 milyar 466 milyon dolar açık verdi. Piyasa beklentisi 4,45 milyar dolar açık verileceği yönünde oluşmuştu.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 717 milyon dolar fazla verdi. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 10 milyar 477 milyon dolar oldu.

Finans hesabından 3,8 milyar, net hata noksandan 4,4 milyar dolar giriş var. Bu sayede döviz rezervleri 2,7 milyar dolar arttı.

Ocak-Temmuz döneminde toplam cari açık 42,3 milyar dolar. Finansmanı tarafında açığın  19,3 milyar doları sermaye girişi ve 23,7 milyar doları TCMB rezervleri ile finanse edilmiş durumda. İlk yedi ayda net hata noksanda 700 milyon dolarlık çıkış yönünde. Net hata ve noksan kalemi temmuz ayında 4 milyar 413 milyon dolar fazla verirken, yılın ilk 7 ayında 711 milyon dolar açık verdi.

12 aylık cari açık seviyesi temmuz itibarıyla hazirandaki 56,5 milyar dolardan 58,5 milyar dolara yükseldi. Yeni açıklanan OVP içinde 2023 sonu cari açık beklentisi 42,5 milyar dolar ve GSMH’nin %4’üne karşılık gelecek şekilde beklenti oluşmuş durumda. Bu rakama ulaşılması için yılın kalan döneminde cari açığın kabaca 500 milyon dolara gerilemesi gerekiyor.

Ağustos ayında cari dengede az da olsa bir fazla oluşması beklentisiyle sene sonu cari açık seviyesinin 48 milyar dolar civarında olması daha makul bir senaryo. 2024 sonundaysa cari açığın OVP’de belirlenen 34,7 milyar dolara gerilemesi de GSMH büyümesi %4 beklentisi ne göre fazla iyimser görünmekte. 2023 ve 2024 cari açık rakamlarının OVP’de işaret edilenin üzerinde gerçekleşmesi olasılığının yüksekliği de dış finansman konusunun gündemden düşmeyeceğini ve TL üzerinde baskı oluşturmaya devam edeceğini anlatıyor. 

TCMB’nin açıklaması şöyle: 

“Hizmetler dengesi kaynaklı girişler 5.999 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler 4.795 milyon dolar olmuştur.

Birincil gelir dengesi ve ikincil gelir dengesi kalemleri sırasıyla 903 milyon dolar ve 85 milyon dolar net çıkış kaydetmiştir.

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 392 milyon dolar olarak kaydedilmiştir.

Portföy yatırımları 1.160 milyon dolar tutarında net giriş kaydetmiştir. Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi ve devlet iç borçlanma senetleri piyasalarında sırasıyla 734 milyon dolar ve 18 milyon dolar net alış yaptığı görülmektedir.

Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 353 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirmiştir.

Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 942 milyon dolar net azalış kaydetmiştir.

Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları, yabancı para cinsinden 1.186 milyon dolar net artış, Türk lirası cinsinden 206 milyon dolar net azalış olmak üzere toplam 980 milyon dolar net artış kaydetmiştir.

Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak Genel hükümet, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 35 milyon dolar, 483 milyon dolar ve 181 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirmiştir.”