Ekonomi
Dr Yalçınkaya: Tüketici İyimserliğini Kaybedecek
Tüketici Güven Endeksi (TGE) bir önceki aya göre yüzde 2.5 oranında artarak 86.7 değerini aldı. TGE hesaplamasında kullanılan dört alt…
Tüketici Güven Endeksi (TGE) bir önceki aya göre yüzde 2.5 oranında artarak 86.7 değerini aldı. TGE hesaplamasında kullanılan dört alt endeksten gelecek 12 ayda dayanıklı tüketim malı satın alma düşüncesine ilişkin endeks yüzde 2.0, hanenin mevcut maddi durumuna ilişkin endeks yüzde 1.4, gelecek 12 aylık dönemdeki maddi durum beklentisi yüzde 4.0 ve gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi yüzde 2.5 oranında artış kaydetti.
Kısıtlamaların kalkmasına bağlı olarak işsiz sayısı beklentisi azalışını sürdürdü, ancak otomobil ve konut satın alma ihtimali ise gerilemeye devam etti.
Anket katılımcılarının gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının düşeceği beklentisi içerisinde olduğu, bunun iyimserliği ile tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali endeksinin arttığı izleniyor.
Benzer şekilde Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi de Mart’ta bir önceki ayın nihai endeksine göre yüzde 0.5 oranında artarak 69.4 değerini alırken, pandemiye bağlı kısıtlamaların azalması güveni olumlu, vaka sayılarındaki artışın ise olumsuz etkilediği görülüyor.
Beklenti Ön Endeksi bir önceki aya göre yüzde 2.4 oranında azalarak 81.1 değerini alırken, içinde bulunulan dönemin dayanıklı tüketim malları ile otomobil ve konut alımı için uygunluğunu ölçmeye çalışan Tüketim Eğilimi Ön Endeksi yüzde 12.3 oranında artarak 42.4 değerine yükseldi.
Tüketimin seyrine ilişkin olarak banka ve kredi kartı harcama tutarlarını incelediğimizde ise 12 Mart haftası itibariyle 4 haftalık ortalama toplam harcama tutarının Şubat sonuna göre yükseldiğini görmekteyiz.
Tüketici güveni hane halkının beklentilerinin ne şekilde oluştuğunu göstermesi açısından önemlidir. Bu beklentilerde ise döviz kuru ve faiz oranları belirleyici olmaktadır. Döviz kuru ve faiz oranlarının artması tüketici güveninde düşüşe neden olurken, tersi de endeksi yükseltmektedir. Anketin alan uygulama dönemi her ayın ilk iki haftası olduğundan Para Politikası Kurulunun politika faizini 200 baz puan artırması endekse henüz yansımamış bulunmaktadır. Bu nedenle kurdaki gerilemenin ve kısıtlamaların kalkmasının Mart ayında tüketici güvenindeki toparlanmada belirleyici olduğunu düşünmekteyiz.
Önümüzdeki aydan itibaren gerek politika faizinin artması, gerek Merkez Bankası başkanının değişmesi sonrası kurlarda yaşanan yükseliş ve Türkiye ekonomisinin içine girmiş olduğu türbülans tüketici güvenini hızla bozacaktır.
Not:
Endeks 0 ile 200 aralığında değer almaktadır. Endeksin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser duruma, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser duruma işaret eder. Tüketici Güven Endeksi, geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu; gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi; gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi ve geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi alt endekslerinden hesaplanmaktadır.
Dr Ali Orhan Yalçınkaya
Sırf İstanbul’da 300 kırtasiye kapandı
Tüketici güveni Mart’ta 2,5 yılın zirvesinde- olabilir mi?
