Fed’den Kritik Hamle: Kağıt Çekler Tarih mi Oluyor?

Dijital ödemelerin hızla yaygınlaşmasıyla birlikte çek kullanımı tarihî seviyelere gerilerken, Federal Reserve bankalara sağladığı çek hizmetlerini kaldırmayı gündemine aldı. Uzmanlar, kağıt çeklerin tamamen ortadan kalkmasının, banka hesabı olmayan ve düşük gelirli milyonlarca Amerikalı için ciddi zorluklar doğurabileceğine dikkat çekiyor.

ABD’de geçtiğimiz aylarda kuruş üretiminin durdurulması gündeme gelirken, hükümetin kağıt çekleri aşamalı olarak devre dışı bırakma planları da öne çıktı. Federal yönetim, yardım ödemelerinde kağıt çek kullanımını büyük ölçüde sonlandırmış durumda. Federal Reserve ise Perşembe günü yaptığı açıklamada, bankalara sunduğu çek hizmetlerinin geleceğini değerlendirdiğini ve bu hizmetlerin “tasfiye edilmesini” göz önünde bulundurduğunu duyurdu.

Çek kullanımı azalıyor
Fed, çek kullanımının uzun süredir istikrarlı bir şekilde düştüğünü, dijital ödeme yöntemlerinin yaygınlaştığını ve çek dolandırıcılığının arttığını belirtti. Altyapının korunması için ciddi yatırımlar gerektiğini, bunun da maliyetleri artıracağını vurguladı. Atlanta Fed’in raporuna göre, tüketicilerin yüzde 90’ından fazlası faturalarını artık çek dışı yöntemlerle ödüyor; 2017’de yüzde 18 olan çek kullanım oranı günümüzde yüzde 6’ya geriledi.

Buna rağmen çekler hâlâ tamamen ortadan kalkmış değil. Fed Başkan Yardımcısı Michelle Bowman, çeklerin hâlâ işlemlerin yaklaşık yüzde 5’ini ve toplam parasal değerin yüzde 21’ini oluşturduğunu belirterek, hizmetlerin sonlandırılmasına karşı çıktı. Bowman, “Çekler, tüketiciler ve işletmeler için hâlâ önemli bir ödeme aracı olmaya devam ediyor” dedi.

Kağıt çeklerin tamamen kaldırılması, banka hesabı olmayan veya dijital ödeme yöntemlerine erişimi sınırlı olan kişiler için sorun teşkil edebilir. ABD’de yetişkinlerin yüzde 6’sı banka hesabı olmayan kişilerden oluşurken, düşük gelirli gruplarda bu oran yüzde 22’ye yükseliyor. Ayrıca teknolojiye uzak yaşlılar ve akıllı telefonu olmayan milyonlarca kişi de dijital sistemlere erişimde zorluk yaşayabilir.