TCMB Başkanı Karahan: “Yastık altı altın talebi enflasyonla mücadeleyi zayıflatıyor”

Amsterdam’da Avrupa Merkez Bankası yetkilisi Klaas Knot’un veda etkinliği kapsamında düzenlenen panelde konuşan TCMB Başkanı Fatih Karahan, Türkiye’de yastık altındaki altın stoklarının yaklaşık 500 milyar dolar değerinde olduğunu ve bu durumun enflasyonla mücadeleyi zorlaştırdığını söyledi.

Karahan sunumunda servet etkisinden bahsediyor ki, kısmen doğru. Yükse servet tüketimi eğilimini güçlendirir.  Mehmet Şimşek de Eylül TÜFE’deki yükselişi don ve kuraklıkla açıklamıştı.  Ancak, bu iki unsur asıl sorunu gizliyor:  İç talep büyümesine henüz çare bulunmadı.  Hane halkının enflasyon beklentisi TÜİK ölçümüm iki kat üstünde seyrettiğinde, reel faiz negatif, tasarruf eğilimi düşük oluyor.  Kamu enflasyonda katılığı teme sebep olarak göstermedikçe, bütçe tarafından kuvvetli bir destek almadıkça, enflasyonla mücadele sonuçsuz kalmaya mahkum.

“Para politikasını sıkı tutmalıyız”

Karahan, altına olan yoğun talebin enflasyonist baskıları beslediğini belirterek, “Altın talebi enflasyonla mücadeleyi zayıflatıyor” dedi. Ayrıca, küresel bağlamda doların rolünün sorgulandığını vurgulayan Karahan, zayıf doların genellikle gelişmekte olan piyasalar için olumlu olduğunu ancak Türkiye’deki altın faktörünün bu etkiyi hafiflettiğini ifade etti.

Karahan, konuşmasının devamında “Para politikasını bir süre daha sıkı tutmalıyız” mesajını verdi.

Uluslararası yorumcular: “Mesaj yanlış”

Karahan’ın açıklamalarına uluslararası piyasa uzmanlarından eleştiriler geldi.
BlueBay Asset Management kıdemli stratejisti Tim Ash, altın tutma alışkanlığını suçlamanın doğru bir mesaj olmadığını belirterek, Türkiye’de enflasyonun kalıcı yüksek seyretmesinin arkasında iki temel sorun bulunduğunu söyledi:

1. Eylül ve ağustos ayı enflasyon verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi,

2. TCMB’nin faiz indirimine çok erken başlaması.

Ash, bu faktörlerin Merkez Bankası’nın 2023 ortasında kazandığı güvenilirliği zedelediğini vurguladı ve şu ifadeleri kullandı:
“Mesaj net olmalı: Birinci önceliğimiz enflasyonla mücadele. Beklenenden daha yapışkan bir enflasyonla karşı karşıyayız ama bu savaşı kazanmak için gerekirse faiz artırımı dahil her türlü adımı atmaya hazırız.”

Capital Economics: 250 baz puanlık indirim gelebilir

Londra merkezli Capital Economics’ten gelişen piyasalar ekonomisti Jason Tuvey ise farklı bir değerlendirme sundu. Tuvey, manşet enflasyondaki yükselişin temkinli olunması gerektiğine işaret ettiğini ancak çekirdek enflasyondaki düşüşün TCMB’ye güven verebileceğini belirtti.

Tuvey, yayımladığı notta, “Temel fiyat baskılarındaki gevşemenin devam etmesi, Merkez Bankası’na gelecek toplantılarda ek 250 baz puanlık faiz indirimine gitme konusunda yeterli güven sağlayabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Yazarımız Atilla Yeşilada da TCMB’nin bu ay faiz indireceğini düşünüyor. Ancak, piyasanın beklediği 250 baz puan yerine, Banka 150 baz puanla yetinebilir.  Bu bağlamda, gelecek hafta yayınlanacak mevsimsellikten arındırılmış enflasyon verisi ve TCMB’nin enflasyon raporu yakından izlenmeli.

Kamunun enflasyonla mücadeleye verdiği önem yılbaşı zamlarında ortaya çıkacak.  Bu yıl asgari ücretin satın alma değeri takriben %30 gerilemiş olacak. Kamu bu kaybı telafi edecek bir oranda zam yaparsa, gelecek yıl TÜFE yeniden %30’lara kadar tırmanabilir.  Öte yanda, %16-20 arsında kalan zamlar TCMB’nin %16 zam hedefiyle az-çok uyumlu, ama siyasi maliyeti yükse olur.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]