Dolar Güçleniyor Ama Kalıcı Olmayabilir: ABD-İran Gerginliği Geçici Etki Yaratıyor

ABD’nin İran’a yönelik hava saldırısı sonrası güvenli liman etkisiyle dolar yükselişe geçti. Ancak analistlere göre bu ralli uzun sürmeyebilir. ABD’nin yapısal sorunları ve yaklaşan ticaret savaşı, doların geleceği için önemli risk oluşturuyor.

ABD’nin hafta sonu İran’daki nükleer tesislere düzenlediği saldırının ardından dolar endeksi pazartesi sabahı %0,45’e varan artış kaydetti. Güvenli liman arayışı, yatırımcıları dolara yöneltti. Dolar, euro, yen, sterlin ve emtia para birimlerine karşı değer kazandı. Ancak bu yükselişin kalıcı olmayacağı uyarıları artıyor.

Danske Bank: “Geleneksel güvenli liman etkisi ama geçici olabilir”

Danske Bank’tan Kirstine Kundby-Nielsen, mevcut yükselişi şöyle yorumladı:

“ABD’nin İran’a saldırısıyla Orta Doğu’da krizin derinleşmesi, klasik güvenli liman etkisini devreye soktu: Yükselen petrol fiyatları, düşen hisse senetleri ve güçlü dolar.”

Ancak yatırım bankalarının çoğuna göre doların yükselişi, jeopolitik risklerin yarattığı geçici talep artışından ibaret. Uzun vadede, ABD’nin bütçe açığı, ticaret savaşları ve azalan dış talep, doların değerini baskılayan ana etkenler olarak öne çıkıyor.

Dolar endeksi yılbaşından bu yana zaten %8’den fazla değer kaybetti.

İran’ın Misilleme Seçenekleri ve Hürmüz Endişesi

Doların ani yükselişinde en büyük etken, İran’ın nasıl karşılık vereceğine dair belirsizlik. En çok korkulan senaryo ise Hürmüz Boğazı’nın kapatılması. Ancak RBC Capital Markets’tan eski CIA analisti Halima Croft bu riski şöyle yorumluyor:

“Bu ya tam kapanma ya da hiç değil gibi düşünmemek gerek. İran’ın bireysel tankerleri veya limanları hedef alan asimetrik operasyon kabiliyeti var. Bu da ekonomik maliyeti artırmaya yönelik daha esnek bir stratejiye işaret ediyor.”

Mizuho’dan Jordan Rochester da benzer şekilde Hürmüz’ün tamamen kapatılmasını düşük ihtimal olarak görüyor. Çin gibi İran’ın müttefiklerinin petrol akışının sürmesi yönünde baskı yapacağını, ABD’nin de enerji altyapısını “kırmızı çizgi” olarak gördüğünü söylüyor.

Tahvil Piyasası Sessiz, Bu Bir Uyarı Mı?

Dolar yükselirken, klasik güvenli limanlardan biri olan ABD tahvillerine olan talep beklenenden zayıf kaldı. Bu durum bazı analistler tarafından ilginç bir gösterge olarak değerlendiriliyor. Danske Bank’a göre, büyük bütçe açığı, ticaret açığı ve tahvil arzının artma ihtimali nedeniyle tahvillere olan talep sınırlı kalıyor.

Ticaret Savaşı ve Bütçe Açığı, Doları Aşağı Çekebilir

Doların geleceğini sadece Orta Doğu’daki kriz değil, aynı zamanda ticaret savaşı riski de şekillendiriyor. ABD, 9 Temmuz’da dolacak olan gümrük tarifesi muafiyetlerini yenilemeyebilir. AB’den gelen ithalatlara %50’ye varan yeni vergiler getirilmesi gündemde.

Macquarie analistleri Thierry Wizman ve Gareth Berry, savaş olmasa doların zaten düşüşte olacağını savunuyor:

“ABD dışındaki zayıf verilere rağmen, ABD’nin kendi içinde vergi politikaları ve bütçe disipliniyle ilgili sorunları, doları baskılayıcı bir etki yaratıyor.”

Yatırımcılar Doların Düşeceğine Bahis Oynuyor

Bank of America tarafından 16 Haziran’da yayımlanan küresel fon yöneticisi anketine göre, “doları kısa pozisyonda tutmak” yatırımcıların en kalabalık üçüncü işlemi konumunda. Bu da, dolar düşüşe geçtiğinde satış baskısının hızla artabileceğine işaret ediyor. Anket, ABD’nin İran’a saldırısından önce yapılmış olsa da piyasa beklentisinin yönünü gösteriyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]