Esfender Korkmaz: Bu Rejimde Doğrudan Yabancı Sermaye Türkiye’ye Gelmez

CHP’li belediye başkanlarının tutuklanmasının ardından yabancı yatırımcı Türkiye’den çıkıyor.  Duayen  ekonomist ve Yeniçağ yazarı Korkmaz’a göre rejimin yapısı, doğrudan yatırımı artık imkânsız hale getiriyor.

İktisatçı Prof. Dr. Esfender Korkmaz, Türkiye’ye doğrudan yabancı yatırım girişinin artık neredeyse durma noktasına geldiğini belirterek, “Bu rejime yabancı sermaye gelmez” dedi. Korkmaz’a göre, Çin’in aksine Türkiye hiçbir zaman planlı ve güven veren bir yabancı yatırım politikası izlemedi; yüksek faizle sıcak para çekmeye odaklandı ve bu da kırılganlığı artırdı.

Küresel Rekabet: Çin Seçici, Türkiye Gelişigüzel Davrandı

Korkmaz, küreselleşmenin esasen sermayenin küreselleşmesi olduğunu vurgularken, sıcak para ile doğrudan yatırım sermayesinin ayrılması gerektiğinin altını çiziyor. Çin’in uyguladığı seçici politika sayesinde uzun vadeli doğrudan yatırım çektiğini, teknolojiyi ithal ettiğini ve istihdam yarattığını hatırlatan Korkmaz, Türkiye’nin ise “gelsin de nasıl gelirse gelsin” anlayışıyla hareket ettiğini ifade ediyor.

Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımların çoğunun son yıllarda gayrimenkul ve vatandaşlık programı odaklı olduğunu belirten Korkmaz, “Sıfırdan yatırım yapan yok, olanlar da banka ya da karlı işletmeleri satın aldı. Ne teknoloji geldi ne istihdam oluştu” dedi.

Başkanlık Sistemiyle Yatırım Azaldı, Sermaye Çıkışı Hızlandı

Korkmaz’a göre, Türkiye’nin başkanlık sistemine geçmesiyle birlikte hem doğrudan yatırımlar azaldı hem de portföy yatırımları ülkeden çıkmaya başladı. 2018, 2021 ve 2023’te yaşanan kur şoklarının arkasında ani sıcak para çıkışları olduğunu vurgulayan Korkmaz, 2017 sonrasında Türkiye’ye gelen net yabancı sermaye miktarının sürekli azaldığını belirtti.

2023 ve 2024’te bir miktar portföy girişi yaşansa da son dönemde bu girişin de terse döndüğünü ve net çıkışların hızlandığını aktaran Korkmaz, 2025’te Ekrem İmamoğlu ve diğer CHP’li belediye başkanlarının tutuklanmasının ardından yabancı yatırımcının Türkiye’den çıkışını hızlandırdığını söylüyor.

Nisan 2025: Yatırımcı Ülkeyi Terk Etmeye Başladı

Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerine göre, en son açıklanan Nisan 2025 verilerinde:

• Net 268 milyon dolar doğrudan yatırım çıkışı gerçekleşti,

• 10 milyar 877 milyon dolar portföy yatırımı ülkeden çıktı.

Korkmaz’a göre bu tablo, yabancı yatırımcının artık Türkiye’ye güvenmediğini açıkça gösteriyor. Bunun arkasında ise Türkiye’deki siyasi gelişmeler, özellikle de CHP’li belediye başkanlarına yönelik operasyonlar yatıyor.

Avrupa ve Uluslararası Kurumlardan Sert Tepki

Yabancı doğrudan yatırım sermayesinin karar alırken uluslararası kurumların görüşlerine ve Avrupa Birliği politikalarına baktığını hatırlatan Korkmaz, İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından gelen tepkileri şöyle özetliyor:

• Avrupa Konseyi, gözaltıyı “halkın iradesine yönelik bir saldırı” olarak tanımladı.

• Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, durumu “otoriterliğe tam gaz gidiş” olarak nitelendirdi.

• Almanya Başbakanı Olaf Scholz, gözaltıları “kesinlikle kabul edilemez” buldu.

• Amnesty International, operasyonları “drakonik baskı dalgası” olarak tanımladı.

• Human Rights Watch, yaşananları “siyasi muhalefeti hedef alan tedbirler” olarak değerlendirdi.

Korkmaz Uyarıyor: Döviz Krizi ve Moratoryum Riski Kapıda

Yabancı doğrudan yatırım sermayesinin, Türkiye’nin cari açığını finanse etmekte en sağlıklı araç olduğunu vurgulayan Korkmaz, bu tür sermayeye ulaşamayan ülkelerin dış borca bağımlı hale geldiğini hatırlatıyor.

“Cumhuriyet tarihi boyunca en büyük sorunumuz döviz sorunu oldu,” diyen Korkmaz, siyasi adımların yabancı sermaye etkileri göz önünde bulundurulmadan atılmaya devam etmesi durumunda, Türkiye’nin yakın gelecekte daha ağır bir döviz krizi ve dış borç moratoryumu riskiyle karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulunuyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]