Financial Times: Türkiye, Avrupa Güvenliğinin Vazgeçilmezi Haline Nasıl Geldi?

Donald Trump’ın NATO’ya yönelik tavrı ve Rusya’dan yükselen tehditler, Türkiye’yi Batı güvenlik mimarisinde yeniden kilit bir aktör haline getirdi. Financial Times’a göre, Ankara artık Avrupa’nın güvenliği olmadan düşünülemeyecek kadar stratejik bir pozisyona sahip.

Barbaros’un Torunları: TB3 İnsansız Savaş Uçağı ile Yeni Dönem

Geçtiğimiz ay, Türkiye yapımı TCG Anadolu gemisinden havalanan TB3 insansız savaş uçağı, kısa bir görev uçuşunun ardından başarılı bir şekilde güverteye iniş yaptı. Baykar’ın Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar, bunun dünyada bir ilk olduğunu belirtti. Mürettebata seslenen Bayraktar, “Tıpkı Barbaros Hayreddin’in denizlere hükmettiği gibi, siz de yeni bir dönemin kapısını açtınız,” dedi.

Erdoğan: “Türkiye’siz Avrupa Güvenliği Düşünülemez”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Batı’da eleştirilen otoriter eğilimlerine rağmen, savunma sanayii gücü sayesinde Avrupa’nın yeniden Türkiye ile yakın iş birliği kurmak zorunda kaldığını vurguladı. “Avrupa güvenliği Türkiye olmadan düşünülemez,” diyen Erdoğan, bu açıklamayı muhalefet lideri Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından yaptı.

NATO’da Kilit Konum, AB’de Yumuşama Sinyalleri

Türkiye, AB ile üyelik müzakerelerini 6 yıldır dondurmuş olsa da, Trump’ın NATO’ya mesafeli tavrı ve Avrupa güvenliğine yönelik ilgisizliği, Türkiye’yi jeopolitik açıdan vazgeçilmez bir ortak haline getirdi. FT’ye konuşan bir Batılı diplomat, “Türkiye, stratejik önemle lanetlenmiş bir ülke” diyerek bu konumu özetliyor.

Ankara, bu hafta ABD, Rusya ve Ukrayna liderlerinin üçlü zirvesine ev sahipliği yapma teklifinde bulundu. Zirvenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği belirsiz, ancak bu teklif bile Türkiye’nin diplomatik ağırlığını gösteriyor.

Türk Ordusu: NATO’nun En Büyük Avrupa Gücü

355 bin aktif personeliyle Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO’nun Avrupa’daki en büyük ordusu konumunda. Türkiye’nin Karadeniz girişini ve çevresindeki deniz yollarını kontrol etmesi, ona ek bir stratejik avantaj kazandırıyor.

Avrupa, Ukrayna için 30 bin kişilik bir güvenlik gücü organize etmekte zorlanırken, Türkiye Libya ve Somali gibi bölgelerde edindiği tecrübeyle çok daha hızlı bir barış gücü oluşturma kapasitesine sahip.

Bir Batılı güvenlik yetkilisine göre:

“Türk ordusu gücü nasıl kullanacağını biliyor, kayıplardan çekinmiyor. SİHA’ları ise Ukrayna’daki gözetleme operasyonlarına doğrudan uygulanabilecek düzeyde başarılı.”

Savunma Sanayiinde Patlama

Avrupa ülkeleri Ukrayna’ya silah sevkiyatıyla stoklarını tüketirken, Türkiye kendi üretimi olan zırhlı araç, SİHA, savaş gemisi ve mühimmatları kesintisiz üretmeye devam ediyor.

Devlete bağlı STM ve ASFAT, Ukrayna için korvet tipi savaş gemileri üretiyor. Repkon, ABD ve Almanya’da 155mm top mermisi üretim hattı kurdu. Türkiye’nin beşinci nesil savaş uçağı Kaan, 2028’de TAI tarafından Hava Kuvvetleri’ne teslim edilecek.

Baykar, Rus işgalinin başında Ukrayna’ya SİHA tedarik etmişti. Şirket kısa süre önce İtalyan savunma şirketi Leonardo ile ortaklık kurarak Avrupa SİHA pazarına giriş yaptı. Bayraktar, aynı zamanda Erdoğan’ın damadı.

PKK ile Barış ve Güvenlik İlişkisi

Türk ordusunun PKK’ya yönelik son yıllarda gerçekleştirdiği etkili operasyonlarda insansız hava araçları ve sinyal istihbaratı büyük rol oynadı. Bu operasyonlar, PKK’nın bu hafta silah bırakma kararı almasına ve tarihi bir barış süreci başlatmasına zemin hazırladı.

Türkiye, Avrupa’nın Savunma Yatırımlarında Anahtar Oyuncu

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, FT’ye yaptığı açıklamada, “Avrupa 800 milyar euroluk savunma harcaması planlıyor ve Türkiye bunu destekleyebilecek nadir ülkelerden biri,” dedi. Türkiye’nin geçen yıl 7,2 milyar dolar olan savunma ihracatı da bu yıl ciddi artış gösterdi.

Chatham House uzmanı Galip Dalay, “Artık mesele demokrasi değil, jeopolitik. Avrupa ile Türkiye birbirine muhtaç,” diyor.

Erdoğan Sorunu Gölgelemeye Devam Ediyor

Ukrayna’da sağlanabilecek bir ateşkes bile, Rusya’nın Karadeniz’deki gücünü artırarak Doğu Akdeniz’e yayılmasına yol açabilir. Bu da hem Avrupa hem Türkiye için yeni bir tehdit anlamına geliyor.

Bununla birlikte, Türkiye’nin savunma sanayisini sürdürebilmesi için Avrupa sermayesi ve ortaklıklarına ihtiyacı var. Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden Tom Waldwyn, “Türkiye çok şey yapıyor ama beyin göçü, finansman ve ölçek sorunları var,” diyerek bu bağımlılığa dikkat çekti.

AB yetkilileri, Erdoğan’ın “otoriter modele yönelişine” rağmen, güvenlik gerekçesiyle Türkiye ile daha yakın çalışmayı kabul ediyorlar. Ancak, üyelik müzakerelerinin yeniden açılması henüz gündemde değil.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, tutuklu olduğu cezaevinden Almanya’ya çağrıda bulunarak, Türkiye’ye Eurofighter jet satışının durdurulmamasını istedi:

“Türkiye Erdoğan’dan ibaret değil. Hükümetler gelir geçer. Türkiye Erdoğan’dan büyüktür,” dedi.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik koşulları için bize e-mail atın: [email protected]