Trump, ABD’yi ‘Kripto Başkenti’ yapabilecek mi?

Temsilciler Meclisi, 14 Temmuz’la başlayan haftayı resmi olarak bu şekilde ilan etti. Amaç, ABD’yi küresel kripto merkezi haline getirmek. Bu potansiyelin üç önemli yasa tasarısı “Meclis” ayrı ayrı taşınıyor: CLARITY, GENIUS ve Anti-CBDC.

Trump yönetiminin kriptoya sıcak bakması ve ekonomi kadrosunda kripto yanlılarının yer almasıyla birlikte, düzenleme adımları da hız kazandı. Kongre, artık büyüyen dijital varlıkların net bir yasal zemine kavuşmasını istiyor.

GÖRÜŞMELERE ARA VERİLDİ

Ancak görüşmelerin planlandığı gibi gitmedi. Üç tasarının nasıl oylanacağı konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle sürecin durma noktası geldi. Bazı Cumhuriyetçi milletvekilleri Demokratlar ile birlikte hareket ederek tasarıların paket halinde oylanmasını istedi. Trump ve bazı partilerin tasarılarının ayrı ayrı oylanmasından yana bir tutum izliyor.

Trump’ın “ABD’yi başkenti kripto yapma” söylemi ve düzenlemelerin artması kripto piyasası üzerinde yukarı yönlü bir fiyatlamaya neden oluyor. Kripto piyasasının 2022 sonundan bu yana yaklaşık %270 büyüme göstermesi, teknik gösterime dayalı öte politik sebeplerle de güçlendi.

Kripto pazarında 2024’ün ilk kısmı neredeyse iki büyüyor yakın bir büyüme kaydediyor. Sert düzeltmeler ile birlikte 2025’te yeniden güçlü bir yükseliş trendi ile, 2025’in Temmuz ayında tüm zamanların en yüksek seviyesi kaydedildi.

2025’TE SABİTCOİN’LERİN PAZAR GÖRÜNÜMÜ

Sabitcoin piyasasının toplam hacmi 254 milyar doları geçmiş durumda. Günde 49 milyar dolardan fazla işlem hacmine sahip. Kripto dünyasında en çok güvenilen araçlardan bir parça sabitcoinler olarak öne çıkıyor.

ÖNE ÇIKAN SABİTCOİN’LER

CoinMarketCap özelliklerine göre, USDT (Tether), 14 Temmuz 2025 itibarıyla piyasa değeri 159 milyar dolar, pazar payı %4,27 düzeyindedir. Son 90 günde fiyat değişimleri minimum düzeydeki düzeyde.

USDC (USD Coin), toplam değeri 63 milyar doların biraz üzerindedir. Günlük işlem hacmi 15,57 milyar dolar seviyesinde. Piyasada aktif olarak kullanılan, günlük işlem hacmi / piyasa değer oranı %24’ün üzerindedir.

Ethena, toplam piyasa değeri 2,28 milyar dolar. Günlük işlem hacmi 428 milyon dolar seviyesinde. Piyasa değeri / Toplam Kilitli Varlık oranı ortalaması 0,42 seviyesindedir. Güçlü bir teminat yapısı ile ortaya çıkıyor.

DAI’nin toplam piyasa değeri 5,36 milyar dolar. Günlük işlem hacmi 22,9 milyar dolar seviyesinde. İşlemlerde çok aktif kullanımda, hacim / piyasa değeri oranı %428.

PEKİ, 3 AYRI YASA TASARISINDA NELER VAR?

DAHİ: SABİTCOİN PİYASASI İÇİN ŞEFFAFLIK HEDEFİ

“ABD Sabitcoinleri için Ulusal İnovasyonun Yönlendirilmesi ve Kurulması Yasa Tasarısı” adıyla bilinen GENIUS tasarısı, sabitcoin pazarına yönelik federal düzeyde bir düzenleme getirmeyi amaçlıyor.

Tasarıyla birlikte, sabitcoin ihraç eden uygulamaların hem federal hem eyalet otoriteleri tarafından denetlenmesi öngörülüyor.

Tasarıda, sabitcoinlerin ABD doları veya kısa vadeli devlet borçları gibi güçlü varlıklarla bire bir olarak listelendiği belirtiliyor. Böylece hem şeffaflık hem de hesap vermeliğin sürdürülmesi hedefleniyor.

Geçen ay Senato’da 68’e karşı 30 oyla kabul edilen tasarının yasalaşması için Temsilciler Meclisi’nden de bulunması gerekiyor. GENIUS, sabitcoinlerin finansal sistemi daha güvenli ve toplantıya uygun şekilde yer almasının önünü açabilir.

AÇIKLIK: KRİPTO SEKTÖRÜNDE DÜZENLEYİCİ BELİRSİZLİKLER GİDERİLECEK

“Dijital Varlık Piyasası Netlik Yasa Tasarısı” ya da kısaca adıyla CLARITY, dijital varlıklar sektöründeki yasal oluşumları ve parlamalarının ortadan kaldırılmasını amaçlıyor.

Tasarı, dijital paranın hangi para biriminin kıymetinin ya da emtianın sayılacağı gibi temel düzenleme alanlarında net kurallar getirmeyi planlıyor.

Bu yasal netlik sayesinde hem kitlenin korunması hem de ABD merkezli kripto faaliyetlerinin faaliyetlerinin büyütülmesi teşvik edilecek.

Cumhuriyetçiler, bu tasarıyı inovasyonu destekleyen bir adım olarak değerlendirirken; Demokratlar, daha sıkı denetim sisteminin da tasarıya entegre edilmesini talep ediyor.

ANTİ-CBDC: MERKEZ BANKASI DİJİTAL PARALARINA FREN

“Anti-CBDC” yasa tasarısı, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bireylere doğrudan ya da dolaylı olarak merkez bankası dijital para birimi (CBDC) sunmasını yasaklamayı hedefliyor.

Tasarlamayı destekleyenler, CBDC’lerin harcayabilecekleri kapasitelerini izlemek için kullanılabileceğini ve finansal mahremiyetin tehdit altında olduğunu savunuyor.

Anti-CBDC tasarısında, finansal gizlilik anayasal bir hak olarak tanımlanıyor. Bu işbirliğiyle, CBDC’lerin kişisel mali kararlarının, siyasi bağışların ya da özel harcamaların denetlenmesinin aracı haline gelmesinin önüne geçilmesi amaçlanıyor.

Kripto savunucuları tasarıya güçlü destek veriyor, bazı Demokrat üyeler CBDC’nin finansal sistemdeki rolünün tamamen dışlanmasının dijital inovasyonu geriletebileceği uyarısında bulunuyor.

AVRUPA TARAFİNA BAKARSAK: Avrupa’da kripto paralar ile alım-satım yapabilirsiniz. Ancak bir ödeme aracı olarak kullanamazsınız. İşler sadece serbestlikten ibaret değil, belli kurallar ile düzenleniyor.

AB GENELİNDE GEÇERLİ OLAN MiCA YÖNETMELİĞİ, BU ALANDAKİ ANA ÇERÇEVEYİ OLUŞTURUYOR. BU DÜZENLEME NE İŞE YARIYOR:

Tüketicileri korumayı hedefliyoruz,

Dolandırıcılığı ve piyasa oyunlarını önlemeyi amaçlıyor,

Bir yandan da finansal sistem güvence altına alınıyor.

Kripto borsaları, bütçe sağlayıcıları gibi hizmet sunan herkes bu kurallara uymak zorundadır.

Şeffaflık, raporlama, işleyişin bozulması, kara para aklamayı önleme gibi ciddi yükümlülüklerin var.

AYRICA HER AB ÜLKESİ KENDİ EK KURALLARINI DA KOYABİLİYOR

FRANSA: KRİPTODAN KAZANÇ VARSA VERGİ VAR

Fransa’da kripto işlem yapmak serbest ama bu işten çıkmak para kazanmaksa %30 vergi ödemek zorundasın.

Ayrıca kripto hizmeti sunan bir şirketsen, ülkenin finansal otoritesi olan AMF’ye mutlaka kayıt yaptırman ya da lisans alman gerekiyor.

“Yatırım yap, ama vergini ve yapmayı unutma.”

İTALYA: KRİPTO İŞİ YAPACAKSAN ÖNCE LİSANS AL

İtalya’da kripto işi yapmak isteyen ülkenin resmi kurumu olan OAM’ye kayıt yaptırması gerekiyor.

Sadece kayıt da henüz yapmıyor: AML ve KYC kurallarına uyman gerekiyor, mali raporlarını düzgün vereceksin, belirli bir sermaye şartını da karşılayacaksın.

Kısaca: İtalya diyor ki “Bu ciddi bir iş yapıyorsan, önce kayıt kapısını çal.”

İSPANYA: SENİ İZLİYORUM

İspanya’da da işler sıkı takipte. Kriptoyla ilgili işlemi yapan kimlik doğrulama (KYC) ve kara para aklama (AML) kurallarına uyulması gerekiyor.

Ayrıca kriptodan kazanç elde ettiysen vergi dairesine bildirmenin var.

İspanya henüz MiCA kadar özet bir sistem kurmadı ama diyor ki: “Kurallara uy, bana da haber ver.”

TÜRKİYE’DE DE KRİPTO PARA ALMAK, SATMAK VE SAKLAMAK SERBEST. ANCAK BAZI SINIRLAR VE KURALLAR BULUNUYOR

Son parçalarla birlikte kripto paralar artık “kripto varlığı” olarak tanımlanıyor.

Kripto borsaları ve hizmet sağlayıcıları, SPK’dan lisans almak zorundadır.

NE GİBİ KURALLAR VAR?

Platformlar, kullanıcılarla açık ve yazılı sözleşmeler yapmak zorundadır.

İşlemler “şeffaf, güvenilir, adil ve uygun” olmak zorundadır.

Kullanıcının kimlik değiştirmesini yapmadan işlem yapması.

KURAL KOYMA VE REKABET DÖNEMİ BAŞLIYOR

Bu hafta Washington’da yaşananlar, ABD’nin kriptoyu sahiplenme arzusunu açık bir şekilde ortaya koyarken; Yapılan siyasi sızıntılar bu alanda ne kadar birikmiş bir birikime sahip olduğunu gösteriyor.

Avrupa tarafında ise “MiCA” yönetmeliği ile birlikte pazarlamaya daha sistemli ve denetimli bir yöntem yöntemi getirilmek isteniyor. Bu anlamda sabitcoinler piyasayı istikrara kavuşturabilecek araçlar olarak dikkat çekiyor. Kripto varlıklarındaki en büyük soru işaretlerinden bir tanesi, değerlemelerindeki sonuçlardan kaynaklanan yüksek volatiliteye sahip olması. Bu kripto paraların “güvenilir” finans araçları ile endekslenmesi ve rezervlerinin sürekli denetime sokulması oradaki “riski” bir anlamda aşağı çekilecektir.

Türkiye de bu küresel düzenleme yarışına dahil olarak, piyasanın belirleyeceği kurallardan geri kalmak istemiyor.

Kısacası kripto dünyasında artık “serbestlik dönemi” değil; “kural koyma ve rekabet etme dönemi” başlıyor.

EKOTÜRK – Harun Erözbağ