Ali Bilge yazdı:  İKİSİ BİR ARADA: PETROL ve URANYUM..

İktidar medyasının  seçimlere giderken ve yılbaşlarında sürekli  fosil yakıt müjdelerini gündeme getirme alışkanlığı var. Yine Gabar’da yüksek oktanlı  petrol bulunduğu, Karadeniz doğalgazı ve kaya gazı patlatma usulüyle  yeni rezervlere ulaşıldığı, ülkenin enerji açığının bu şekilde çözüleceği haberleri  servis edilmeye başladı. Yıllar önce 1 Ocak günlü bir resmi gazetede, Türkiye’nin kömür stratejisinin değiştiği kararını okuduğumu  da hatırlarım.

Suriye sınırındaki mayınlar çok eski ve yaralı bir konu, yıllardır süre gelen bir sorun , sınırda bazı bölgelerde mayın temizliği halen devam ediyor.  Mayınlı arazide petrol olduğu yıllardır dile getirilir. Suriye sınırına çok yakın bir yerde  Nusaybin doğusunda Günyurdu köyünde,  TPAO’nun açtığı kuyudan günde 1000 varil petrol üretildiğini yapılan açıklamalarla  biliyoruz. Bu alanda  çıkarılan petrolün  miktarı ve kalitesi üzerinde çok duruluyor, çok ciddi  ciddi rezerv  rakamları  veriliyor.

Sınırın karşısında Suriye tarafında ise, 180’e yakın petrol kuyusu  olduğu  bildiriliyor,  kuyuların   Suriye Kürtleri tarafından işletildiği belirtiliyor. Türkiye ve Suriye sınırındaki  kuyuların bir birlerine çok yakın olduğu,  4 km’lik  bir mesafede bulunduğu da diğer önemli bir ayrıntı!

Tüm bu konular, önümüzdeki dönemde siyasi ve askeri gerilim ve tehlikelerin  daha da artmasına sebebiyet verecek hususlar gibi gözüküyor. Önceki günde  ABD’nin ,  Suriye’deki askeri birliklerini takviye ettiği haberleri ajanslara düştü!

İRAN URANYUM  TECRÜBESİNİ PAYLAŞMAK İSTİYOR!  

Geçtiğimiz aylarda  ilginç iki haber de gözüme çarpmıştı. İran Atom Enerjisi Kurumu  Başkanı  Muhammed İslami ,  Van sınırına çok yakın , neredeyse sıfır noktasında,  İran  Kürdistan’ının da  yer alan bir alanda uranyum çıkarmaya başladıklarını açıklamıştı.

Bu haberden  kısa bir süre önce yayınlanan başka bir haberde tamamlayıcı nitelikte dikkat çekiciydi.  Yine  İslami;   “ülkesinin nükleer alandaki tecrübe ve kazanımlarını Türkiye ile paylaşmaya hazır olduğunu” belirtmişti.

İran’da yaşanan suikastlar nedeniyle iptal edilen İran Cumhurbaşkanın İbrahim Reisi’nin  Türkiye ziyareti gerçekleşseydi, sanıyorum ,   Uranyum meselesi de görüşülecek konular arasındaydı. İran’ın  uranyum  zenginleştirme programını  Türkiye ile paylaşılması çok önemli ve  dikkatle izlenmesi gereken bir husus.  Mülkiyetinin kime ait olduğu belli olmasa da Türkiye’nin yakında bir nükleer enerji santrali oluyor. İktidarın Rusya ile yaptığı iş birlikleri hakkında yeterince bilgi sahibi değiliz, kamuoyu olarak belirsizlik içeren ve bilgisiz olduğumuz derin mevzular.

Enerji ham maddeleri ve savaşlar, 150 yıldır bölgenin bitmeyen kaderidir.  Şirketler ve yönetimler kazanıyor, yakıtlar üzerine kurulu stratejilerin bedelini gezegenimiz iklim yıkımı ile, bölge halkları da hayatları ile ödüyor.

Uranyum ve petrol !  İran ve Suriye!  çok ilginç ve önemli, yorum sizin..

Ali Bilge

İktisatçı-Gazeteci

11-01-2024