OPEC+ petrol kesintilerini uzatıyor

OPEC+, küresel arz fazlasını önlemek ve fiyatları desteklemek amacıyla petrol arzındaki kesintileri yıl ortasına kadar uzattı.

Suudi Arabistan gibi taahhüt edilen azaltımın yarısını gerçekleştiren üyelerden gelen açıklamalara göre, kağıt üzerinde günde yaklaşık 2 milyon varil olan kısıntılar Haziran sonuna kadar yürürlükte kalacak. Rusya, ihracattan ziyade üretim kesintilerine odaklanarak rolünü güçlendirme sözü verdi.

Tüccarlar ve analistler, dünya yakıt tüketimindeki mevsimsel durgunluğu ve OPEC+’nın başta ABD’li kaya gazı üreticileri olmak üzere bazı rakiplerinin artan üretimini dengelemek için gerekli olduğunu düşündükleri bu uzatmayı bekliyorlardı. Çin’deki belirsiz ekonomik görünüm de ihtiyatlı olma ihtiyacını arttırıyor.

Orta Doğu’daki çatışmalar bölgesel sevkiyatı aksatsa da, bol arz bu yıl uluslararası petrol fiyatlarını varil başına 80 dolar civarında sabitledi. Bu durum, yıllarca süren yüksek enflasyonun ardından tüketiciler için bir miktar rahatlama sağlasa da, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve ortaklarındaki birçok kişi için fiyatlar biraz düşük olabilir.

Fitch Ratings’e göre Riyad, fütüristik şehirleri ve spor turnuvalarını kapsayan bir ekonomik dönüşüm için milyarlar harcarken varil başına 90 doların üzerinde bir ham petrole ihtiyaç duyuyor. İttifakın en büyük ortağı Rusya da Ukrayna’ya karşı savaşını sürdürmek için gelir arayışında.

Devlet medyasına göre, geçen yıl yapılan kesintileri derinleştiren bu son üretim kısıtlamaları, ikinci çeyrekten sonra “piyasa koşullarına bağlı olarak kademeli olarak iade edilecek”.

Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, kısıtlamalarını ham petrol ve rafine ürünlerin üretimi ve ihracatı arasında bölme konusunda benzersiz bir muafiyete sahip olan Rusya’nın önümüzdeki çeyrekte ham petrol üretimindeki kesintilere daha fazla ağırlık vereceğini söyledi.

Bu söz Riyad’ı biraz olsun tatmin edebilir. Suudi Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman geçen yıl Moskova’nın küresel piyasa dengelerini ihracattaki değişikliklerden daha doğrudan etkileyen üretim kesintisi konusunda anlaşmaya varmamasından duyduğu hayal kırıklığını dile getirmişti.

Nisan ayında Rusya’nın kesintisi günlük 350,000 varil üretim ve 121,000 varil ihracattan oluşacak. Mayıs ayında günlük 400,000 varil üretim ve 71,000 varil ihracat, Haziran ayında ise sadece üretimden kısıntı yapılacak.

Yine de Rusya ve gruptaki diğer ülkeler şu ana kadar taahhütlerini tam olarak yerine getirmedi.

Moskova neredeyse bir yıl önce söz verdiği üretim kesintilerini ancak kısa bir süre önce tam olarak uygulamaya koydu. Ülke Ocak ayında ham petrol ihracatını kararlaştırıldığı üzere günde yaklaşık 300,000 varil azalttı, ancak rafine yakıt sevkiyatında söz verilen kısıtlamalar daha az netti.

Irak ve Kazakistan Ocak ayında kotalarının üzerinde günde birkaç yüz bin varil pompaladılar, ancak uyumu iyileştirme ve hatta başlangıçtaki fazla üretimi telafi etme sözü verdiler.

Grubun kısıtlamalarını ikinci çeyrek için uzatma kararı geniş çapta bekleniyor olabilir, ancak OPEC +, bakanların yılın ikinci yarısı için politika belirleyeceği 1 Haziran’daki bir sonraki planlı toplantısında muhtemelen daha zor bir seçimle karşı karşıya kalacak.

Paris’teki Uluslararası Enerji Ajansı’nın tahminleri, küresel petrol talebindeki büyümenin yavaşlaması ve Amerika kıtasından gelen yeni arzın artmasıyla OPEC+’nın tüm yıl boyunca kesintilerine devam etmesi gerekeceğini gösteriyor.

Tüm üyelerin bu politikayı kabul edip etmeyeceği belli değil. Suudi Arabistan sık sık ihtiyatlı olunması gerektiğini vurgularken, komşusu Birleşik Arap Emirlikleri yeni üretim kapasitesine yaptığı son yatırımları değerlendirmeye hevesli.

Bazı tahminciler, güçlenen talebin grubun kısıtlamalarını gevşetmesine ve yılın ilerleyen dönemlerinde daha fazla varil eklemesine olanak tanıyacağı için bunun bir sorun olmayacağına inanıyor.