Piyasa
Bütçe Ağustos’ta fazla verdi! KKM artık izlenemeyecek
Merkezi yönetim bütçesi Ağustos'ta 51,3 milyar TL fazla verdi.
Merkezi yönetim bütçesi Ağustos’ta 51,3 milyar TL fazla verdi.
Merkezi yönetim bütçesi Ağustos’ta 51,3 milyar TL fazla verdi.
Buna göre, ağustosta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 100,7 artarak 613 milyar 956 milyon liraya, bütçe giderleri de yüzde 86,1 artışla 562 milyar 686 milyon liraya ulaştı.
Ocak-ağustos döneminde ise bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 69,6 yükselerek 2 trilyon 998 milyar 719 milyon liraya çıktı. Bütçe giderleri de aynı dönemde yüzde 94,9 artarak 3 trilyon 382 milyar 103 milyon lirayı buldu.
Böylece merkezi yönetim bütçesi ağustosta 51 milyar 270 milyon lira fazla, ocak-ağustos döneminde ise 383 milyar 384 milyon lira açık verdi. Bütçe Temmuz ayında 48,6 milyar TL fazla kaydetmişti.
Ocak-Ağustos dönemi
2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri 3 trilyon 382,1 milyar TL, bütçe
gelirleri 2 trilyon 998,7 milyar TL ve bütçe açığı 383,4 milyar TL olarak gerçekleşti.
Faiz dışı bütçe giderleri 2 trilyon 982 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 16,7 milyar TL olarak kaydedildi.
Bu dönemde vergi gelirleri 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 336 milyar 509 milyon TL oldu.
Giderler tarafında ise faiz harcamaları 400 milyar 100 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
Bütçe giderleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri Ocak-Ağustos dönemi itibarıyla 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 400 milyar 100 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 94,9 oranında artarak 3 trilyon 382 milyar 103 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 91 oranında artarak 2 trilyon 982 milyar 2 milyon TL olarak gerçekleşti.
Bütçe gelirleri
Merkezi yönetim bütçe gelirleri Ocak-Ağustos dönemi itibarıyla 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 336 milyar 509 milyon TL oldu.
2022 yılı Ocak-Ağustos döneminde bütçe gelirleri 1 trilyon 768 milyar 320 milyon TL iken 2023 yılının aynı döneminde yüzde 69,6 oranında artarak 2 trilyon 998 milyar 719 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılı Ocak-Ağustos dönemi vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 76 oranında artarak 2 trilyon 595 milyar 811 milyon TL oldu.
Bütçedeki bozulma 2024-25 yıllarına taşınabilir
Dr. Burcu Aydın Özüdoğru, bütçedeki dengesiliği değerlendirirken bozulmanın 2024-2025 yıllarına taşınabileceğini şu şekilde ifade etti:
“Orta Vadeli Programda ekonomik hedeflere ilişkin sürpriz bir karar çıkmadı. Hükümetin enflasyon hedefleri Merkez Bankası Enflasyon Raporu’yla uyumlu bir patikada açıklandı. Büyüme hedefleri ise, reel faiz oranlarının artmasının beklendiği bir dönem için, oldukça iddialıydı. Buradan OVP’nin temel varsayımının yurt dışından yüksek sermeye sağlamak olduğunu görüyoruz. Kamu maliyesinde bütçe açığının 2023 yılında bozulacağı iletildi. İzleyen yıllarda ise bütçenin hızla iyileşmesi hedeflendi. Bütçedeki iyileşmenin de ekonomik büyüme hedefleri gibi iddialı olduğunu söyleyebiliriz. Zira ekonominin iç talep kaynaklı düşük viteste büyümesi ve seçim süreciyle beraber harcamalarda ek artışlar yapılması, bütçedeki bozulmayı 2024-25 yıllarına da taşıyabilir. Bütçedeki bozulma da borç yükü ve finansal risk göstergelerine yansıyacaktır.”
KKM’de ödemeler aylık izlenemeyecek
Temmuz ayında KKM için Hazine’den en yüksek aylık ödeme yapılmışken, ağustos ayında ödeme yapılmadığı kaydedildi. KKM ödeme yükümlüğünün temmuz ayında TCMB’ye devredilmesi nedeniyle, artık yapılan aylık ödemeler Hazine istatistiklerinde yer almayacak.
14 Mayıs ve 28 Mayıs seçimlerinin ardından, döviz kurlarının kademeli olarak serbest bırakılmasıyla birlikte, TL’deki değer kaybı, kur korumalı mevduat (KKM) için yapılan ödemeleri de arttı. Mart 2022’den bu yana Hazine’den KKM için yapılan ödemelerde, en yüksek aylık ödeme temmuz ayında 34,5 milyar TL olmuştu ancak ağustos ayında KKM’ye ödeme yapılmadı.
AKP’nin 5 Temmuz’da TBMM’ye sunduğu torba kanun teklifinde ise KKM’de Hazine desteği uygulamasının, TCMB’ye devredilmesi öngörülmüştü. 14 Temmuz’da kabul edilen kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren açılacak KKM hesaplarında, TL’den ya da dövizden dönmesi fark etmeksizin, kur farkı ödemeleri TCMB tarafından yapılacak. Temmuz ayı itibariyle KKM’ye yapılan aylık ödemeler izlenemeyecek, bütçe verilerinde KKM’ye yer verilmeyecek.
Para Analiz
