Bütçede rekor açık: Seçim ekonomisi verileri yansıdı, giderler yüzde 130 arttı!

AKP iktidarı seçimler için devletin bütün imkanlarını kullanırken, seçim ekonomisinin etkileri verilere yansıdı. Bakanlığın verilerine göre, merkezi yönetim bütçesi haziranda 219,6 milyar TL ile rekor düzeyde açık verdi. Bütçe giderleri de yüzde 130 artışla 487 milyar 862 milyon liraya ulaştı. Gelirlerdeki artış yüzde 48’de kaldı. 6 aylık bütçe açığı ise 483 milyar 228 milyon TL oldu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, haziran ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, haziran ayında merkezi yönetim bütçe bütçe açığı 219,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıca, faiz dışı bütçe giderleri 450,5 milyar TL ve faiz dışı açık ise 182,3 milyar TL oldu.

Bakanlığın verilerine göre, merkezi yönetim bütçe giderleri haziran ayı itibarıyla 487 milyar 862 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 37 milyar 375 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 450 milyar 487 milyon TL oldu.

BÜTÇE GİDERLERİ YÜZDE 130 ARTTI

2023 yılında merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 4 trilyon 469 milyar 570 milyon TL ödenekten haziran ayında 487 milyar 862 milyon TL gider gerçekleştirildi. Geçen yılın aynı ayında ise 212 milyar 78 milyon TL harcama yapılmıştı.

Haziran ayı bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 130 oranında arttı. Giderlerin bütçe
ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 7,5 iken 2023 yılında yüzde 10,9 oldu.

Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 126 oranında artarak 450 milyar 487 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 8 iken 2023 yılında yüzde 11,5’e yükseldi.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri haziran ayı itibarıyla 268 milyar 225 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 231 milyar 158 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 30 milyar 592 milyon TL oldu.

6 AYLIK BÜTÇE AÇIĞINDA BÜYÜK ARTIŞ

Merkezi yönetim bütçesi 2022 yılı Ocak-Haziran döneminde 93 milyar 560 milyon TL fazla veririken, 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde 483 milyar 228 milyon TL açık verdi.

2022 yılı Ocak-Haziran döneminde 228 milyar 213 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde bu oran 207 milyar 984 milyon TL oldu.

Emekliye yapılan ödeme 26,61 milyar lira

Haziranda, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 318 milyar 685 milyon lira ödeneğin yüzde 8,9’u harcandı. Haziranda yüzde 64,2 artışla 28 milyar 488 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti. Cari transferler haziranda, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 140 artarak 256 milyar 248 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 1 trilyon 681 milyar 997 milyon lira ödeneğin yüzde 15,2’si kullanıldı. Cari transferler kaleminin 67 milyar lirası Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarıldı. Haziranda 25 milyar 689 milyon lira sermaye gideri gerçekleşirken sermaye transferi 8 milyar 983 milyon lira olarak gerçekleşti. Borç verme giderleri ise 6 milyar 882 milyon lira oldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 192,7 artışla 37 milyar 375 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Haziranda bayram nedeniyle emeklilere yapılan ödeme 26.61 milyar TL oldu

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen yılın haziran ayında 181 milyar 19 milyon lira iken geçen ay yüzde 48,2 artarak 268 milyar 225 milyon liraya yükseldi. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin haziran ayı gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 7,1 iken geçen ay yüzde 7 oldu. Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay Haziran 2022’ye göre yüzde 51,4 artarak 231 milyar 158 milyon liraya çıktı. Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 40,7 artışla 30 milyar 592 milyon liraya çıktı. Vergi türleri itibarıyla haziranda geçen yılın aynı ayına göre gelir vergisi yüzde 106,9, kurumlar vergisi yüzde 177,1, özel tüketim vergisi yüzde 89,5, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 121,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 20, damga vergisi yüzde 89,3, harçlar yüzde 7, diğer vergiler tahsilatı yüzde 60,2 artarken dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 131,1 azaldı.

6 aylık KKM maliyeti 25 milyar lira

Bütçe verilerine göre TL’nin dolar karşısında yüzde 20 değer kaybettiği haziran ayında kur korumalı mevduat hesaplarına 20.56 milyar TL ödeme yapılırken ilk altı ayda yapılan toplam ödeme 25 milyar TL’ye ulaştı. Bu yılın en yüksek ödemesi haziranda gerçekleştirildi. Bundan sonra yeni girişlerin maliyeti Merkez Bankası’na aktarıldı. Ancak önceki girişlerin Hazine’ye maliyetinin önümüzdeki aylarda da bütçe sonuçlarında yer alması bekleniyor.

Birgün, Ekonomi