BIST-100 Şirketleri Olası Kur Etkisi

2021 yılının dördüncü çeyreğinde (Ekim – Kasım – Aralık) kur cephesinde yukarı yönlü bir seyir etkili oldu. Özellikle kasım ayının son bölümü ve aralık ayının ilk yarısında kur cephesinde oldukça sert yükselişlerin yaşandığı ve volatilitenin önemli ölçüde artış kaydettiği görülürken, 20 Aralık’ta açıklanan ekonomik tedbirlerin etkisiyle kur cephesinde sert düşüşler görüldü. Aralık ayının ikinci yarısındaki değer kazanımlarına karşın Türk Lirası yılın son çeyreğinde ciddi bir oranda zayıflama kaydetti. Son günlerde kurlarda bir denge arayışı etkili olurken, bu tarafta yüksek seyreden volatiliteye karşı dikkatli olunması gerektiğini değerlendiriyoruz. Şahinleşen Fed’e bağlı olarak doların ise küresel çapta gücünü korumaya devam ettiği görülüyor. İlerleyen süreçte yurt içinde enflasyon gelişmeleri, TCMB’nin hamleleri ve ekonomi yönetiminden gelebilecek olası ek adımlar ile küresel çapta başta Fed olmak üzere merkez bankalarının söylem ve duruşları Türk Lirası’nın performansı üzerinde belirleyici olacaktır. Türk Lirası’ndaki fiyat hareketlerinin 2021/4Ç finansallarına olası etkisi çalışmamızda hesaplanmıştır. Değerlendirme şirketlerin en son açıklanan 2021/09 dönemi finansal sonuçlarındaki döviz pozisyonlarının korunduğu varsayımı altında yapılmıştır. Bu nedenle 2021 yılının Ekim – Kasım – Aralık dönemi içerisinde döviz pozisyonlarındaki olası değişimler bu hesaplamada yer almamaktadır.

Bir hissenin ya da sektörün cazip olup olmadığı konusunda döviz varlık/yükümlülük pozisyonlarına bakarak bir tercih yapılması tek başına yeterli olmamaktadır. Şirketlerin finansal sonuçlarında yer alan kur etkisi tablosu şirketin yabancı para varlık ve yükümlülüklerine göre hazırlanmaktadır. Hesaplanan olası kur etkisinde esas faaliyet dışı kur gelir/giderleri dikkate alınmaktadır. Şirketin esas faaliyetleri sonucunda oluşabilecek kur gelir/giderleri hesaplamanın içinde yer almamaktadır. Örneğin şirketin Euro üzerinden yükümlülüklerinin bulunması durumunda Euro’daki değer kazançları şirketin finansallarını olumsuz etkileyebilecek ve bu etki finansman gelir/gider dengesi kaleminde görülecektir. Ancak aynı zamanda şirketin satış gelirlerinin Euro ağırlıklı olması bu olumsuz etkiyi ortadan kaldırabilecek ve hatta kur etkisi projeksiyonunda sunulanın aksine şirket kârlılık rakamlarını olumlu etkileyebilecektir. Bu sebeple yalnızca olası kur etkisine göre bir şirkete yatırım kararı verilmemelidir. 

Kur Tarafındaki Değişimler

30 Eylül 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihleri arasında Türk Lirası karşısında Dolar %50,13; Euro %46,57; İngiliz Sterlini %50,76 ve Japon Yeni %46,00 oranında değer kazanmıştır. Türk Lirası’nın diğer para birimleri karşısında değişiminin yanında Euro/Dolar, Dolar/Japon Yeni gibi önemli paritelere de bakmak gerekmektedir. 30 Eylül 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihleri arasında Euro; Dolar karşısında %2,37 oranında değer kaybederken; Dolar/Japon Yeni paritesi de %2,82 oranında bir yükseliş göstermiştir.  

Fonksiyonel para birimi Türk Lirası olan şirketler için olası etki hesaplanırken yukarıda yazılan kur değişimleri dikkate alınmıştır. Kur değişimlerinin hesaplanmasında TCMB’nin 15:30’da gösterge niteliğinde açıkladığı döviz alış kurları dikkate alınmıştır.

2021 yılının dördüncü çeyreğinde Türk Lirası’nda yaşanan kayıplara bağlı olarak, döviz yükümlülüğü olan şirketler kurdaki yükselişten finansman gelir/gider dengesinde olumsuz etkilenirken, döviz varlığı olan şirketler ise olumlu etkilenmektedir.

Gedik Yatırım