Sosyal Medya

Ekonomi

Mayıs bütçesinde rekor fazla geçici vergi ve ÖTV sayesinde

Merkezi Yönetim Bütçesi, enflasyonun da etkisiyle vergi gelirlerindeki yüksek oranlı artışla, hem Mayıs, hem de Ocak-Mayıs döneminde rekor fazla verdi.…

Mayıs bütçesinde rekor fazla geçici vergi ve ÖTV sayesinde

Merkezi Yönetim Bütçesi, enflasyonun da etkisiyle vergi gelirlerindeki yüksek oranlı artışla, hem Mayıs, hem de Ocak-Mayıs döneminde rekor fazla verdi.

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kişisel sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, yılın ilk 5 ayı sonunda 124 milyar 618 milyon TL fazlaya ulaşılmasına karşılık, yıl sonunda GSYH’nin yüzde 3,5’i olarak, 278.4 milyar TL olarak tahmin edilen bütçe açığının tutturulacağını belirtti. Mayıs ayı Hazine Nakit Dengesindeki yüksek kasa fazlası, Mayıs ayı bütçesinin de yüksek fazla vereceğini göstermişti. Diğer yandan, bütçe açık rakamlarında değişiklikler olsa da, açığın GSYH’nin yüzde 3,5’i seviyesinde tutulacağının anlaşılması, yıl içinde harcamaların da artırılacağının bir göstergesi olarak yorumlanıyor.

Nitekim, Ocak-Mayıs döneminde faiz dışı harcamalar yüzde 78,8 oranında arttı. Bunun bir kısmı kamu harcamalarına enflasyon nedeniyle gelen ilave fiyat artışları neden olsa da genel olarak harcamaların da gelirler gibi hızlı yükselişi dikkat çekiyor. Öteyandan, 2021 yılında geçici vergi 1. Dönem beyanname süresi Mayıs ayı sonuna kadar uzatılmış ve ödemeleri takip eden aylara kalmıştı. Bu nedenle yüzde bazında Mayıs ayı vergi gelirleri baz etkisi nedeniyle yüzde 213,9 ile yüksek artış kaydetti.

Mayıs ayı gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçesi Mayıs ayında 143 milyar 977 milyon TL fazla verdi. Bütçede toplam 317 milyar 753 milyon TL’lik gelir elde edilirken, bunun 289 milyar 417 milyon TL’lik kısmı vergi gelirlerinden oldu. Mayıs ayında, bir önceki yıl aynı aya göre gelirlerdeki artış yüzde 203,9, vergi gelirlerindeki artış ise yüzde 213,9 düzeyinde gerçekleşti. Gelirlerdeki artışta, enflasyon nedeniyle yükselen fiyatlar yanında, baz etkisi de görüldü. 2021’de gelir ve kurumlar geçici vergi beyan süresi Mayıs ayı sonuna kadar uzatılmış ve gelirlerin bütçeye girişi Haziran ve takip eden aylara kaymıştı.

Mayıs ayında giderler ise bir önceki yıl aynı aya göre yüzde 47,3 oranında artarak 173 milyar 777 milyon TL olarak gerçekleşti. Giderler içinde, faiz hariç giderler yüzde 49,9 oranında arttı.

Mayıs ayındaki bu yüksek gelir artışı bütçeyi rekor fazlaya taşıdı. Mayıs ayında 143 milyar 977 milyon TL fazla oluştu. Faiz dışı fazla da 161 milyar 888 milyon TL’ye ulaştı. Bir önceki yıl Mayıs ayında bütçe açık verdiği için, oransal değişimler de yüzde 1176,7 gibi çok yüksek seviyeleri gördü.

Ocak-Mayıs gerçekleşmeleri: Giderlerde yüzde 54,8’e ulaşıldı

Bütçenin 5 aylık performansı sonucunda, harcamalardaki artışın da yüksek olduğu gözlendi. Bütçe hedeflerinden çok büyük sapma göstermemekle birlikte, 5 aylık harcama, bütçede öngörülenin yüzde 54,8’ine ulaştı. Faiz harcamalarındaki bütçe tahminine kıyasla gerçekleşme de yüzde 55,5 düzeyine çıktı.

Merkezi yönetim bütçe gelirleri  Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 99,9 oranında artarak 1 trilyon 84 milyar 391 milyon TL olarak gerçekleşti. Gelirler içinde vergi gelirleri yüzde 108 artarak 881 milyar 156 milyon TL oldu. Bütçe gelirleri, bütçe tahminlerinin çok üzerinde seyretti. Toplam gelirler Mayıs ayı sonunda bütçe tahmininin yüzde 73,6’sına, vergi gelirleri yüzde 70’ine ulaştı.

Bütçe giderleri ise Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 74,5 oranında artarak 959 milyar 773 milyon TL, giderler içinde faiz hariç giderler ise yüzde 78,8 oranında artarak 837 milyar 887 milyon TL düzeyinde oldu.

Bu gerçekleşmeler, Ocak-Mayıs döneminde bütçeyi rekor seviyede 124 milyar 618 milyon TL bütçe fazlasına ve 246 milyar 504 milyon TL faiz dışı fazlaya ulaştırdı.

Ocak-Mayıs döneminde BOTAŞ’a verilen borç 66 milyar 360 milyon TL oldu

Ocak-Mayıs döneminde, bütçe giderleri içinde borç verme kalemi bir önceki yıl aynı döneme göre yüzde 591,7 oranında artarak 86 milyar 677 milyon TL oldu. Borç verme kalemi bütçe tahminini 5 ay sonunda yüzde 140,7 oranında aştı. Borç verme kalemi içindeki yüksek giderler KİT’lere ve fonlara verilen borçlardan kaynaklandı. Verilere göre BOTAŞ’a verilen borçlar 5 ay sonunda 66 milyar 360 milyon TL olarak gerçekleşti. TCDD’ye 5 milyar 510 milyon TL, Elektrik Üretim A.Ş.’ye 1 milyar 914 milyon TL, ÇAYKUR’a ise 1 milyar 210 milyon TL borç verildi. Mali kurumlar içinde, diğer mali kurumlara verilen borç 1 milyar 138 milyon TL oldu.

Diğer yüksek artış ise yüzde 114,1 artış ile mal ve hizmet alımlarında yaşandı. Enflasyonun etkisi görülen bu kalemde bütçe tahminine göre 5 ay sonunda gerçekleşme yüzde 51,8 oldu.

Dünya, HMB

BAKMADAN GEÇME

Benzer Haberler