Yenileme (ilk yorumlar): TÜFE yüzde 0.89, Yİ-ÜFE yüzde 3.92 yükseldi

Enflasyon da “kapatıldı”

TÜİK verilerine göre enflasyon Mayıs ayında aylık % 0,89 artışla %16,59 oldu. ÜFE ise aylık %3,92 artışla %38,33 oldu. ÜFE’deki artış devam ederken TÜFE’de ise 17 günlük kapanma etkili oldu. Böylece TÜFE yeninde %17 sınırının altına düştü. TUIK’nin kapanma günleri için uyguladığı metodoloji bir kez daha tartışma yaratmaya aday. TÜFE Yİ-ÜFE arasındaki fark zirveye erişti. Çekirdek göstergelerde   %18’e ivmelenen manşet veri ve enerji zamlarının son ölçüm günü ötesinde açıklanması Haziran enflasyonunun yenidne yükselişe geçeceğini düşündürüyor.

Çeşitli kaynaklardan derlediğimiz yorumları sizlerle paylaşıyoruz. Yazarlarımızın yorum ve analizleri ile enflasyonu incelemeye devam edeceğiz.

Gerek ÜFE’deki yükseliş gerekse döviz kurundaki hareketlilik nedeniyle enflasyonun Haziran ayında yükselmeye devam etmesi bekleniyor.

TÜİK’in açıklamasına göre;

Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,89, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,39, bir önceki yılın aynı ayına göre %16,59 ve on iki aylık ortalamalara göre %14,13 artış gerçekleşti.

Yıllık en düşük artış %2,90 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, %5,75 ile giyim ve ayakkabı, %8,07 ile haberleşme ve %10,05 ile eğlence ve kültür oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %28,39 ile ulaştırma, %21,79 ile ev eşyası ve %19,30 ile sağlık oldu.

Aylık en yüksek düşüş gösteren grup %1,32 ile eğlence ve kültür oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2021 yılı Mayıs ayında azalış gösteren diğer ana grup %0,01 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. En az artış gösteren diğer ana gruplar %0,29 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve %0,30 ile sağlık oldu. Buna karşılık, 2021 yılı Mayıs ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, %2,56 ile ulaştırma, %1,76 ile giyim ve ayakkabı ve %1,62 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.

Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) yıllık %17,49, aylık %0,98 arttı

İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,98, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,48, bir önceki yılın aynı ayına göre %17,49 ve on iki aylık ortalamalara göre %14,35 artış gerçekleşti.  (Investing.com)

BloombergHT’ye göre, Mayıs ayının ilk 17 gününde koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında tam kapanma tedbirleri uygulanmıştı. Önlemler kapsamında birçok mal ve hizmet satışı noktası kapalı kalırken talepte de gerileme izlenmişti.

Analistler de tam kapanma tedbirlerinin enflasyon üzerinde etkili olabileceğini belirtmişti. Deutsche Bank Orta Doğu ve Doğu Avrupa Araştırma Müdürü Christian Wietoska bloomberght.com’a yaptığı yorumda Mayıs ayındaki tam kapanma nedeniyle enflasyonun yatay kalacağını belirterek ”Manşet enflasyon beklentimiz yüzde 17,1;aylık yüzde 1,34. Tam kapanmanın Lira’daki değer kaybı ve kur geçişkenliğinin etkilerini telafi ettiğini düşünüyoruz. Gıda enflasyonu Mayıs ayında da baskı altında olabilir. Mayıs’ta akaryakıttaki vergi artışının enflasyona Mayıs’ta 0,1 puan, Haziran’da 0,2 puanlık etkisi olabilir.” değerlendirmelerini yapmıştı.

Enflasyon verisinin açıklanmasının arından ilk yorum Info Yatırım’dan geldi:

Geçtiğimiz ay Dolar / TL tarafına bakıldığında ABD’de beklentilerin  çok altında gelen Tarım Dışı İstihdam verisi ardından açıklanan yüksek  enflasyon sonrası, ABD 10 yıllık tahvil faizleri %1,72’lere kadar  yükseldi. Bazı FED Başkanları tarafından tahvil alımlarının  azaltılmaya konuşulması gerektiği söylemlerinin de ön plana çıkması  ile Dolar / TL 8,50 seviyelerine kadar çıktı. Hazine Bakanı Yellen ve  birçok FED üyesinin yüksek enflasyonun geçici olduğunu iletmesi  sonrasında Kur 8,25 – 8,30 seviyesinde dengelenmişti. Geçtiğimiz hafta  yurtiçi siyasi gelişmeler ve erken seçim haberlerinin ön plana çıkması  ile TL’de sert değer kaybı yaşanmış olup, Salı günü Cumhurbaşkanı

Erdoğan’ın ”Merkez Bankası Başkanı ile görüştüm. Faizleri düşürmemiz  lazım. Faiz yükünü biz yatırımların üzerinden kaldırırsak,  maliyetlerin üzerinden kaldırırsak, ondan sonra maliyet enflasyonunu  tetikleyen faiz olduğu için rahatlama dönemine girmiş olacağız.”  açıklamaları sonrası Dolar / TL 8,77’yi test etti.

Dün gerçekleşen TCMB’nin yerli ve yatırımcı yatırımcılara yaptığı  sunum sonrası kur 8,60 seviyelerinde dengelendi. Kavcıoğlu ”

Piyasalardaki erken gevşeme beklentisinin ortadan kalkması gerekiyor.

Merkez Bankası fiyat istikrarı amacına bağlıdır. Enflasyonda %5 hedefi  yakalanana kadar politika faizi, gerçekleşmiş ve beklenen enflasyonun  üzerinde oluşacak” dedi.

Nisan ayından itibaren kademeli yukarı yönlü hareketlenmeler  gerçekleştiren altın fiyatları, Mayıs ayında da bu hareketlerini  sürdürdü. Genel olarak baktığımızda küresel bazda yaşanan enflasyon  endişeleri ile birlikte zayıf bir performans sergileyen dolardan da  destek alarak bu hareketlenmeleri gerçekleştiren altın, Temmuz

2020’den beri en kazançlı aylarından birini geride bıraktı. Diğer  yandan küresel bazda yukarı yönlü hareketlenmeler gerçekleştiren emtia  fiyatları da yakından takip ediliyor. Altın kanadında net uzun  pozisyonlar incelendiğinde 2021 yılındaki en yüksek seviyelerin test  edildiği görülüyor.

TCMB’nin 17 Haziran’da Para Politikası Kurulu toplantısında en önemli  gündem maddesi coronavirüs salgını, jeopolitik riskler ve siyasi  konular ile bunlara ilişkin oluşan ekonomi adımları olacaktır. TCMB,  son toplantısında politika faizini beklentiler dahilinde %19,00  seviyesinde sabit bırakmıştı. Karar metninde ‘sıkı duruş’ yerine

‘mevcut duruş’ yazılması dikkat çekerken, metne “Nisan Enflasyon

Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüş sağlanana kadar mevcut para  politikası duruşu sürdürülecektir’ ifadesi eklendi. Bu kapsamda 17

Haziran’da PPK’da faizde değişiklik olacağını düşünmüyoruz. Ancak

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz artırımı ile alakalı son açıklamaları  sonrasında olası bir faiz indirimde TL varlıklarda sert bir değer  kaybı yaşanabileceğini düşünüyoruz. ”

Dolar/TL saat 11:00’de 8.63-64 bandında.

Analizler devam edecek….