Sosyal Medya

Dünya Ekonomisi

Roubini: Dünyanın Covid-19 ekonomik krizinden çıkışı düzensiz

Son on yılların en sert küresel durgunluğundan sonra, özel ve resmi kurumlar ekonomistleri dünya üretiminin bu yıl ve daha sonra…

Roubini: Dünyanın Covid-19 ekonomik krizinden çıkışı düzensiz

Son on yılların en sert küresel durgunluğundan sonra, özel ve resmi kurumlar ekonomistleri dünya üretiminin bu yıl ve daha sonra güçlü bir şekilde toparlanacağı konusunda giderek daha iyimserler. Ancak önümüzdeki genişleme, hem ekonomiler arasında hem de ekonomiler içinde eşit olmayan bir şekilde dağıtılacak. Toparlanmanın V şeklinde olup olmadığı (potansiyelin üzerinde büyümeye güçlü bir dönüş), U şeklinde (V’nin daha anemik bir versiyonu) veya W şeklinde (çift daldırma durgunluğu) farklı ekonomilerde ve bölgelerde çeşitli faktörlere bağlı olacak.

Koronavirüs birçok ülkede hala yaygınken, önemli bir soru, ekonomilerin çok erken yeniden açıldığı bazı durumlarda gördüğümüz gibi, virüs mutasyonlarının ortaya çıkmasının tekrarlanan kapa-aç döngülerini tetikleyip tetiklemeyeceği. Özellikle uğursuz bir olasılık, aşıya dirençli varyantların ortaya çıkması ve şimdiye kadar birçok bölgede çok yavaş olan aşılama çabalarının aciliyetini artırması.

Virüsün ötesinde, dikkate alınması gereken bir dizi ilgili ekonomik risk de mevcut. Yavaş veya yetersiz sağlam bir iyileşme, çok fazla firma iflas ederse ve işgücü piyasaları “histerezis” sergilemeye başlarsa (uzun süreli işsizlik, beceri erozyonundan dolayı işçileri işsiz hale getirdiğinde) kalıcı yara izlerine neden olabilir. Bir diğer soru ise, yüksek borçlu firmalar (küçük ve büyük) ve haneler arasında ne kadar borcun düşeceğine bağlı olarak tüketiciler pandemi dönemi tasarruflarını harcadıkça bu etkinin biriken talebi serbest bırakmasıyla tamamen dengelenip dengelenmeyeceği.

Bir diğer endişe alanı da sosyo-politik: artan eşitsizlik, istikrarsızlığın ve depresif toplam talebin daha da belirgin bir kaynağı haline gelecek mi? Bir çok şey, geride kalanların gelirlerini ve harcamalarını desteklemek için uygulanacak politikaların ölçeğine, kapsamına ve kapsayıcılığına bağlı olacak. Aynı şekilde, bugüne kadar uygulanan makro politika uyaranlarının (para, kredi ve maliye) yeterli, yetersiz veya aslında aşırı olup olmayacağı, bazı durumlarda enflasyonun ve enflasyon beklentilerinin keskin bir şekilde yükselmesine yol alıp almayacağı da görülmeye devam etmekte.

Tüm bu belirsizlikleri göz önünde bulundurarak, toparlanma şu anda ABD, Çin ve Çin küresel tedarik zincirlerinin bir parçası olan Asya gelişmekte olan pazarlarda daha güçlü olacak gibi görünüyor. ABD’de, yeni enfeksiyonlardaki düşüş, yüksek aşılama oranları, artan tüketici ve iş güveni ve mali ve parasal genişlemenin geniş kapsamlı etkileri bu yıl sağlam bir toparlanmaya yol açacak.

Burada, ana risk aşırı ısınma. Enflasyondaki son artış ABD Merkez Bankası Fed’in beklediğinden daha kalıcı olabilir ve bugünkü köhne finansal piyasalar bir düzeltmeye uğrayarak güveni zayıflatabilir.

Çin’de ve onunla yakından bağlantılı ekonomilerde, toparlanma gücünün çoğunu yetkililerin virüsü erken kontrol altına almadaki başarısına ve hepsi de iş güveninin hızlı bir şekilde yeniden toparlanmasıyla restorasyona izin veren makro uyaranın etkilerine borçlu. Ancak Çin’in aşırı krediyi dizginlerken daha güçlü büyümeyi sürdürmeye çalışmasıyla Çin özel ve kamu sektörlerinin bazı bölgelerinde yüksek düzeyde borç ve kaldıraç risk oluşturacak. Daha genel olarak, ABD ve Çin arasında artan bir rekabet – daha soğuk bir savaş – olasılığı, özellikle daha kapsamlı bir ekonomik ayrışmaya ve yenilenen bir korumacılığa yol açarsa, Çin ve küresel büyümeyi tehdit edecektir.

Avrupa, yeni bir enfeksiyon dalgası ve kilitlenmeler nedeniyle 2020’nin son çeyreğinde ve 2021’in ilk çeyreğinde çift dipli bir durgunluk yaşadı. Toparlanma ikinci çeyrek boyunca zayıf kalacak, ancak aşılama oranları yükselmeye devam ederse ve makro politika destekleyici olmaya devam ederse büyüme yılın ikinci yarısında hızlanabilir. Ancak destek ve çeşitli kredi garantilerini çok erken, aşamalı olarak kaldırmak daha kalıcı yara izleri bırakacaktır.

Dahası, uzun zamandır ihtiyaç duyulan yapısal reformlar olmadan, avro bölgesinin bazı bölümleri düşük potansiyel büyüme ve yüksek kamu borç oranları kaydetmeye devam edecek. Avrupa Merkez Bankası varlık satın almaya devam ettiği sürece, spreadler (yani Alman ve İtalyan tahvil getirileri arasındaki fark) düşük kalabilir. Ancak parasal desteğin eninde sonunda aşamalı olarak kaldırılması ve açıkların azaltılması gerekecek. Ve krizden yararlanmak isteyen popülist Eurosceptic partilerinin hayaleti sürekli olarak ortaya çıkacak.

Japonya’da da çok yavaş bir toparlanma izleniyor. Yeni bir enfeksiyon dalgasını kontrol altına almak için kilitlenmenin ardından, bu yılın ilk çeyreğinde negatif büyüme yaşadı ve şimdi Tokyo’daki yaz Olimpiyat Oyunları’nı planda tutmakta zorlanıyor. Japonya’nın da potansiyel büyümeyi artırmak ve nihai bir mali konsolidasyona izin vermek için yapısal reformlara umutsuzca ihtiyacı var. Ve büyük kamu borcu, Japonya Merkez Bankası’nın sürekli para yaratmasına rağmen, sonunda sürdürülemez hale gelebilir.

Son olarak, yüksek nüfus yoğunluğu, daha zayıf sağlık sistemleri ve daha düşük aşılama oranlarının virüsün yayılmasına izin vermeye devam edeceği birçok gelişmekte olan ekonomi için görünüm daha kırılgan. Bu ülkelerin çoğunda, iş ve tüketici duyarlılığı depresyonda; turizmden elde edilen gelirler kurudu; borç oranları zaten yüksek ve muhtemelen sürdürülemez; ve daha yüksek borçlanma maliyetleri ve daha zayıf para birimleri nedeniyle finansal koşullar sıkı. Dahası, politika gevşetmek için sınırlı bir alan var ve bazı durumlarda politika güvenilirliği popülist siyaset tarafından baltalanabilir.

Project Syndicate

BAKMADAN GEÇME

Benzer Haberler