Ekonomi
İkinci çeyrek büyüme yüzde 3,8 ancak önümüzde sert yavaşlama dönemi var
2023 yılının ilk çeyreğinde %3,9 büyüyen, geçen yılın ikinci çeyreğinde %7,6 büyüyen Türkiye ekonomisi seçim dönemini kapsayan bu yılın ikinci…
2023 yılının ilk çeyreğinde %3,9 büyüyen, geçen yılın ikinci çeyreğinde %7,6 büyüyen Türkiye ekonomisi seçim dönemini kapsayan bu yılın ikinci çeyreğinde iç tüketim liderliğinde %3,8 büyüme elde etti.
Foreks‘in düzenlediği beklenti anketinde yıllık medyan tahmini %3,4, ortalama tahmin ise %3,5 büyüme yönündeydi.
Verilerin detaylarında sanayi üretimindeki daralmaya rağmen seçim öncesi verilen teşviklerle iç talebin gücünü koruduğu ve iç talepten gelen destekle hizmet sektörlerinin büyüme performansına yukarı yönde katkı sağladığı izleniyor.
Sanayi üretiminde %2,6 daralmaya rağmen %15,6 artan iç tüketimle gelen %3,8 çeyreklik büyüme, büyümenin sürdürülemez yapısını, dengesizliğini göstermekte.
Seçim sonrası dönemde yükselen cari açık ve enflasyon eşliğinde tüketilen döviz rezervleri nedeniyle yeni AKP hükümetinin ekonomi politikasını sıkılaştırma yönünde değiştirmesi sonucunda büyüme resminin terse dönmesi beklenmeli.
2023 üçüncü ve son çeyreklerinde önceki çeyreklere kıyasla daralma mümkün görünmekte. Bu da 2023 sene sonu büyüme oranının %3’ün altında kalabileceğine işaret ediyor.
Yerel seçimler öncesi beklenen seçim ekonomisinin daha temkinli yapılacağını varsayarak, 2024 yılının ilk çeyreğini etkileyecek şekilde ücret-maaş ve harcamaların planlanması beklenmeli. 2024’ün seçim sorası dönemindeyse Orta Vadeli Plan ile açıklanacak yeni bütçe hedeflerine uyum çerçevesinde harcamalarda yavaşlama beklenmeli.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler tarafında 2023 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yıla göre diğer hizmet faaliyetleri %6,6, hizmetler %6,4, inşaat %6,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %5,1, finans ve sigorta faaliyetleri %4,9, gayrimenkul faaliyetleri %3,2, bilgi ve iletişim faaliyetleri %1,3 ve tarım sektörü %1,2 büyüdü.
Sanayi %2,6, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise %1,2 daraldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi ise önceki çeyreğe göre %3,5 arttı.
Harcamalar tarafında hanehalkı tüketiminde %15,6 artış
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %15,6 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %5,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %5,1 arttı.
Net dış ticaretin büyümeye katkısı eksi yönde oldu
Mal ve hizmet ithalatı, 2023 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %20,3 artarken ihracatı %9,0 azaldı.
İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı %34,3 oldu
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde %25,3 iken, bu oran 2023 yılında %34,3 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %53,3 iken %43,8 oldu.
Emeğin büyümeden aldığı pay yılın ilk çeyreğindeki %37,8’den ikinci çeyrekte %34,3’e gerilerken sermayenin payı da aynı dönemde yeniden yükselişe geçerek %40’tan %43,8’e yükseldi.
