Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi: Halkın ortak tek gündemi “Geçim derdi”

Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin 1-12 Haziran 2022 tarihleri arasında gündeme ve seçmen eğilimine dair Türkiye geneli anket çalışması bu gerçeği bir kez daha gözler önüne serdi. Araştırma 16 kentte 1563 kişi ile gerçekleşirken tüm katılımcıların ortak noktası gelecek kaygısı oldu.

KRİZ HERKESİ VURDU

Yaşanan büyük buhran ayrımsız herkesi etkiledi. Araştırmada “Ülkemizde Son Dönemlerde Yaşanan Ekonomik Kriz Sizi Nasıl Etkiliyor?” sorusuna yüzde 88,9’u “Çok Etkiliyor” dedi yüzde 10,7’si “Etkiliyor” derken; Etkilemiyor ve kararsızım diyenlerin toplamı 0,5 bile etmedi.

Siyasi partilerin seçmenlerinin ayrımsız tamamına yakınının krizden etkilendiklerini ifade etmeleri ise AKP neden eriyor sorusuna verilebilecek en önemli yanıt durumunda. Ayrıca krizden her yaş grubu etkilenmekle beraber 18-24 ile 25-34 genç yaş gruplarının daha fazla etkilendiği görülmüştür. Kriz en çok temel ihtiyaç maddeler ulaşımda kendini hissettiriyor. “Son Bir Yıl İçerisinde Alım Gücünüz Nasıl Değişti?” sorusuna katılımcıların yüzde 15,5’i “Azaldı”, yüzde 78,3’ü “Çok Azaldı” yanıtlarını verdiği görüldü. Krizden etkilenme oranı ile bu soruya verilen yanıtlara bakıldığında krizin “alım gücünü arttırıcı” etkisini yaşayan toplamda yüzde 5,6’lık bir kesim olduğu anlaşılıyor.

BORÇLA YAŞIYORUZ

Araştırmanın en ilginç yanlarından biri de neredeyse borcu olmayan tek bir hanenin kalmamış olması. Katılımcılara sorulan “Hali Hazırda Borcunuz Var Mı?” Sorusuna yüzde 86,6 oranında verilen “evet” yanıtı söylemiştir. Tüm veriler, ülke insanı için borçlanarak yaşamın idamesinin olağanlaşmaya başladığını gösteriyor.

Yine bir başka ilginç veri de borç alma gerekçesi. Daha önceki yıllarda yine ev araba gibi yatırım amaçla yapılan borçlanma artık teme ihtiyaçlarını karşılama, faturaları ödeme ya da bir başka borcu kapamak için yapılıyor.

AİLE DAYANIŞMASI BİTTİ

Araştırmanın en çarpıcı yönlerinden biri de çözülen aile ve komşuluk ilişkilerini göz önüne sermesi oldu. Türkiye’nin daha önce yaşadığı krizlerde geniş aile dayanışması en önemli can simidi olmuştu. Son araştırmada sorulan “Temel İhtiyaçlarınıza Erişimde Aile/Akraba Desteğine İhtiyaç Duyuyor Musunuz?” sorusuna, katılımcıların yüzde 40,3’ünin “İhtiyaç Duysam da Onlardan Katkı/Destek Alamıyorum” yanıtı çok çarpıcı. Krizin her kesimi içine alması dayanışmayı da olanaksız hale getirmiş durumda. Bu soru komşularla ilgili sorulduğunda Hayır yanıtı yüzde 89’a kadar çıkıyor.

Yanıtlardan da anlaşılacağı üzere, Ekonomik kriz ve hayat pahalılığı ile baş etmede önemli geleneksel dayanışma ağlarından biri olarak komşuluk ciddi anlamda işlevsizleşirken, aile/akraba ilişkileri de önemli oranda zayıflattı.

AKP iktidarı her fırsatta 20 yıllık tarihleri boyunca birçok başarılı uygulamayı hayata geçirdiklerini ve Türk insanın standardını yukarıya çektiklerini ifade etseler de yurttaş aynı fikirde değil. Araştırmada “Anne-Babanızın Sizin Yaşınızdayken Sahip Oldukları Ekonomik Durumu ve Yaşam Standardını Göz Önünde Bulundurduğunuzda, Kendi Durumunuzu Nasıl Görüyorsunuz?” sorusunu katılımcıların toplamda yüzde 68’i “Kötü” yanıtı verirken, toplamda ancak yüzde 14,4’ü “İyi” yanıtını verebildi.

Birgün