Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi aralıkta sert geriledi; Bileşik Sameks endeksi daralma bölgesine geçti

2021 yılı aralık ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,1 puan azalarak 48,8 değerine gerilemiştir.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2021 yılı aralık ayında, bir önceki aya göre 5,3 puan azalarak 51,4 seviyesine geriledi. Talep kaybı düşüşün ana nedeni. Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi de 2,1 puan düşüşle 48,1’de.

MÜSİAD’ın çalışmasının ayrıntıları şu şekilde:

“Önceki aya göre 8,0 puan birden azalarak 49,6 seviyesine gerileyen yeni siparişler, bu dönemde sanayi sektörü genelinde kaydedilen ivme kaybının belirleyicisi olmuştur. Girdi maliyetlerindeki artışların bu dönemde de devam etmesiyle firmaların ön alımlarını sürdürdüğü görülmüş ve yeni siparişlerde gözlenen daralmaya karşın satın alımlar 4,1 puanlık artışla 78,6 seviyesine yükselmiştir. Satın alımlardaki artışa karşın yeni siparişlerde daralma kaydedilmesiyle nihai mal stoku artış kaydetmiş ve önceki aya göre 8,5 puan birden yükselen söz konusu alt endeks 50,6 puan seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde 5,6 puan azalarak 49,9 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi de firmaların tedarik süreçlerine ilişkin aksaklıklar yaşandığına işaret etmektedir.

Bu gelişmeler neticesinde sanayi sektörüne ilişkin üretim alt endeksi önceki aya göre 8,7 puan azalarak 40,7 seviyesine gerilemiştir. İstihdam alt endeksi ise önceki aya göre 1,1 puanlık artışla 51,8 seviyesine yükselmiş ve olumlu görünümünü bu dönemde de sürdürmüştür.

Böylece önceki aya göre 5,3 puan azalarak 51,4 puana gerileyen Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, sektör genelindeki artışın önceki aya göre ivme kaybettiğini göstermiştir.

BİLEŞİK Endekste gözlenen bu ivme kaybında hizmet sektörü endeksinin önceki aya göre 2,1 puan azalarak 48,1 puana gerilemesi etkili olurken, sanayi sektörü endeksi ise referans değerin üzerinde seyretmesine karşın önceki aya göre 5,3 puan ivme kaybetmiş ve 51,4 puana gerilemiştir. Bu dönemde hizmet sektöründe gözlenen gerilemede girdi alımlarının azalmasına bağlı olarak iş hacminin daralması etkili olmuştur. Sanayide ise yeni siparişlerin önceki aya göre sert bir şekilde azalması sektör genelinde üretimin azalmasına neden oluştur. Söz konusu gelişmeler neticesinde 48,8 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi; son 4 ayın en düşük seviyesine gerilemiş ve Ağustos 2021 döneminden beri ilk kez 50 puanlık referans değerin altında gerçekleşmiştir.

Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2021 yılı aralık ayında, bir önceki aya göre 2,1 puan azalarak 48,1 seviyesine gerilemiştir.

Bu dönemde girdi alımları önceki aya göre 7,6 puan azalarak 64,3 seviyesine gerilemiştir. Girdi alımlarının artışına yönelik söz konusu ivme kaybıyla birlikte hizmet sektörüne ilişkin iş hacmi önceki aya göre 0,6 puan azalarak 41,2 seviyesine gerilemiştir. Bu seviye, iş hacmi alt endeksinin yılın son çeyreğindeki en düşük seviyesi olmuştur.

Önceki aya göre 2,6 puan azalarak 41,8 seviyesine gerileyen nihai mal stoku alt endeksi ve 2,8 puan azalarak 47,1 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi, bu dönemde hizmet sektörü endeksinde gözlenen daralmada etkili olan diğer faktörler olmuştur. Bu gelişmeler neticesinde sektöre ilişkin işgücü talebi de durgun görüntüsünü sürdürmüş ve istihdam alt endeksi önceki aya göre 0,7 puan azalarak 47,4 seviyesine gerilemiştir. Böylece Aralık ayında 2,1 puan azalarak 48,1 seviyesine gerileyen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi yılın son çeyreğinde ilk kez 50 referans değerinin altına gerilemiş ve sektör genelinde iktisadi faaliyetin önceki aya göre daraldığına işaret etmiştir.

YORUM:

Yılın 3’üncü çeyreğini 50,5 ortalamasıyla tamamlayan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, yılın son çeyreğini ise 51,9 ortalamayla kapatmıştır. Söz konusu ortalamada reel sektörün Ekim ve Kasım ayına ilişkin olumlu görüntüsü etkili olurken, yılın son ayında ise gözle görünür bir ivme kaybı gerçekleşmiştir. Söz konusu gelişmede aralık ayı içerisinde döviz kurunda gözlenen aşırı dalgalanmaların etkisi takip edilirken, 20 Aralık’ta Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Türk Lirasını Özendirme Paketinin ardından piyasalarda hızlı bir normalleşme eğilimi kaydedilmiştir. SAMEKS’in 2021 yılını 51,6 puan ortalamasıyla tamamlaması, Türkiye ekonomisinde yılın tamamı için öngördüğümüz çift haneli büyüme beklentisini desteklemektedir. Döviz kurundaki aşırı hareketliliğin sona ermesinin yanı sıra; iç talep, net dış talep ve düşen faiz oranlarıyla artış kaydetmesi beklenen yatırımlar, Türkiye ekonomisinin 2022 yılında da pozitif ayrışacağına dair önemli sinyaller vermektedir.”

MÜSİAD