Ukrayna, Rusya’nın Petrol Altyapısına Rekor Saldırı Düzenledi: Tankerler ve Karadeniz Terminali Hedefte

Ukrayna, Kasım ayında Rusya’nın petrol altyapısına savaşın başından bu yana en yoğun saldırılarını gerçekleştirdi. Drone ve insansız deniz araçlarıyla yapılan saldırılar, Rus rafinerilerini en az 14 kez vurdu, Karadeniz’de petrol yükleme tesislerine ve üç ayrı tankere zarar verdi. Saldırıların zamanlaması, ABD’nin yürüttüğü yeni barış girişimleriyle çakışırken, petrol fiyatları Karadeniz’deki kesintiler nedeniyle yükseldi. Kazakistan alternatif ihracat rotalarını devreye aldı.

---

Kasım Ayında Rus Rafinerilerine 14 Drone Saldırısı

Bloomberg’in Ukrayna ve Rusya kaynaklarından derlediği verilere göre Ukrayna ordusu, Kasım ayı boyunca Rusya’daki petrol rafinerilerine en az 14 saldırı düzenledi. Bu sayı, savaşın başladığı Şubat 2022’den bu yana kaydedilen en yüksek aylık saldırı olarak öne çıkıyor.

Saldırılar özellikle:

• Moskova’ya yakın rafineriler

• Volga bölgesi

• Karadeniz kıyısındaki tesisler

gibi kritik enerji altyapılarını hedef aldı.

Rusya’nın petrol işleme kapasitesinin %20’den fazlasını oluşturan rafinerilerin bir kısmı bir yıl önce saldırı listesinde bile yoktu.

Kpler’e göre saldırılar, Rusya’nın Kasım ayındaki rafineri çalışmalarını günlük 5 milyon varil civarına düşürdü. Ülke normalde sonbahar aylarında 5,3–5,5 milyon varil/gün işliyordu.

---

Karadeniz’de Tankerler ve Terminal Vuruldu

Ukrayna geçen hafta sonu Karadeniz’de Rus petrolünü taşıyan iki tankeri hedef aldı.
Buna ek olarak, daha önce Rus petrolü taşıyan üçüncü bir tankerde Senegal açıklarında dört dış patlama meydana geldi.

Ayrı bir saldırıda, Kazak petrolünü dünya piyasalarına taşıyan Caspian Pipeline Consortium (CPC) terminalindeki üç bağlama noktasından biri insansız deniz araçlarıyla vurularak ağır hasar gördü.

CPC yönetimi, saldırı sonrası yaptığı açıklamada:

“Bu bağlama noktasında operasyon yürütmek artık mümkün değil.”

dedi.

Terminalde yalnızca bir bağlama noktası çalışır durumda. Diğeri planlı bakımdan geçiyor ve ocak ortasına kadar devreye alınamayabilir.

Kazakistan, günde yaklaşık 1,5 milyon varil olan ihracatının aksamaması için alternatif güzergâhlar devreye alınacağını duyurdu. Ülke hükümeti, saldırıları “küresel enerji güvenliğini tehdit eden kabul edilemez eylemler” olarak nitelendirdi.

---

Rusya da Karşılık Veriyor: Enerji Altyapısı ve Sivil Hedefler Vuruluyor

Moskova, kış yaklaşırken Ukrayna’nın enerji altyapısını hedef almaya devam ediyor.
Rus ordusu son haftalarda:

• elektrik şebekesi

• sivil konutlar

• yakıt depoları

gibi kritik noktalara saldırılarını sıklaştırdı.

ABD yönetimi ise bu koşullar altında yeni bir ateşkes ve barış planı oluşturmak için diplomatik temaslarını artırıyor.

Putin geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada:

“Ukrayna askerleri Donetsk’te işgal altındaki bölgelerden çekilirse Rusya operasyonlarını durdurur.”

dedi.

---

Petrol Piyasasında Endişe: Brent Fiyatı %1 Yükseldi

CPC terminaline yapılan saldırının ardından petrol fiyatları pazartesi günü yaklaşık %1 arttı.

• Brent: 62,95 dolar (+%0,91)

• WTI: 59,11 dolar (+%0,96)

UBS analisti Giovanni Staunovo’ya göre:

“CPC’deki kesintiler ihracat hacmini düşürebileceği için piyasa arz risklerini yeniden fiyatlıyor.”

Ukrayna’nın Novorossiysk limanına gitmekte olan iki tankere saldırması da fiyatlarda ek baskı yarattı.

OPEC+ ise geçtiğimiz hafta aldığı kararla 2026’nın ilk çeyreğinde üretim seviyelerini koruma yönünde anlaştı.
Bu karar, piyasalarda bir süredir hakim olan “arz fazlası” endişelerini sınırlayarak fiyatların yukarı yönlü hareketine zemin hazırladı.

---

Venezuela Belirsizliği Piyasayı Zorluyor

ABD Başkanı Donald Trump’ın cumartesi günü yaptığı açıklamada:

“Venezuela üzerindeki hava sahası kapalı kabul edilmelidir.”

ifadesi piyasada yeni bir soru işareti oluşturdu.
Venezuela, küresel petrol arzında kritik role sahip ülkelerden biri.

Trump, pazar günü Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile konuştuğunu söyledi ancak görüşmenin içeriğini paylaşmadı.

---

Saldırıların Stratejik Mesajı: Rus Enerji Gelirlerini Baskılama

Ukrayna’nın saldırı stratejisi, Rusya’nın:

• petrol gelirlerini azaltma

• savaş finansmanını zayıflatma

• ihracat zincirini aksatma

amaçlarına dayanıyor.

Kpler analistleri şu değerlendirmeyi yaptı:

“Aynı tesislere tekrar tekrar yapılan saldırılar, onarım sonrası güvenli operasyonun mümkün olup olmayacağı konusunda ciddi belirsizlik yaratıyor.”

Bu tablo, Rusya’nın ham petrol işleme hacminin önümüzdeki aylarda daha da düşebileceği anlamına geliyor.

---

Sonuç: Enerji Savaşı Derinleşiyor

Hem Ukrayna hem Rusya enerji altyapılarını hedef alan saldırıları artırırken, savaşın “enerji cephesi” 2025’e girilirken daha kritik hale geliyor.

Küresel petrol piyasasında arz fazlası beklentilerine rağmen, Karadeniz’deki kesintiler ve jeopolitik riskler fiyatları yukarı çekiyor.
ABD’nin barış çabaları sürerken tarafların saldırı yoğunluğu, diplomasi masasına oturma olasılığını da karmaşıklaştırıyor.

Kaynak:  Bloomberg, CNBC

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]