Münih Mahkemesinden Emsal Niteliğinde Karar: ChatGPT’ye Telif Hakkı İhlali Suçlaması

Avrupa’da yapay zekâ ve telif hakları tartışmalarını derinden etkileyecek bir gelişme yaşandı. Almanya’da Münih Bölge Mahkemesi, ChatGPT’nin eğitim sürecinde şarkı sözlerini izinsiz kullandığı sonucuna vararak OpenAI’ı telif hakkı ihlaliyle sorumlu tuttu. Mahkeme, şirketin bu ihlal nedeniyle miktarı paylaşılmayan bir tazminat ödemesine hükmetti. Bu kararın, özellikle Türkiye’de hâlen net sınırları çizilmemiş olan yapay zekâ düzenlemelerine de ivme kazandırabileceği değerlendiriliyor.

Karar, Almanya’nın en büyük müzik telif hakları kuruluşu olan GEMA’nın 2024 Kasım ayında OpenAI hakkında açtığı davanın ardından geldi. Dava, yapay zekâ sistemlerinin yaratıcı eserlere ait içerikleri izinsiz “tarama” ve eğitim amacıyla kullanma pratiğinin Avrupa’daki ilk önemli hukuki sınavlarından biri olarak görülüyordu.

Yargılama sürecinde, ChatGPT’nin son yılların en tanınmış dokuz Alman şarkısının sözlerini model eğitimi için kaynak olarak kullandığı belirlendi. Bu eserler arasında Herbert Grönemeyer’in Männer ve Helene Fischer’in Atemlos Durch die Nacht şarkıları da bulunuyordu. OpenAI savunmasında, büyük dil modellerinin tek tek eserleri kopyalamadığını, çok geniş veri kümelerini işleyerek yeni içerik ürettiğini savunsa da mahkeme bu görüşü kabul etmedi.

GEMA ise kararı “Avrupa’daki ilk dönüm noktası yapay zekâ kararı” olarak nitelendirdi. Kuruluşun İcra Kurulu Başkanı Tobias Holzmüller, “İnternetin bir kendine hizmet mağazası olmadığını ve insan yaratıcılığının ücretsiz şablonlar olmadığını kanıtladık. Bugün, yazarların haklarını koruyan bir emsal oluşturduk: ChatGPT gibi yapay zekâ araçlarının operatörleri bile telif hakkı yasalarına uymak zorundadır” ifadelerini kullandı.

OpenAI cephesi ise kararı temyize taşımayı değerlendirdiklerini duyurdu ve “Karara katılmıyoruz ve atacağımız adımları değerlendiriyoruz. Karar, sınırlı sayıda şarkı sözü için verilmiş olup, teknolojimizi her gün kullanan milyonlarca insanı, işletmeyi ve geliştiriciyi etkilememektedir” açıklamasını yaptı.

Berlin merkezli bir hukuk firması, hükmün yalnızca Almanya ile sınırlı kalmayacağını, yaratıcı sektörlerin korunması açısından uluslararası teknoloji şirketleri için güçlü bir mesaj niteliği taşıdığını belirtti. OpenAI’ın ABD’de de benzer davalarla karşı karşıya olduğu biliniyor ve şirketin bu kararı üst mahkemeye taşıma hakkı bulunuyor.