Dünya Ekonomisi
2025: Ticaret Savaşları ve Parçalanan Küresel Ekonomi – Lombard Odier’den Yeni Dünya Düzeni Analizi
Lombard Odier Başekonomisti Samy Chaar, İsviçre’nin Sion kentinde düzenlenen “Rethink Perspectives” etkinliğinde küresel ekonomide yaşanan dönüşümü değerlendirdi. Chaar’a göre 2025, tarifelerin yükseldiği, belirsizliğin arttığı ve ekonomik blokların parçalandığı bir yıl oldu. Ancak istihdamın dayanıklılığı, kamu harcamaları ve düşük faizler sayesinde küresel büyüme raydan çıkmış değil, sadece daha engebeli bir yolda ilerliyor.

Özet:
Lombard Odier Başekonomisti Samy Chaar, İsviçre’nin Sion kentinde düzenlenen “Rethink Perspectives” etkinliğinde küresel ekonomide yaşanan dönüşümü değerlendirdi. Chaar’a göre 2025, tarifelerin yükseldiği, belirsizliğin arttığı ve ekonomik blokların parçalandığı bir yıl oldu. Ancak istihdamın dayanıklılığı, kamu harcamaları ve düşük faizler sayesinde küresel büyüme raydan çıkmış değil, sadece daha engebeli bir yolda ilerliyor.
“Büyüme Otoyolundan Dağ Yoluna”
Chaar, konuşmasına dikkat çekici bir metaforla başladı: Küresel ekonomi artık “büyüme otoyolu”ndan çıkıp daha zorlu bir dağ yoluna girdi.
-
ABD, COVID sonrası dönemde büyümede dünyanın geri kalanından hızlı ilerledi.
-
Avrupa geriden geldi, Almanya daha da yavaşladı.
-
2025 itibarıyla Trump yönetiminin tarifelerle başlattığı yeni dönem, bu konforlu büyüme sürecini sona erdirdi.
Chaar, “Yol artık daha dar ve virajlı, ama tamamen durmadık. İlerleme devam ediyor, sadece daha fazla dikkat gerektiriyor” dedi.
Belirsizlik ve Tarifeler Ekonomiyi Zorluyor
Bu yeni dönemin iki ana kırılmaya dayandığını belirten Chaar:
-
Artan belirsizlik – Trump yönetiminin agresif gümrük tarifeleri, şirketlerin öngörü yapmasını zorlaştırıyor. İşletmeler “daha az işe al, daha az üret” yaklaşımına kayıyor.
-
Ticaret savaşları – %30’u aşan tarifeler küresel ticaret dengelerini bozuyor. Hem ihracatçılar hem Amerikan şirketleri hem de tüketiciler maliyetin bir kısmını üstlenmek zorunda kalıyor.
Chaar’a göre bu şoklar, 1930’lardan bu yana görülmemiş düzeyde bir korumacılığa işaret etse de, küresel ekonomiyi doğrudan resesyona sürükleme riski sınırlı.
Kriz Riskine Karşı Güvenlik Ağları
Chaar, küresel ekonominin krizden kaçınabileceğini savunuyor. Bunun üç nedeni var:
-
İşgücü piyasası dayanıklı: İşe alımlar yavaşladı ama büyük çaplı işten çıkarmalar da yok. ABD’de işsizlik oranı yılbaşından bu yana %4,2 seviyesinde sabit.
-
Ücret artışları enflasyonu dengeliyor: ABD’de çalışanlar yıllık yaklaşık %4 maaş artışı alıyor, tarife kaynaklı enflasyon ise %3 civarında. Reel gelir pozitif kalıyor.
-
Kamu harcamaları destek oluyor: Trump’ın genişleyici mali politikaları ekonomik motoru raydan çıkarmıyor. Avrupa’da da yıllar süren düşük yatırımların ardından özellikle Almanya öncülüğünde kamu-özel işbirlikli yeni projeler gündeme alındı. “Made for Germany” girişimi kapsamında 600 milyar avronun üzerinde yatırım taahhüt edildi.
Düşük Faizler ve Çin’in Rolü
Chaar, merkez bankalarının kararlarının da büyümeyi desteklediğini söyledi:
-
İsviçre Merkez Bankası faizi sıfıra indirdi.
-
ECB sekiz kez faiz indirimi yaptı.
-
Fed’in de izlemesi bekleniyor.
Buna ek olarak, Çin hükümeti iç talebi desteklemeye devam ediyor. Chaar, “Pekin yatırım harcamalarını sürdürdükçe Çin büyümesi resesyonu önleyecek” dedi.
Küreselleşmeden Parçalanmaya
Chaar, küresel ekonomide daha derin bir yapısal değişim yaşandığını vurguladı:
-
Eskiden karşılıklı bağımlılık (interdependence) avantaj olarak görülüyordu.
-
Şimdi ise bağımlılık bir “zayıflık” olarak algılanıyor.
-
Enerji, savunma, teknoloji ve altyapıda devletler egemenliklerini geri kazanmak için borçlanarak yatırım yapmak zorunda.
Chaar’a göre bu, klasik ekonomi teorisinin ötesinde bir durum: “Devlet harcaması eğer ekonomik performansı artırıyorsa, o borç iyi borçtur.”
Portföy Stratejisi: Yatırımda Dikkat ve Çeşitlilik
Bu karmaşık ortamda yatırımcılar için üç temel strateji öne çıkıyor:
-
Yatırımda kalmak: Resesyon yokken piyasadan tamamen çıkmaya gerek yok. Şirketler kâr etmeye, hanehalkı tasarruf yapmaya devam ediyor.
-
Çeşitlendirme: ABD varlıklarına aşırı bağımlılıktan kaçınılmalı. Portföylerde Avrupa şirketleri, İsviçre frangı, euro ve gelişen ülke para birimleri artırılmalı.
-
Savunma hatları kurmak: Dalgalanmalarda yüksek kaliteli tahviller ve gelir sağlayan gayrimenkuller portföyü dengeleyebilir.
Genel Değerlendirme
Lombard Odier ekonomistlerine göre 2025, küresel ekonomide eski dengelerin çözüldüğü bir yıl. Ticaret savaşları, artan jeopolitik riskler ve parçalanan bloklar iş dünyası için öngörülebilirliği azalttı. Ancak güçlü işgücü piyasaları, kamu destekleri ve düşük faizler sayesinde küresel ekonomi yoluna devam ediyor.
Yatırımcılar için mesaj net: pesimizme kapılmadan çeşitlilik ve temkinli stratejilerle portföyleri yeniden şekillendirmek gerekiyor.
Kaynak: Lombard Odier
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]