NATO’dan Moskova’ya Sert Uyarı: Hava Sahası İhlallerine Karşı Gerekirse Rus Uçakları Düşürülür

Estonya ve Polonya hava sahasına yönelik son ihlallerin ardından NATO ülkeleri, Moskova’ya sert bir mesaj verdi: Yeni ihlallerde Rus uçakları vurulabilir. Putin’in hibrit saldırılarla Batı’yı test ettiği görüşü güç kazanırken, ittifak içinde de gerilimin nasıl yönetileceğine dair görüş ayrılıkları var.

Brüksel/Moskova | Eylül 2025 — Avrupa’dan üst düzey diplomatlar bu hafta Moskova’da gerçekleşen kritik bir toplantıda, NATO hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçaklarına karşı “gerekirse vururuz” mesajı verdi. Reuters’ın ulaştığı yetkililere göre, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın büyükelçileri, geçtiğimiz hafta Estonya üzerinde üç MiG-31 savaş uçağının gerçekleştirdiği ihlal sonrası Kremlin’i açıkça uyardı.

Toplantı kapalı kapılar ardında gerçekleşti ve yetkililer, görüşmenin ardından bu ihlalin “Rus komutanlar tarafından bilinçli bir provokasyon” olarak organize edildiği sonucuna vardı. Rusya ise uçaklarının Estonya hava sahasına girdiğini reddediyor ve olayın “yanlış anlaşıldığını” öne sürüyor.

NATO’nun Doğu Kanadında Alarm Zilleri

Estonya ve Polonya’nın yanı sıra Danimarka’da da bu ay içinde yaşanan dron saldırıları, NATO’nun doğu üyelerinde alarm zillerinin çalmasına yol açtı. Rusya’nın Ukrayna’daki sivil altyapıya yönelik saldırılarını artırdığı, Washington’un Kiev’e desteğinin ise zayıfladığı bir dönemde gelen bu ihlaller, NATO’nun kararlılığını sınayan bir eşik olarak görülüyor.

İngiltere hükümet sözcüsü, “Hava sahamıza yönelik herhangi bir ihlale karşı güçlü şekilde yanıt vermeye hazırız” açıklaması yaptı.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz ise Perşembe günü yaptığı açıklamada, “Paris, Londra ve Varşova ile koordinasyon halindeyiz ve gerekirse tüm önlemleri destekliyoruz” dedi.

Putin’e Yönelik En Net Mesajlardan Biri

Reuters’a konuşan yetkililere göre, Moskova’daki toplantıda Avrupalı diplomatlar, Rusya’ya yönelik şimdiye kadarki en net uyarılardan birini yaptı. Bir Rus diplomatın, ihlallerin “Ukrayna’nın Kırım’daki saldırılarına yanıt olduğunu” söylemesi dikkat çekti. Kremlin, bu saldırıların NATO desteği olmadan mümkün olamayacağını öne sürerek, Avrupa ülkelerini de fiilen çatışmanın tarafı ilan etti.

Avrupalı yetkililer, Rus diplomatların toplantıda detaylı notlar aldığını belirtti. Bu da, Kremlin’in NATO’nun pozisyonunu doğrudan üst düzey karar vericilere aktarmak üzere talimat verdiği yorumlarına yol açtı.

Trump’tan Sert Mesaj: “Ukrayna Tüm Topraklarını Geri Almalı”

ABD Başkanı Donald Trump ise bu hafta yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın Rusya’nın elindeki tüm toprakları geri alması gerektiğini belirtti ve Avrupa Birliği’nin bu süreçte daha aktif destek vermesi çağrısında bulundu. ABD’nin rolünü ise “silah satıcısı” olarak tanımladı: Silahları biz sağlayalım, siz savaşın.

Trump ayrıca, NATO liderlerinin Rus uçaklarını düşürme çağrılarına destek verdi. Polonya Başbakanı Donald Tusk da bu çağrıların en ateşli savunucularından biri. Ancak Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, böyle bir adımın Putin’in “gerilimi tırmandırma tuzağına düşme” riski taşıdığı uyarısında bulundu.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, NATO’nun vereceği yanıt konusunda yorum yapmaktan kaçındı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise daha temkinli bir tutum sergileyerek, Kremlin’in provokasyonlarına karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.

“Bu Saldırılar Birlik ve Tepki Gücümüzü Sınamak İçin”

Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için bulunduğu New York’ta Reuters’a verdiği demeçte, “Rusya bizi test ediyor: Ne kadar hazırlıklıyız, ne kadar birlik içindeyiz, tepki verme kararlılığımız nedir? Bu noktada en önemli şey hızlı ve kolektif tepki vermektir” dedi.

Danimarka Adalet Bakanı Peter Hummelgaard ise Rusya’nın olası dron saldırılarının arkasında olup olmadığını araştırdıklarını söyledi ve “Bu tür hibrit saldırılar kalıcı bir tehdit haline geldi” ifadelerini kullandı.

NATO’da “Madde 4” Alarmı

NATO’nun kuruluşundan bu yana yalnızca dokuz kez kullanılan ve “tehdit algısı” durumunda istişare başlatılmasını sağlayan 4. Madde, bu ay iki kez devreye sokuldu. Biri Polonya, diğeri Estonya tarafından başlatılan bu çağrılar, ittifak içinde diplomatik yoğunluğu artırmış durumda.

Hollanda Başbakanı Dick Schoof, New York’taki temaslarında, “Ruslar, NATO hava sahasına girdikleri takdirde uçaklarının düşürülebileceğinin farkında olmalı” diyerek bu sert tutumu desteklediğini belirtti.

Sonuç: Gerilim Yükseliyor, Kararlılık Test Ediliyor

Rusya’nın geleneksel askeri saldırı yerine hibrit taktiklere yöneldiği ve bu yolla Batı’yı sınadığı görüşü, NATO başkentlerinde ağırlık kazanıyor. Ancak bir Rus uçağının düşürülmesi gibi adımların doğrudan çatışma riskini artıracağı, dolayısıyla dikkatli bir diplomatik denge gerektiği de vurgulanıyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]