Mars’ta Yaşam İzleri mi? “Leopar Desenli” Kayalar En Güçlü Kanıt Olabilir

NASA’nın Perseverance keşif aracı tarafından Mars’ta bulunan sıra dışı kayalar, Kızıl Gezegen’de geçmişte mikrobiyal yaşam olabileceğine dair bugüne kadarki en güçlü işaretleri barındırıyor.

Mars’ta “leopar desenli” kaya keşfi

NASA’nın Perseverance Rover aracı, 2021’den bu yana Mars’ın Jezero Krateri’nde eski bir göl yatağını inceliyor. Araç, geçen yıl “Bright Angel Formasyonu” adlı bölgede yaklaşık 3,5 milyar yıllık çamurtaşları buldu. Kayaların üzerinde “leopar noktaları” ve “haşhaş tohumları”na benzeyen izler gözlemlendi.

Bilim insanları bu izlerin, mikrobiyal yaşam süreçleriyle bağlantılı olabilecek kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşmuş olabileceğini düşünüyor.

Potansiyel biyolojik imzalar

Araştırmayı yürüten Imperial College London’dan Prof. Sanjeev Gupta, “Eğer bu yapıları Dünya’da görseydik, biyolojik süreçlerle açıklayabilirdik. Bu doğrudan yaşam bulduğumuz anlamına gelmiyor ama peşinden gitmemiz gereken çok güçlü bir iz” dedi.

NASA yetkilisi Dr. Nicola Fox ise kayalardaki izleri, “Adeta bir fosil kalıntısı gibi… Belki bir öğünden arta kalan izler, belki de mikrobiyal süreçlerin yan ürünü,” sözleriyle tanımladı.

Dünya’ya getirilmesi gerekiyor

Keşfin en kritik noktası, kayaların biyolojik mi yoksa jeolojik süreçlerle mi oluştuğunu kesin olarak anlamanın yalnızca Dünya’da yapılacak laboratuvar analizleriyle mümkün olması. NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA), örneklerin Dünya’ya getirilmesi için ortak bir “Mars örnek dönüşü” misyonu planlıyor. Ancak Başkan Trump’ın 2026 bütçesinde NASA’nın bilim projelerine büyük kesintiler öngörülmesi bu planı riske atıyor.

Çin de 2028’de benzer bir örnek dönüşü misyonu başlatmayı hedefliyor.

Yaşam ihtimali güçleniyor

Araştırmanın başyazarı Dr. Joel Hurowitz, “Bulduğumuz şey, göl dibinde biriken çamur ile organik maddeler arasında gerçekleşen kimyasal reaksiyonların izleri olabilir. Dünya’da bu tür reaksiyonlar genellikle mikroplar tarafından tetikleniyor” dedi.

Araştırmacılar, izlerin yüksek ısı gerektiren jeolojik süreçlerle de oluşabileceğini değerlendiriyor. Ancak kayalarda yüksek sıcaklık belirtilerine rastlanmadı. Bu nedenle biyolojik açıklama daha güçlü ihtimal olarak görülüyor.

Mars bugün çöl, geçmişte göl

Bugün Mars soğuk ve kurak bir çöl. Ancak milyarlarca yıl önce kalın bir atmosfere ve suya sahipti. Perseverance Rover da bu nedenle Jezero Krateri’ne gönderilmişti. Araç, incelemeler sırasında kayaların örneklerini özel kapsüllerde sakladı. Bu örnekler ileride Dünya’ya getirilebilirse, Mars’ta yaşamın izleri konusunda insanlık tarihinin en büyük keşiflerinden biri yapılabilir.

Prof. Gupta, “Bu örnekleri Dünya’ya getirmemiz şart. Gerçek güveni sağlayacak olan, onları Dünya’da laboratuvarlarımızda incelemek” diye vurguladı.

Kaynak: BBC

Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected] Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.