Küresel Rezervlerde Altın Dönemi: Merkez Bankaları Tahvilleri Geri Plana İtiyor

Tarih boyunca ekonomik belirsizlik dönemlerinde güvenli liman olarak görülen altın, yeniden merkez bankalarının ilgi odağı hâline geldi. Merkez bankalarının süregelen talebi sayesinde küresel altın rezervleri yaklaşık 4,5 trilyon dolara ulaşarak, 3,5 trilyon dolarlık hazine tahvillerini geride bıraktı. Böylece altın, 30 yıl aradan sonra küresel rezervler içinde tahvilleri ilk kez geçmiş oldu.

ABD Başkanı Donald Trump döneminde uygulanan tartışmalı gümrük vergileri, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) bağımsızlığının sorgulanması ve artan küresel çatışma riski, altın fiyatlarını yukarı taşıdı. FED’in 17 Eylül’deki faiz kararı öncesi artan belirsizliklerle birlikte altının ons fiyatı 3.600 doları aşarak tarihi bir rekor kırdı. Yılbaşından bu yana altındaki değer artışı yüzde 37’yi bulurken, bu yükselişte merkez bankalarının güçlü alımları belirleyici oldu.

Altın, 30 Yıl Sonra Tahvilleri Solladı: Merkez Bankalarının Güvenli Liman Tercihi Değişiyor

Asya’dan Orta Doğu’ya kadar birçok ülkenin merkez bankası, üst üste dördüncü yılda da altın alımlarını artırarak fiyatlara ciddi destek sağladı. Dünya Altın Konseyi’nin 73 merkez bankasıyla yaptığı araştırmaya göre, katılımcıların %95’i önümüzdeki 12 ay içinde altın rezervlerini artırmayı planlıyor. Bu doğrultuda, merkez bankalarının toplamda en az 1.000 ton altın alacağı öngörülüyor. Avrupa Merkez Bankası’nın verilerine göre ise küresel çapta merkez bankalarının kasalarında hâlihazırda yaklaşık 36.000 ton altın bulunuyor.

Altına yönelik bu güçlü talep, merkez bankalarının rezerv yönetiminde yapısal bir dönüşüm yaşandığını ortaya koyuyor. 2010 yılında toplam rezervler içindeki payı %30 olan hazine tahvilleri, günümüzde %23’e kadar gerilemiş durumda. Bu değişim, doların rezerv para olma statüsünü dahi tehdit edebilecek bir sürecin işareti olarak yorumlanıyor.

Tarihsel olarak, 1990’ların sonlarına doğru Avrupa ülkeleri avronun piyasaya sürülmesine hazırlık amacıyla yoğun altın satışları gerçekleştirmiş, bu da Ağustos 1999’da altının ons fiyatını yaklaşık 250 dolara kadar düşürmüştü. Yaşanan bu değer kaybı, Eylül 1999’da merkez bankalarının altın satışlarını sınırlamak üzere “Washington Anlaşması”nı kabul etmelerine neden olmuştu. Aradan geçen yaklaşık 30 yılın ardından, yön tekrar altına dönmüş durumda.

Dünya Altın Konsey 2025’in ikinci çeyrek verilerine göre Türkiye en çok altına sahip 11’inci ülke konumunda yer alıyor. İşte altın zengini olan ülkeler:

Sıra Ülke / Kurum Altın Rezervi (Ton)
1 ABD 8.133,5
2 Almanya 3.350,3
3 Uluslararası Para Fonu (IMF) 2.814,0
4 İtalya 2.451,8
5 Fransa 2.437,0
6 Rusya 2.329,6
7 Çin 2.296,4
8 İsviçre 1.039,9
9 Hindistan 879,6
10 Japonya 846,0
11 Türkiye 846,0

TCMB Altın Rezervlerini Artırıyor, Küresel Bankalar Tahminlerini Yükseltiyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), rezerv yönetiminde altının payını artırmaya devam ediyor. TCMB’nin 29 Ağustos haftası itibarıyla yayımladığı verilere göre, döviz rezervleri 59 milyon dolarlık düşüşle 91 milyar 90 milyon dolardan 91 milyar 31 milyon dolara gerilerken, altın rezervleri 2 milyar 89 milyon dolarlık artışla 85 milyar 237 milyon dolardan 87 milyar 326 milyon dolara yükseldi.

Bu gelişmeler, küresel trendle paralel şekilde merkez bankalarının altına yöneldiğini bir kez daha ortaya koyuyor. Piyasadaki hızlı fiyat hareketleri, yatırım bankalarının da altın öngörülerini sık sık revize etmesine yol açıyor.

Goldman Sachs, 2026 ortalarına kadar altının ons fiyatının 4.000 dolara ulaşabileceğini öngörüyor. Bankanın daha iyimser senaryosunda ise fiyatın 4.500 dolara kadar çıkabileceği belirtiliyor. Ayrıca Goldman, ABD tahvil piyasasındaki fonların yalnızca yüzde 1’inin altına yönelmesi hâlinde ons fiyatının 5.000 doları aşabileceğine dikkat çekiyor.