Trump’tan AB’ye Şok Çağrı: “Hindistan ve Çin’e %100 Gümrük Vergisi Uygulayın”

Özet:

ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği’ne (AB) Hindistan ve Çin’den yapılan ithalata %100’e varan gümrük vergileri uygulama çağrısında bulundu. Amaç, bu iki ülkenin Rus petrolü alımlarını kısıtlamak ve Moskova’yı Ukrayna’daki savaşı bitirmeye zorlamak. Ancak bu hamle, küresel ticaret dengeleri ve jeopolitik ilişkiler açısından yeni gerilimler yaratabilir.

Trump’tan AB’ye Sert Mesaj

Financial Times’ın haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz hafta Washington’da yapılan ABD-AB üst düzey toplantısında, Avrupa Birliği yetkililerinden Hindistan ve Çin’e yönelik sert ticaret yaptırımları talep etti.

Trump, bu iki ülkenin Rusya’dan petrol ithalatını artırması nedeniyle %100’e varan ek gümrük vergileri uygulanması gerektiğini savundu. Haberde, ABD’nin de AB’nin uygulayacağı herhangi bir tarife kararını “aynen yansıtma” taahhüdünde bulunduğu belirtildi.

ABD ve AB, Hindistan ve Çin’i Hedef Alıyor

Washington yönetimi, Moskova üzerindeki baskıyı artırmak amacıyla Hindistan ve Çin’in Rusya ile enerji ticaretine karşı yeni önlemler arıyor.

• ABD, Hindistan’dan yapılan bazı ithal ürünlerde %25 ek gümrük vergisi uyguluyor.

• Hindistan’a yönelik toplam gümrük vergileri, bazı ürünlerde %50’ye kadar yükseldi.

• Yeni plan, bu tarifelerin %100 seviyesine çıkarılmasını öngörüyor.

Hindistan hükümeti ise bu uygulamayı “adaletsiz, mantıksız ve haksız” olarak nitelendiriyor. Yeni Delhi yönetimi ayrıca, AB ve ABD’nin Rusya ile kendi enerji ticaretini sürdürürken Hindistan’ı cezalandırmasını “çifte standart” olarak eleştiriyor.

Hindistan ve Rusya Arasındaki Ticaret Rekor Seviyede

Hindistan’ın Moskova Büyükelçiliği verilerine göre, Hindistan-Rusya ikili ticaret hacmi Mart 2025 itibarıyla 68,7 milyar dolara ulaştı.

📌 Öne çıkan veriler:

• Pandemi öncesi yıllık ticaret hacmi: 10,1 milyar dolar

• 2025 itibarıyla artış: 5,8 kat

• Ticaretin büyük kısmını enerji ve petrol ithalatı oluşturuyor.

Bu artış, Hindistan’ın Rusya’ya yönelik enerji bağımlılığının küresel dengelerdeki rolünü güçlendirdiğini gösteriyor.

Çin, Rus Petrolünde En Büyük Alıcı Konumunda

Rus petrolünün en büyük alıcısı konumundaki Çin, şimdilik ABD’nin “ikincil yaptırım” tehdidinden kurtulmuş görünüyor.

Bunun nedeni, Washington ile Pekin arasında yapılan geçici anlaşma:

• Çin, bazı ürünlerdeki ek vergileri %30 seviyesinde sınırlandırmayı kabul etti.

• Buna karşılık, ABD Çin’e yönelik daha sert yaptırımların uygulanmasını şimdilik erteledi.

Ancak ticaret müzakereleri hâlâ çıkmazda. Çin’in baş müzakerecisi Li Chenggang’ın Ağustos sonunda Washington’a yaptığı ziyarette kayda değer bir ilerleme sağlanamadı.

Putin ile Alaska Zirvesi Sonuçsuz Kaldı

Trump’ın bu sert tarife talebi, geçtiğimiz ay Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı zirveden sonuç alınamamasının ardından geldi.

Trump, zirve sonrası yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Pek çok konuda uzlaştık ama birkaç önemli başlıkta hâlâ anlaşamadık. Bazı ilerlemeler sağladık ancak daha alınacak yol var.”

Putin ise ortak basın toplantısında, Ukrayna’da kalıcı bir barış için “çatışmanın temel nedenlerinin” çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi: Moskova, Pekin ve Yeni Delhi Yakınlaşıyor

Geçtiğimiz hafta Pekin’de düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (SCO) zirvesi, Moskova’nın Asya’daki pozisyonunu daha da güçlendirdi.

• Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile üçlü görüşmeler yaptı.

• Enerji iş birliği, ticaret ve lojistik konularında yeni anlaşmalar imzalandı.

• Bu gelişme, ABD ve AB’nin Rusya’ya yönelik ekonomik baskı stratejilerini zorlaştırıyor.

Trump yönetimi, bu yeni ittifakın Batı’nın yaptırım gücünü sınırlayabileceğinden endişe ediyor.

Trump’tan Modi ve Xi’ye “Zeytin Dalı”

Gerginliğe rağmen Trump, hem Hindistan hem de Çin ile ikili ilişkileri koparmak istemediğinin sinyalini veriyor.

Trump, salı gecesi X hesabından yaptığı açıklamada, Hindistan’la ticaret müzakerelerinin yeniden başladığını duyurdu:

“Başbakan Modi çok iyi bir dost. Yakın zamanda anlaşmaya varacağımıza inanıyorum.”

Ancak Çin tarafında tablo daha karışık. Washington-Pekin müzakereleri hâlâ kilitli durumda ve yeni tarife krizleri kapıda.

Küresel Ticarette Yüksek Risk: %100 Tarife Kartı

Trump’ın AB’ye sunduğu %100 gümrük vergisi teklifi, küresel ticaret ve enerji piyasalarında belirsizliği artırıyor:

• Avrupa’nın Rusya ile 2024 ikili ticaret hacmi: 67,5 milyar euro

• Avrupa’nın Rusya ile hizmet ticareti: 17,2 milyar euro

• ABD’nin Hindistan ve Çin’e olası yaptırımları, küresel petrol fiyatlarını da yukarı çekebilir.

Uzmanlara göre, bu adım sadece Moskova’yı değil, aynı zamanda Pekin ve Yeni Delhi ile Batı arasındaki ticari ilişkileri de daha kırılgan hale getirebilir.

Sonuç: Washington Moskova’yı Sıkıştırıyor, Ama Riskler Büyüyor

• ABD, Rusya’yı Ukrayna savaşında köşeye sıkıştırmak için Hindistan ve Çin’e sert tarife baskısı uyguluyor.

• Ancak bu strateji, Batı ile Asya’nın önde gelen ekonomileri arasında yeni bir ticaret gerilimi yaratabilir.

• Putin, Şi Cinping ve Modi’nin Pekin’deki zirvede daha yakın iş birliği sinyali vermesi, Washington’ın planlarını zorlaştırıyor.

Uzmanlara göre, önümüzdeki aylarda küresel ticaret savaşları ve enerji fiyatları yeniden dünya gündeminin ilk sıralarına çıkabilir.

Kaynak: Financial Times, CNBC, Bloomberg