OPEC+ Üretimi Artırdı, Ama Piyasalarda Arz Fazlası Endişesi Hakim

Özet:

OPEC+’ın Ekim ayından itibaren günlük 137 bin varil ek üretim kararı alması, petrol fiyatlarını yükseltti. Brent 66 doların, WTI 63 doların üzerine çıkarken, küresel piyasalarda arz fazlası endişeleri devam ediyor. Goldman Sachs, Brent’in 2026 başına kadar 50 dolar seviyelerine gerileyebileceği uyarısında bulundu.

OPEC+’tan Beklenmedik Üretim Artışı

OPEC+, 2026 sonuna kadar devam etmesi planlanan üretim kesintilerini kısmen geri alarak, Ekim ayından itibaren günlük 137 bin varil ek üretim yapacağını açıkladı.

Karar, sadece 11 dakikalık kısa bir toplantının ardından alındı ve piyasalarda beklentilerin ötesinde bir strateji olarak değerlendirildi. Uzmanlar, OPEC+’ın bu hamlesinin, fiyatları desteklemek yerine pazar payını geri kazanmayı hedeflediğini vurguluyor.

Brent ve WTI Fiyatları Yükseldi

Kararın ardından petrol fiyatları yükselişe geçti:

• Brent petrol varil başına 66 doların üzerine çıktı.

• West Texas Intermediate (WTI) ise 63 dolara yaklaştı.

Geçtiğimiz hafta, OPEC+’ın üretim artırabileceğine yönelik sinyallerle petrol fiyatlarında sert düşüşler yaşanmıştı. Ancak, karar sonrası fiyatlarda kısmi toparlanma görüldü.

AB’den Rusya’ya Yeni Yaptırımlar Gündemde

Petrol fiyatlarındaki yükselişi tetikleyen bir diğer unsur, Bloomberg News’un Avrupa Birliği’nin (AB) Rus bankaları ve enerji şirketlerine yönelik yeni yaptırımlar hazırladığına dair haberi oldu.

AB’nin bu adımı, Rusya-Ukrayna savaşı kapsamında Moskova’ya uygulanan baskıyı artırırken, enerji piyasalarındaki jeopolitik risk algısını da güçlendirdi.

Arz Fazlası Tehlikesi Devam Ediyor

OPEC+’ın yeni üretim artışı, piyasada arz fazlası endişelerini artırıyor. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), geçen ay yayımladığı raporda, 2026 yılında rekor düzeyde petrol fazlası oluşabileceği uyarısında bulunmuştu.

• IEA: 2026’da rekor arz fazlası beklentisi

• Goldman Sachs: Brent petrolün 50 dolar seviyelerine gerileyebileceği öngörüsü

• 2025 genelinde Brent fiyatı şimdiden %10’un üzerinde değer kaybetti

ABD Başkanı Donald Trump’ın uyguladığı yüksek gümrük tarifeleri de küresel enerji talebindeki yavaşlamayı derinleştiren unsurlar arasında gösteriliyor.

Üretim Artışı Şarta Bağlı

OPEC+, üretim artışının piyasa koşullarına bağlı olacağını açıkladı. Eğer fiyatlar tekrar baskı altına girerse, bu karar geri çekilebilecek.

Son aylarda OPEC+’ın beklenenden hızlı şekilde devre dışı bırakılmış varilleri yeniden piyasaya sürmesi, petrol piyasasında şok etkisi yaratmıştı. Ancak, fiyatlar Nisan’daki sert düşüşten sonra kısmen dengelenmiş durumda.

Analistler: Petrol 2026 Başında 60 Doların Altına İnebilir

FGE NexantECA Onursal Başkanı Fereidun Fesharaki, Bloomberg TV’ye yaptığı değerlendirmede, OPEC+’ın beklentilerin üzerinde bir strateji izlediğini belirtti:

“Piyasa daha büyük bir kesinti geri alımı bekliyordu. Ancak üretim kısıtlamalarının kısmen kaldırılması fiyatları aşağı yönlü baskılayabilir. Petrol 2026 başına kadar 60 doların altına gerileyebilir.”

Fesharaki, stoklarda ciddi bir artış görülmedikçe fiyatların üzerinde kalıcı bir etki oluşmayacağını vurguladı.

OPEC+ Üretimi Artırabilecek mi?

Piyasaların merak ettiği bir diğer konu, kota artışlarının fiilen ihracata yansıyıp yansımayacağı.

• Kazakistan gibi bazı ülkeler, geçmişteki fazla üretimlerini telafi etmek zorunda oldukları için ek artıştan feragat edebilir.

• Bazı küçük üretici ülkeler ise yeterli yedek kapasiteye sahip değil.

Bu nedenle, OPEC+’ın açıklanan üretim artışı tam anlamıyla gerçekleşmeyebilir.

Suudi Arabistan – ABD Hattında Diplomasi Trafiği

Petrol arz kararının, jeopolitik ve siyasi boyutları da bulunuyor. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın, Kasım ayında Washington’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi bekleniyor.

Trump yönetimi, yakıt fiyatlarını düşürmek ve ABD enflasyonunu kontrol altına almak için OPEC+’tan daha fazla üretim talep edebilir.

Çin’in Stratejik Stok Hamlesi

Çin, son aylarda günlük yaklaşık 200 bin varil ham petrol stoklayarak talebi destekleyen en önemli aktörlerden biri oldu. Ancak, Gunvor Group Küresel Araştırma Direktörü Frederic Lasserre’e göre, Çin’in bu alımlarının yakında yavaşlaması bekleniyor:

“Çin’in stok alımları piyasayı bir süre destekledi ancak, yaklaşan arz fazlasını tek başına absorbe etmesi mümkün değil.”

Piyasalarda Temkinli İyimserlik

Petrol piyasaları, OPEC+’ın üretim kararlarını yakından izliyor. Uzmanlar, arz fazlasının belirginleşmesi halinde Brent fiyatlarının orta vadede 60 doların altına gerileyebileceği görüşünde birleşiyor.

Ancak jeopolitik riskler, yaptırım haberleri ve talep belirsizlikleri nedeniyle kısa vadede dalgalı bir seyir bekleniyor.

Kaynak: Bloomberg

Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected]
Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.