ANALİZ: ABD’de İstihdam Şoku, Fed’e  Faiz İndirimi Baskısı Artıyor (FT)

Özet

ABD’de Ağustos ayında sadece 22 bin yeni istihdam yaratılması, işgücü piyasasında sert bir yavaşlamaya işaret etti. Veri, piyasaların Fed’den bu ay daha agresif faiz indirimleri beklemesine neden oldu. Trump yönetimi, yüksek faiz ve tarifelerin etkileri nedeniyle baskı altında. İşsizlik oranı %4,3’e yükselirken, piyasalar 50 baz puanlık indirim ihtimalini ciddi şekilde fiyatlıyor.

İstihdamda Sert Yavaşlama: Pandemi Sonrası En Zayıf Performans

ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun (BLS) verilerine göre, Ağustos ayında ekonomiye sadece 22 bin yeni iş eklendi. Bu rakam, Temmuz ayında yukarı yönlü revize edilen 79 binlik istihdam artışının ve Bloomberg anketindeki 75 binlik beklentinin çok altında kaldı.

Haziran ayı verisi ise 13 binlik istihdam kaybına revize edildi. Böylece ABD, Covid-19 pandemisi sonrası ilk kez işgücü piyasasında net daralma kaydetmiş oldu.

KPMG Başekonomisti Diane Swonk, tabloyu şu sözlerle değerlendirdi:

“İşgücü piyasası donmaya başladı. Pandemiden bu yana ilk kez kırmızı rakamlar görüyoruz.”

Trump Yönetimine Darbe: Tarifeler İstihdamı Vurdu

İstihdam raporu, Başkan Donald Trump için de büyük bir politik risk oluşturuyor. Trump, uyguladığı vergi indirimleri ve yüksek gümrük tarifelerinin ABD ekonomisini güçlendirdiğini savunuyordu. Ancak özellikle otomotiv, imalat, enerji ve madencilik gibi tarifelere maruz kalan sektörlerde ciddi istihdam kayıpları yaşandı.

Royal Bank of Canada ekonomisti Carrie Freestone, bu sektörlerin etkisini şöyle özetledi:

“Ticarete duyarlı sektörler, bugünkü verinin en büyük kaybedenleri oldu.”

Fed’e Baskı Artıyor: Eylül’de Agresif İndirim Masada

Zayıf istihdam verisi, ABD Merkez Bankası (Fed) üzerindeki faiz indirimi baskısını daha da artırdı. Analistler, 16-17 Eylül’deki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısında faiz indiriminin artık kesinleştiği görüşünde.

Citigroup Başekonomisti Andrew Hollenhorst:

“Bu veriyle birlikte Eylül toplantısında faiz indirimi neredeyse kesinleşti.”

Standard Chartered’dan Steve Englander ise 50 baz puanlık “şok indirimin” artık ciddi bir senaryo olduğunu söyledi.

Piyasalarda fiyatlanan beklentiler:

• Eylül’de: 25 baz puanlık indirim beklentisi %100, 50 baz puan ihtimali %10.

• Ekim’de: 25 baz puanlık ek indirim olasılığı %75’e yükseldi (önceki %52).

• Aralık’ta: 25 baz puanlık bir ek indirim olasılığı %90.

Piyasa Tepkileri: Tahviller Ralli Yaptı, Hisselerde Karışık Seyir

Zayıf istihdam verisinin ardından ABD Hazine tahvilleri sert yükseldi. Özellikle faiz beklentilerine duyarlı 2 yıllık tahvil getirisi, veri sonrası hızla geriledi ancak günü %3,52 seviyesinde kapattı.

Hisse senetlerinde ise karışık bir seyir izlendi:

• S&P 500: %0,3 düşüş

• Russell 2000 küçük ölçekli endeksi: İlk yükselişin ardından günü %0,5 artıda kapattı.

SLC Capital Management’tan Dec Mullarkey, yatırımcıların tepkisini şöyle yorumladı:

“Piyasalar, faiz indirimlerinden çok işgücü piyasasındaki bozulmaya odaklanmış durumda.”

İstihdamdaki Yavaşlama Alarm Veriyor

Mayıs-Ağustos döneminde ortalama aylık istihdam artışı 27 bine kadar geriledi. Yılın ilk dört ayında bu rakam 123 bin seviyesindeydi.

Ağustos verisinde dikkat çeken başlıklar:

• Toptan ticaret, imalat, enerji ve madencilik sektörlerinde net istihdam kaybı

• Federal hükümet istihdamında 15 bin kişilik azalma, yılbaşından bu yana toplam kayıp 97 bine ulaştı

• Sağlık sektöründe istihdam artışı da hız kaybetti, Ocak 2022’den bu yana en düşük seviyede

• İşsizlik oranı %4,2’den %4,3’e yükseldi

Trump-Powell Gerilimi Tırmanıyor

Trump, rapor sonrası Fed Başkanı Jerome Powell’a sert tepki gösterdi. Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda şunları yazdı:

“Jerome ‘Her Zaman Geç’ Powell çok önce faizleri indirmeliydi. Her zamanki gibi çok geç kaldı!”

BlackRock CIO’su Rick Rieder, Fed’in daha agresif adımlar atabileceğini söyledi. Rieder, Powell’ın yerine geçebilecek isimler arasında gösteriliyor.

BLS Krizi: Trump, Veri Başkanını Görevden Aldı

Bu, Trump’ın geçen ay Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS) Başkanı Erika McEntarfer’i görevden almasının ardından gelen ilk istihdam raporu oldu. Trump, McEntarfer’in yayımladığı olumsuz verilerin “manipüle edildiğini” iddia etmişti.

Geçici olarak göreve getirilen William Wiatrowski raporu yönetti. Trump, BLS’nin kalıcı başkanlığı için muhafazakâr Heritage Foundation’dan EJ Antoni’yi aday gösterdi, ancak adayın Senato onayı gerekiyor.

Kaynak: Bloomberg, Reuters, Wall Street Journal

Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık strateji notları ile BIST–FX–tahvil–emtia analizleri için kurumsal abonelik: [email protected]
Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.