ANALİZ: Elektrikli Araç Sektörünü Tehdit Eden Gelişme

ABD’nin elektrikli araçlara karşı tutumunun dip noktasına ulaştığı düşünülürken, yeni bir gelişme sektörde soğuk duş etkisi yarattı. Ticaret Bakanlığı, Çin’den ithal edilen grafit üzerine ciddi oranda yeni tarifeler getirmeyi planladığını açıkladı. Elektrikli araç bataryalarının temel bileşeni olan grafit, bu kararla birlikte fiyat artışları ve tedarik sıkıntıları açısından yeni bir krizin merkezine oturdu.

Dünya genelinde kullanılan grafitin yüzde 90’dan fazlası Çin’de işleniyor. ABD’nin şu anda yerli grafit madenciliği kapasitesi neredeyse yok denecek kadar az. Bu nedenle, yeni tarifelerin kısa vadede batarya maliyetlerini artırarak elektrikli araç fiyatlarında yukarı yönlü bir baskı yaratması bekleniyor.

Öte yandan, Biden döneminde başlatılan yerli üretim teşvikleri kapsamında Alabama, Alaska, Montana ve New York gibi eyaletlerde grafit üretimine yönelik yatırımlar artış gösterdi. Ancak bu projelerin ticarileşmesi zaman alacak. Tesla gibi üreticiler yerli tedarikçilere yönelmek istese de, bu firmalar henüz istenilen kalite ve saflıkta ticari grafit üretebilecek kapasiteye ulaşabilmiş değil.

Mercedes-Benz, Yeni CLA Modelinde Amerikan Yapımı Yapay Zekâyı Kullanacak

Elektrikli araçlardaki yazılım temelli dönüşüm, kullanıcı deneyimini de farklılaştırıyor. Mercedes-Benz, yeni elektrikli CLA modelinde Amerikan şirketi Cerence tarafından geliştirilen yapay zekâ tabanlı bir sesli asistan kullanacağını açıkladı. Sistem, kullanıcılarla doğal bir sohbet deneyimi sunmayı amaçlıyor.

Cerence AI yetkilileri, bu sesli asistanın 25 farklı dili desteklediğini ve ilk olarak Avrupa’da devreye alınacağını belirtti. Sistem daha sonra hem elektrikli hem de içten yanmalı diğer Mercedes modellerinde de kullanılacak. Sesli komutların özellikle ekran üzerinden yapılan ikincil işlemleri azaltarak sürüş güvenliğine katkı sunması hedefleniyor.

Yeni CLA modelinin bu yapay zekâyla donatılmış ilk Mercedes olması dikkat çekiyor. Otomobilin yazılım mimarisi üzerine şekillenen bu yeni yaklaşım, araç içi deneyimi tamamen farklı bir boyuta taşımaya hazırlanıyor. Otomotivde “önce mekanik” mantığının yerini “önce yazılım” anlayışının aldığı bu dönemde, sesli asistanlar artık birer lüks değil, ihtiyaç olarak konumlanıyor.

Mitsubishi, Kuzey Amerika’da Hibrit Hamlesini Hızlandırıyor

Mitsubishi, hibrit araçlara olan talebin arttığı Kuzey Amerika pazarında elini güçlendirmeyi hedefliyor. Şirketin 2026 model yılı itibarıyla Outlander modelini yalnızca hibrit olarak sunacağı öğrenildi. Halihazırda ABD’de satışı yapılan Outlander PHEV (plug-in hibrit) modeli, 2025’in ilk yarısında 3.000 adedin üzerinde satarak yıllık bazda yüzde 6’lık bir büyüme kaydetti.

Ancak Mitsubishi, yalnızca şarj edilebilir hibritlerle sınırlı kalmayacak. Daha geleneksel hibrit sistemlere sahip yeni modellerin tanıtılmasıyla, fiyatların daha erişilebilir hale gelmesi ve satış hacminin artması bekleniyor. Şirket ayrıca, gelecek yaz ABD’de tam elektrikli bir model sunmayı da planlıyor. Bu modelin, Nissan Leaf’in yeniden markalanmış bir versiyonu olması bekleniyor.

Bu stratejiyle Mitsubishi, hem çevreci çözümler sunmayı hem de tüketiciye daha fazla seçenek sağlamayı hedefliyor. Hibrit satışlarındaki artış, özellikle elektrikli araçların maliyet baskısıyla karşı karşıya kaldığı bu dönemde markalar için önemli bir çıkış noktası olabilir.

Elektrikli Araçlar Yazılım Temelli Bir Dönüşümden Geçiyor

Otomotiv dünyası, artık donanım değil yazılım öncelikli bir anlayışla şekilleniyor. Eskiden motor ve şanzıman tasarımları merkeze alınırken, günümüzde araçların beyni olan yazılım sistemleri her şeyin temelini oluşturuyor. Bu yaklaşım, sadece üretim değil, kullanıcı deneyiminde de köklü değişimlere yol açıyor.

Araçların artık çevrimiçi güncellemelerle frenleme performansını artırabilmesi ya da ekstra beygir gücü eklenebilmesi gibi imkanlar sunması, bu yazılım odaklı dönüşümün bir sonucu. ChatGPT benzeri yapay zekâ entegrasyonları ise sürücülere daha interaktif ve kişiselleştirilmiş bir deneyim vadediyor.

Bu bağlamda, otomobil üreticileri sadece donanım değil aynı zamanda dijital hizmet sağlayıcılarına dönüşüyor. Artık direksiyon başında geçirilen zaman yalnızca fiziksel değil, bilişsel bir deneyime de dönüşüyor. Sesli komut sistemleri, dokunmatik ekranlarda yapılan onlarca işlemi azaltarak sürüş güvenliğini artırmakla kalmıyor; aynı zamanda sürücüyle araç arasındaki ilişkiyi de yeniden tanımlıyor.

Grafit Tarifesi Tüm Dengeleri Değiştirebilir

Tüm bu teknolojik gelişmelerin yanı sıra, kritik ham maddelere erişim hâlâ en büyük zorluklardan biri olmaya devam ediyor. Grafit üzerine getirilen yüzde 93.5’lik tarife önerisi, elektrikli araç sektöründe fiyatları yukarı çekebilecek yeni bir baskı unsuru olarak öne çıkıyor. ABD’nin Çin’e olan bağımlılığını azaltma hedefiyle atılan bu adım, ironik biçimde sektöre zarar verebilir.

Tesla ve diğer otomobil üreticileri, tarifeye karşı itirazlarını dile getirirken, yerli üreticilerin henüz ticari ölçekte kalite standartlarını karşılayamaması durumu daha da karmaşık hale getiriyor. Biden yönetimi döneminde başlatılan temiz enerji politikalarının bir kısmı Trump yönetimi tarafından rafa kaldırılırken, aynı hedefe ulaşmak için kullanılan yöntemlerin sektör üzerindeki etkisi de tartışma konusu.

Kritik minerallerin tedariki, elektrikli araçların yaygınlaşmasında belirleyici rol oynarken, politik adımların hem olumlu hem de olumsuz yansımaları olabiliyor. Bugünkü tarife kararları, yalnızca üreticileri değil, gelecekte bir EV sahibi olmayı düşünen tüketicileri de doğrudan etkileme potansiyeline sahip.