Dünya Ekonomisi
New York Times Analizi: ABD Artık Gelişen Piyasalardan Daha Riskli mi?
New York Times, 2025’in ilk yarısında ABD piyasalarının yaşadığı çalkantının küresel yatırımcılar için büyük bir kırılma anı olduğunu yazdı. Doların değer kaybı, borsadaki düşüşler ve tahvil faizlerindeki artışın aynı anda gerçekleşmesi, ABD’yi birçok açıdan gelişen piyasalardan bile daha riskli hale getirdi.

New York Times, 2025’in ilk yarısında ABD piyasalarının yaşadığı çalkantının küresel yatırımcılar için büyük bir kırılma anı olduğunu yazdı. Doların değer kaybı, borsadaki düşüşler ve tahvil faizlerindeki artışın aynı anda gerçekleşmesi, ABD’yi birçok açıdan gelişen piyasalardan bile daha riskli hale getirdi.
Dolar ve ABD Piyasaları Artık Güvenli Liman Değil mi?
Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan ve dolar bazlı yatırım yapan bireyler, bu yılın küresel yatırımcılar üzerindeki etkisini tam anlamıyla fark etmiyor olabilir. Ancak Japon yeni, euro ve diğer para birimleriyle yatırım yapanlar için 2025’in ilk yarısı adeta bir finansal deprem oldu.
MSCI’nin hesaplamalarına göre, dolar ve ABD borsalarındaki oynaklık, 2025’in ilk yarısında Amerikan hisse senetlerini bazı açılardan Hindistan, Tayvan, Brezilya, Güney Kore gibi gelişen piyasaların bile önüne geçecek düzeyde riskli hale getirdi.
ABD borsası Nisan sonundan itibaren toparlanmaya başlasa da, uluslararası yatırımcılar için risk algısındaki bu değişim kayda değer. On yıllardır “güvenli liman” olarak görülen ABD piyasaları, artık daha dalgalı ve öngörülemez bir yapıya bürünüyor.
“Üçlü Kırmızı Alarm”: Trump’ın Tarifeleri Sonrası Sert Satış Dalgası
MSCI’nin baş araştırma yetkilisi Ashley Lester, 2 Nisan’da Başkan Trump’ın açıkladığı gümrük tarifelerinin ardından ABD’de nadir görülen bir “üçlü kırmızı alarm” yaşandığını belirtti: hisse senetleri, devlet tahvilleri ve dolar aynı anda sert şekilde değer kaybetti. Bu tür hareketlerin sonuncusu 2002’de yaşanmıştı; daha uzun süreli olanı ise 1970’lerde petrol krizleri ve Bretton-Woods sisteminin çöküşüyle olmuştu.
Yatırımcılar şimdi Trump’ın tehdit ettiği kadar yüksek tarifeleri uygulamayacağına dair oluşan “TACO (Trump Always Chickens Out)” beklentisine sarılmış durumda. Ancak Yale Üniversitesi’ne bağlı Bütçe Laboratuvarı’na göre, ABD’nin fiili gümrük tarifesi şu anda Büyük Buhran’dan bu yana en yüksek seviyesinde.
ABD Yatırımları Artık Gelişen Piyasaların Gerisinde
MSCI verileri, gelişen piyasalardaki hisse senedi getirilerinin yılın ilk yarısında ABD’yi açık ara geride bıraktığını gösteriyor:
-
ABD Hisse Senetleri (2009–2024): Yıllık ortalama %14.6
-
2025 ilk yarı: %5.8
-
ABD Hariç Gelişmiş Ülkeler (2009–2024): Yıllık ortalama %7.6
-
2025 ilk yarı: %19.7
-
Gelişen Piyasalar (2009–2024): Yıllık ortalama %7.4
-
2025 ilk yarı: %14.9
Bu veriler, küresel yatırımcıların ABD dışındaki varlıklara yönelmesinin ne kadar rasyonel olduğunu gözler önüne seriyor. Ayrıca doların euro karşısında %10, gelişen piyasa paralarına karşı ise %7 değer kaybetmesi, ABD dışındaki getirileri daha da cazip hale getiriyor.
ABD’de Mega Hisselere Bile Kayıp Yazdı
MSCI’nin farklı para birimleriyle yaptığı ölçümlere göre, ABD’nin büyük teknoloji şirketlerine yatırım yapanlar için tablo şöyle:
-
ABD Doları cinsinden getiri: %4.7
-
Japon Yeni cinsinden: %-3.8
-
Euro cinsinden: %-7.7
Aynı şekilde, Çin hariç gelişen piyasalara yatırım yapanlar ilk yarıda şu getirileri elde etti:
-
ABD Doları cinsinden: %14.9
-
Yen cinsinden: %5.6
-
Euro cinsinden: %1.4
Bu veriler, döviz etkisinin ve yatırım yapılan ülkenin para biriminin ne kadar kritik hale geldiğini ortaya koyuyor.
Artan Oynaklık: ABD Gelişen Piyasa Riskini Geride Bıraktı
Piyasa getirilerinin yanı sıra, MSCI’nin geliştirdiği volatilite modeline göre, ABD piyasalarının risk düzeyi bu yıl bazı gelişen piyasalardan bile yüksek çıktı. Özellikle dolar dalgalanmasına maruz kalan yabancı yatırımcılar için ABD artık “daha riskli bir liman”.
Bu durum, ABD gibi gelişmiş ve kurumsal altyapısı güçlü bir ülke için alışılmadık bir tablo oluşturuyor. Ancak Trump yönetiminin ekonomi politikaları, Merkez Bankası’na (Fed) yönelik saldırılar ve siyasi belirsizlikler bu tabloyu destekliyor.
Siyasi Riskler de Artıyor
Trump yönetiminin Fed Başkanı Jerome Powell üzerindeki baskısı, piyasaların bağımsızlığa olan güvenini sarsıyor. Yatırımcılar bu tarz gelişmeleri sonsuza dek görmezden gelemez. Şu anda bile bazı yabancı yatırımcılar ABD dışı piyasalara yönelirken, Amerikan yatırımcıları için de yurtdışı varlıklarla çeşitlendirme fikri giderek daha makul hale geliyor.
Yeni Dünya Düzeni mi?
New York Times yazarı, “Belki bu dönem, ABD istisnacılığının tuhaf ve endişe verici bir evresi olarak hatırlanacak” diyor. Yapay zekâ gibi alanlardaki ilerlemeler ABD’yi yeniden öne çıkarabilir. Ancak şu an itibariyle, yatırımcılar için dünya değişmiş olabilir. Bu nedenle, portföy çeşitlendirmesi sadece mantıklı değil, aynı zamanda gerekli hale geliyor.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]