BRICS Artık Göz Ardı Edilemeyecek Kadar Güçlü

Özet:

Brezilya’nın Rio kentinde düzenlenen BRICS zirvesinde, gelişmekte olan ülkelerden oluşan blok Batı’ya ve özellikle ABD Başkanı Donald Trump’a karşı net mesajlar verdi. Ticaret tarifelerinden İran’a yönelik hava saldırılarına kadar birçok konuda Washington’un politikalarına karşı çıkan BRICS, genişleyen yapısıyla artık küresel düzende ciddi bir alternatif olarak görülüyor.

Rio de Janeiro’da, Şeker Tepesi’nin eteklerinde sıralanan liderler bir “alternatif dünya düzeni”nin temsilcisi olarak adeta Batı’ya meydan okudu. Ev sahibi Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın başkanlığında iki gün süren BRICS zirvesi, uluslararası dengeleri yeniden sorgulatan açıklamalara sahne oldu.

BRICS’ten ABD’ye Dolaylı Mesajlar

Zirvede yayımlanan bildiride, Donald Trump’ın uyguladığı ticaret tarifeleri “ciddi endişe kaynağı” olarak tanımlandı; savunma harcamalarındaki artış eleştirildi ve İran’a (ki BRICS’in yeni üyelerinden biri) yönelik hava saldırıları kınandı.

Washington’un ismi doğrudan anılmasa da eleştirilerin hedefinde ABD olduğu açıktı. Trump ise buna beklenen şekilde sert yanıt verdi. Sosyal medyadan yaptığı açıklamada, “BRICS’in Amerika karşıtı politikalarına katılan ülkelere %10 ek vergi uygulanabilir” tehdidinde bulundu.

10 Üyeli Yeni BRICS: Ne Birlik Ne Blok

Kuruluşunda sadece Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS, artık 10 üyeli bir kulübe dönüşmüş durumda. Ancak bu büyüme, yapıyı daha güçlü kılmakla birlikte daha karmaşık hale de getiriyor.

• Hindistan ve Çin açıkça rakip konumunda.

• Suudi Arabistan üyelikte kararsızlık yaşıyor.

• Çin Devlet Başkanı Xi Jinping de zirveye katılmayan dört liderden biri oldu.

Yani BRICS bir birlik değil; üyelerinin çoğu birbirine karşı da temkinli. Ancak buna rağmen, 49%’luk dünya nüfusu ve %39’luk küresel GSYH’yi temsil eden bu oluşum, sahneden inmiyor.

“Batı’nın Kurallarına Değil, Kendi Ajandamıza Sadığız”

BRICS’in asıl amacı, ABD liderliğindeki küresel sistemin dışında, Küresel Güney’e özgü bir forum oluşturmak. G7 gibi homojen ve disiplinli bir yapıdan farklı olarak, BRICS esnek, çatışmalı ama ısrarcı bir ittifak.

Her ne kadar Trump karşıtı net duruşlar sergilense de, üyeler düşük gümrük vergileri için ABD ile masada kalmaya çalıştıklarından, bildiride Washington’un adı doğrudan anılmadı.

Eleştiriler Sürüyor, Ama Katılmak İsteyenler Artıyor

Eleştirmenler, BRICS’in büyüklüğüne rağmen ağırlığını hissettiremediğini söylüyor. Ancak tam da bu nedenlerle, BRICS hâlâ gündemde kalmayı başarıyor.

• Yeni ortaklık başvuruları sıraya girmiş durumda.

• 2025 dönem başkanlığı Hindistan’a geçecek.

Bu, hem kurumsallaşma hem stratejik yön açısından yeni bir evre anlamına geliyor.

Sonuç: Trump Dalgası Yükselirken, BRICS Gölgeyi Büyütüyor

Donald Trump’ın küresel ticaret sistemini yeniden şekillendirme çabası sürerken, BRICS blokunun sınırları, eksiklikleri ve iç çelişkilerine rağmen göz ardı edilemeyecek kadar büyüdüğü artık daha net.
Kurumsal bir birlik değil belki, ama küresel düzenin “tek sesli” yapısına karşı en ciddi alternatiflerden biri olma yolunda ilerliyor.

Kaynak:  Bloomberg

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]