Fındıkta Zirai Don Şoku: Rekolte Yüzde 50 Düşebilir

Türkiye’yi etkisi altına alan sert hava koşulları, tarım sektöründe büyük zararlara neden oldu. 11–12 Nisan tarihlerinde özellikle Karadeniz Bölgesi’nin yüksek kesimlerinde etkili olan zirai don, fındık üretiminde ciddi kayıplara yol açtı.

Uzmanlar, 2025 yılı rekoltesinde yüzde 40 ila 50 arasında düşüş beklendiğini, bazı bölgelerde bu oranın yüzde 100’e kadar çıkabileceğini belirtti.

Yüksek Rakımda Verim Neredeyse Sıfırlandı

Karar Gazetesi’nde yer alan habere göre , Ordu ve Giresun’un 500 metre üzerindeki kesimlerinde fındık bahçeleri adeta dondu. Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, “Yüksek rakımlarda fındık kalmadı. Çerezlik bile ürün yok. Üreticiler bahçeye boşuna çıkıyor” diyerek zararın boyutunu gözler önüne serdi.

Rekolte Tahmini: 450 Bin Tonun Altına Düşebilir

Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi (INC), 2025 sezonu için 609 bin tonluk rekolte tahmini açıklasa da, bölgedeki üretici temsilcileri bu rakamın hayal olduğunu belirtiyor. Karan, “Gerçekçi tahmin 450 bin ton civarında. Bazı bölgelerde bu bile yakalanamayabilir” dedi.

Kahverengi Kokarca Tehdidi Büyüyor

Zirai donun yanı sıra son yıllarda hızla yayılan kahverengi kokarca zararlısı da üretimi tehdit ediyor. Uzmanlara göre kokarca, rekolteyi ek olarak yüzde 20–30 daha aşağı çekebilir. Bu da toplamda 100 bin tona yakın ilave bir kayıp anlamına geliyor.

Fiyatlar Tırmanışta: 230 TL’ye Dayandı

Rekolte beklentisinin düşmesi, piyasalarda etkisini şimdiden göstermeye başladı. Serbest piyasada fındık fiyatları geçen ay 130 TL seviyelerindeyken, bugünlerde 220–230 TL bandına kadar çıktı. Uzmanlar, hasat döneminde bu fiyatların daha da artabileceğini öngörüyor.

Ekonomik Etkiler: 21 Milyar TL’lik Tarımsal Hasar

Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) verilerine göre, zirai donun neden olduğu tarımsal zarar toplamda 21 milyar TL’yi buldu. Bunun birkaç yıl sürebilecek gelir kayıplarına yol açacağı belirtiliyor. Türkiye’nin yıllık yaklaşık 2 milyar dolar gelir sağladığı fındık ihracatı da risk altında.

Devletten Destek Bekleniyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, bölgedeki incelemeleri sonrası yaptığı açıklamada, “Borç erteleme, sigorta dışı kalan üreticiye destek, yeniden yapılandırma ve acil kredi imkanları sağlanmalı” çağrısında bulundu.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Temmuz ayında sahada hasar tespit çalışmalarına başlaması bekleniyor. Meclis Araştırma Komisyonu ise konuyu gündemine alarak orta ve uzun vadeli etkileri araştırıyor.(Haber Merkezi)