FAO: Gıda fiyatları Mayıs ayında tahıl, şeker ve yağ düşüşleriyle geriledi

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Mayıs ayında küresel gıda fiyatlarının düşüş eğilimini sürdürdüğünü açıkladı. Tahıl, şeker ve bitkisel yağ fiyatlarında yaşanan düşüşler, tereyağı ve büyükbaş et fiyatlarındaki rekor seviyelere rağmen endeksin genel olarak gerilemesini sağladı.

Gıda Fiyat Endeksi aylık bazda düştü, yıllık bazda hâlâ yüksek

FAO Gıda Fiyat Endeksi Mayıs ayında 127,7 puan olarak ölçüldü. Bu seviye Nisan ayına göre %0,8 düşüşe işaret ederken, bir önceki yılın aynı dönemine göre hâlâ %6 oranında daha yüksek kaldı.

Tahılda düşüş: Mısırda rekor hasatlar fiyatları baskıladı

FAO Tahıl Fiyat Endeksi Mayıs’ta bir önceki aya göre %1,8, geçen yılın aynı dönemine göre ise %8,2 oranında düştü. Özellikle Arjantin ve Brezilya’daki güçlü mısır rekolteleri ve ABD’de beklenen rekor üretim, küresel mısır fiyatlarını sert şekilde aşağı çekti. Kuzey Yarımküre’de iyileşen iklim koşulları ise buğday fiyatlarında sınırlı bir düşüşe yol açtı.

Öte yandan FAO Pirinç Fiyat Endeksi %1,4 artarak dikkat çekti. Aromatik türlere olan yüksek talep, Endika pirincinde artan fiyatlar ve kur hareketleri bu yükselişte etkili oldu.

Bitkisel yağ fiyatları sert düştü

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Mayıs ayında %3,7 azaldı. Başta palmiye yağı olmak üzere tüm ana yağ türlerinde düşüş gözlendi. Güneydoğu Asya’daki mevsimsel üretim artışı palmiye yağında fiyatları baskılarken, Güney Amerika’daki yüksek soya arzı ve biyo-yakıt talebindeki zayıflık da küresel düşüşü hızlandırdı. Ayçiçek yağında ise küresel talebin zayıflaması ve rekabetçiliğin azalması etkili oldu.

Şeker fiyatlarında gerileme

FAO Şeker Fiyat Endeksi %2,6 gerileyerek düşüş trendine girdi. Zayıf küresel ekonomik görünüm, içecek ve gıda sanayiinde talep düşüşü beklentisi ile önümüzdeki sezona ilişkin toparlanma tahminleri bu gerilemeyi destekledi.

Et ve süt ürünlerinde yükseliş

FAO Et Fiyat Endeksi Mayıs’ta %1,3 yükselirken büyükbaş, domuz ve koyun etlerinde artış kaydedildi. Büyükbaş et fiyatları tarihi zirvesine ulaştı. Buna karşılık, Brezilya’daki kuş gribi vakaları nedeniyle getirilen ihracat yasakları, kümes hayvanı etinde fiyatları düşürdü.

FAO Süt Ürünleri Endeksi ise %0,8 arttı. Asya’dan gelen güçlü talep, tereyağı fiyatlarını tarihi zirvelerde tutarken, peynir ve tam yağlı süt tozunda da fiyat artışı yaşandı.

Küresel tahıl üretiminde rekor beklentisi

FAO ayrıca 2025/26 sezonu için küresel tahıl üretiminin 2,911 milyon tonla yeni bir rekor kırmasını bekliyor. Bu seviye, geçen yıla göre %2,1’lik bir artış anlamına geliyor. Aynı dönemde küresel tahıl tüketiminin %0,8 artarak 2,898 milyon tona ulaşacağı, gıda tüketiminin %0,9 ve yem tüketiminin ise %0,5 artacağı öngörülüyor.

Bu dengeler doğrultusunda küresel tahıl stoklarının %1 artarak 873,6 milyon tona ulaşması ve stok/kullanım oranının %29,8 civarında kalması bekleniyor.

Küresel tahıl ticareti ise %1,9 artarak 487,1 milyon tona ulaşacak. Bu artışın büyük kısmı %3,8’lik buğday ticareti artışından kaynaklanırken, pirinç ticaretinde %0,7’lik düşüş bekleniyor.

İklim değişikliği, mısır verimliliğini farklı bölgelerde etkiliyor

FAO’ya bağlı Tarımsal Piyasa Bilgi Sistemi (AMIS) tarafından yayımlanan Haziran ayı Market Monitor raporu ise küresel mısır verimliliğinde bölgesel iklim faktörlerinin etkisini analiz ediyor. Özellikle Doğu Avrupa, Hindistan ve Güney Afrika’da hava koşullarına bağlı ciddi verim kayıpları gözlenirken, Çin ve ABD gibi büyük üreticilerde verimlilik daha istikrarlı seyrediyor.

Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik ücretlidir. Koşulları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]