Hububat ihracatı ilk dört ayda 4,2 milyar dolar oldu

Buğday unu, makarna, bitkisel yağlar, bisküvi ile şekerli ve kakaolu ürünler başta olmak üzere temel gıda ürünlerini kapsayan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün dört aylık ihracatı 4,2 milyar dolar olarak açıklandı. İhracatını bu dönemde yüzde 5,6 artırmayı başaran hububatçılar, tarımsal üretim grubu içinde yer alan bitkisel ürünler alanındaki ihracat paylarını yüzde 50,8’e taşıdı.

Toplam hububat ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artışla 4,3 milyon ton olarak gerçekleşti. En fazla ihraç edilen mal grubu 401,1 milyon dolar ile çikolata ve kakao içeren ürünler olurken, onu 366 milyon dolar ile ayçiçek yağı takip etti. 647,6 milyon dolar ihracatla sektör açısından ilk sırada gelen Irak’ta yüzde 12,7 daralma yaşanırken, yüzde 26,4 artış sağlanan ABD 266,5 milyon dolar ile ikinci sırada yer aldı. Bu iki ülkeyi sırasıyla Suriye, Cezayir ve Suudi Arabistan takip etti.

“Gıda ürünleri sektöründe istihdam artışı var”

Küresel gıda ticaretinde sevkiyat temposu gerilerken Türkiye’nin tahıl ihracatının miktar bazında artmasının, düzenli alımı yapılan ürünlerinin kalitesiyle ilişkili olduğunu belirten TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu şunları söyledi:

“Dünyanın en büyük tahıl ithalatçısı Çin’deki talebin azalması ve büyük ihracatçılardan Brezilya’nın mısır, Rusya’nın ise arpa gibi bazı ürünlerdeki arzlarını düşürmeleri nedeniyle küresel gıda ticaretinde bir yavaşlama söz konusu. Dış ticaret iklimindeki negatif görünümün devam etmesine ve Türkiye’nin döviz bazında ucuz bir ülke olmamasına rağmen, gıda ihracatımızın artıyor olması ürün kalitemizle de ilişkili. Mart ayında buğday ithalatı yasağının kaldırılmasıyla, başta buğday unu olmak üzere, tüm değirmencilik ürünleri ihracatımız daha da artacaktır. Sektörel PMI raporuna göre, yılın ikinci çeyreğinde yeni siparişlerde genele yayılı bir ivme kaybı yaşanırken genişleme bölgesinde kalan tek sektör gıda ürünleri oldu. Pek çok sektörde istihdam kaybı devam ettiği bu ortamda gıda ürünleri kategorisi, istihdam hacminin arttığı sektörler arasında yer aldı. Sektörümüzün güçlü üretim altyapısı, iç pazarda arz güvenliğini destekleyerek gıda fiyatlarındaki oynaklığın sınırlandırılmasına katkı sağlıyor. Bu durum, enflasyonla mücadelede stratejik bir denge unsuru oluştururken sektörümüz ihracat gelirleriyle döviz kazandırıcı etkisini sürdürüyor.”

“Hububat üretimi tarımsal gelir üzerindeki baskıyı azaltır”

Don kaynaklı kayıpların özellikle meyve üretim alanlarında yoğunlaştığına, stratejik ürünler arasında yer alan hububat, bakliyat ve yağlı tohumların ise büyük ölçüde etkilenmediğine dikkat çeken Tiryakioğlu, sektörün genel tarımsal hasıla içindeki konumuna işaret ederek şunları söyledi:

“Tarımsal faaliyetleri etkileyen son don olayı, ağırlıklı olarak meyve üretim alanlarında ciddi rekolte kayıplarına yol açarken; temel gıda açısından stratejik öneme sahip hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar bu olumsuzluktan büyük ölçüde etkilenmemiştir. Ana besin kaynağını oluşturan bu ürünlerde arz dengesinin korunması hem iç pazar istikrarı hem de ihracat temposunun sürmesi açısından önemli bir etki yaratmıştır. Özellikle buğday, arpa ve mercimek gibi ürünlerde üretimin geçmiş yıllar ortalamasına yakın seyredecek olması, sektörün hava koşullarına karşı sahip olduğu üretim esnekliğini bir kez daha ortaya koymuştur. Tarımsal hasılada en büyük paya sahip olan bu ürün grubunun sınırlı etkilenmesi, genel tarımsal gelir üzerindeki baskıyı azaltıcı bir unsur olmuştur. Mevsimsel risklerin daha az etkilediği bu yapısal özellik, sektörün enflasyonla mücadeledeki dengeleyici rolünü net bir biçimde göstermiştir. Ayrıca, küresel pazarda yaşanan arz daralmalarına rağmen Türkiye’nin ihracatta ivme kazanmasının, ürün kalitesi kadar sürdürülebilir üretim altyapısına dayandığını da unutmamak gerekir.”