Türkiye Yapay Zekâ Devrimini Kaçırıyor: 2024 Endeksinde 53. Sıraya Geriledi

Türkiye, yapay zekâ yatırımlarında dünya ülkelerinin gerisinde kaldı. Oxford Insights 2024 raporuna göre Türkiye 188 ülke içinde 53. sırada yer aldı. Uzmanlar, merkezi bir Yapay Zekâ Ajansı kurulması gerektiğini vurguluyor.

Dünya Yapay Zekâ Yatırımlarında Trilyonları Aştı, Türkiye Yarışta Geride Kaldı

Küresel ölçekte yapay zekâya ayrılan yatırım tutarı trilyon dolarları geçti. ABD 500 milyar dolar, Avrupa Birliği 200 milyar euro, Fransa 109 milyar dolar, Suudi Arabistan ise 40 milyar dolarlık yatırım planladı. Ancak Türkiye, bu yarışta sınıfta kaldı.

Oxford Insights’ın 2024 Yapay Zekâ Hazırlık Endeksi’ne göre Türkiye, 188 ülke arasında yalnızca 53. sırada yer alabildi. Türkiye’nin hemen arkasında ise savaşın yıprattığı Ukrayna bulunuyor.

Endeks Sadece Paraya Değil, Vizyona da Bakıyor

Oxford Insights endeksi, ülkeleri yalnızca yatırım büyüklüğüne göre değil; eğitim altyapısı, veri politikaları, kamu stratejisi ve dijital yönetişim kapasitesi gibi çok sayıda kritere göre değerlendiriyor.

Dünya Ekonomik Forumu verilerine göre, 2030 yılına kadar 85 milyon meslek yok olacak, yerine 97 milyon yeni iş kolu doğacak. Ancak Türkiye’de hâlihazırda 2 milyon 807 bin kişi işsiz, genç işsizlik oranı ise %15 seviyesinde.

Rızvanoğlu: “Koordinasyon Yok, Vizyon Yok”

DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Evrim Rızvanoğlu, Karar gazetesine yaptığı açıklamada Türkiye’nin yapay zekâ alanındaki eksiklerine dikkat çekti. Rızvanoğlu’na göre:

“Sanayi Bakanlığı başka, Dijital Dönüşüm Ofisi başka telden çalıyor. Üniversiteler çalışıyor ama özel sektörle bağlantı yok. Ortada ortak plan, merkezî strateji, kurumsal koordinasyon bulunmuyor.”

Rızvanoğlu, Türkiye’nin savaşta olan Ukrayna’nın yalnızca bir sıra önünde yer almasını “teknoloji politikalarının iflası” olarak yorumladı.

“Türkiye İçin Yapay Zekâ Ajansı Şart”

Yapay zekânın artık lüks değil zorunluluk olduğunu vurgulayan Rızvanoğlu, çözüm önerisini şöyle dile getirdi:

“Türkiye’de acilen bağımsız, merkezi ve yetkili bir Yapay Zekâ Ajansı kurulmalı. Bakanlık içi kısa vadeli belgelerle değil; uzun vadeli, sektörleri kapsayan ve koordineli bir stratejiyle hareket etmeliyiz.”

Geleceği Kaçırmamak İçin Ne Yapılmalı?

Türkiye’nin yapay zekâ yarışında daha fazla geride kalmaması için önerilen başlıca adımlar şunlar:

• Yapay Zekâ Ajansı kurulması

• Kamu, özel sektör ve akademi arasında entegrasyon

• Uzun vadeli, sektörel stratejiler oluşturulması

• Eğitim altyapısının güçlendirilmesi

• Veri politikalarının şeffaf ve güvenli hale getirilmesi